ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) (ဓာတ္ပံု – ရန္ပိုုင္ / ဧရာဝတီ)

ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) ေျပာျပတဲ့ လူထုုေဒၚအမာ အမွတ္တရမ်ား

ေအးမြန္ရာျပည့္၊ ဧရာ၀တီသတင္းဌာန၊ ႏို၀င္ဘာ ၂၅၊ ၂၀၁၅

အေမမာလို႔ အျမတ္တႏိုး ေခၚၾကတဲ့ လူထုေဒၚအမာ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေမြးေန႔ပြဲ နီးလာၿပီဆိုေတာ့ အေမမာ အမွတ္တရ စာေတြ၊ ကဗ်ာေတြ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ ဖတ္ေနရပါၿပီ။ လူထုေဒၚအမာကို ၁၉၁၅ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့တာျဖစ္လို႔ အခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ဆိုရင္ ေမြးေန႔ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုုေဒၚအမာရဲ႕ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေမြးေန႔ပြဲကို မႏၱေလးျမိဳ႕မွာ စည္စည္ကားကား၊ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ က်င္းပသြားၾကဖို႔ စာေပအသိုင္းအ၀ိုင္း တခုလံုးက အားခဲထားၾကပါတယ္။
ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ပြဲေရာက္ခါနီးမွာ အေမမာရဲ႕ အမွတ္တရပံုရိပ္ေတြကို စာဖတ္သူေတြနဲ႔ ျပန္လည္ထိေတြ႔ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနီးကပ္ လက္တြဲအလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ လူထုသတင္းစာတိုက္ရဲ႕ အယ္ဒီတာျဖစ္ခဲ့သူ ဆရာႀကီး ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) ကို ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) ေျပာတဲ့အထဲမွာ လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမွတ္တရျဖစ္ေစမယ့္ အတိတ္ပံုရိပ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါပါတယ္။
ဆရာႀကီး ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) သတင္းစာ အယ္ဒီတာ အိမ္ကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္း အေမမာ အမွတ္တရ အေမးအေျဖ လုပ္ခ်င္လို႔ဆိုၿပီး ေျပာလိုက္ေတာ့ အသက္ ၈၂ ႏွစ္ ျဖစ္ၿပီ ျဖစ္တဲ့ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) က သူ႔အမွတ္ရခ်က္ေတြကို ေတာက္ေလွ်ာက္ တဆက္တည္း ေျပာခ်သြားပါေတာ့တယ္။ ဆရာႀကီး ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) ေျပာျပခ်က္ေတြကို ျပန္လည္စီစဥ္ တင္ျပလိုုက္ပါတယ္။

လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) ပထမဆံုးေတြ႔ဆံုမႈ

ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) က လူထုုေဒၚအမာနဲ႔ ပထမဆံုုး ေတြ႔ဆံုုပံုုကိုု ေျပာျပပါတယ္။
“၁၉၅၇ ဇန္န၀ါရီလထဲမွာ ဆရာႀကီးေနတဲ့ ေခ်ာက္ၿမိဳ႕ကေန အလုပ္လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုၿပီး လူထုတိုက္ကိို စာေရးလိုက္တယ္။ ေဒၚအမာက လာခဲ့ပါဆိုတဲ့ စာေလး လွမ္းပို႕လိုက္တယ္။ ဒါနဲ႔ မႏၱေလးကိုလာတယ္။ ေတြ႔တဲ့ေန႔မွာ ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီး ေမးပါတယ္။ အလုပ္ခြင္ထဲက စားပြဲေပၚမွာေမးပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက သူ႕အမ်ိဳးသား လူထုဦးလွဟာ ေထာင္က်ေနတယ္ ဆိုတာ ဘဘ မသိခဲ့ဘူး။ စကားေျပာက သိပ္ယဥ္ေက်းတယ္။ သိပ္သိမ္ေမြ႔တာပဲ။ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ လူငယ္ေလးကို အသက္ ၄၀ ေလာက္ အမ်ိဳးသမီးၾကီးက ေလးေလးစားစားကို ျပန္ေျပာခဲ့တာ”။
“ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီးထဲမွာ ေမးခြန္းတခုကို ေဒၚေဒၚ (လူထုုေဒၚအမာ) က အေရးအႀကီးဆံုး ေမးခြန္းေလးတခု ေမးတယ္။ ‘ႏိုုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အဆက္သြယ္ရွိလား၊ ရွိရင္ မေပး၀ံ့ဘူး’ တဲ့။ ဘဘက လိမ္လိုက္တယ္။ ‘ကင္းရွင္းပါတယ္’ ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။ တကယ္က အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဘဘ အစ္ကုိအရင္းက ႏိုင္ငံေရးသမားစစ္စစ္ႀကီး၊ ေတာခိုသြားခဲ့တာ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အယ္ဒီတာျဖစ္ၿပီးမွ က်ေနာ့္အစ္ကိုက ဒီလိုပါဆိုၿပီး ေဒၚေဒၚကို ျပန္ေျပာေတာ့ ‘ေမာင္သစ္လြင္ မင္းက သိပ္လူလည္လုပ္တာပဲ’ ဆိုၿပီး ေဒၚေဒၚက ရယ္လိုက္တာ ဆိုတာေလ”။
ေျပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆရာႀကီးရဲ႕ အသံဟာ တက္ၾကြေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ အင္တာဗ်ဴး ေျဖေနရင္း အရႊန္းကလည္း ေဖာက္လိုက္ပါ ေသးတယ္။
“ေမာင္သစ္လြင္လို႕ပဲ ေရးပါေနာ္၊ ဒါမွ ဘဘကို အသက္မၾကီးဘူးထင္ၾကမွာ”။
လူထုသတင္းစာကို ၁၉၄၆ ဧၿပီလ ၁၉ ရက္ေန႔က စထုတ္ၿပီး ၁၉၅၉ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ အစိုးရက ပိတ္ခိုင္းပါတယ္။ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) က ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာမွ လူထုတိုက္မွာ စအလုပ္၀င္တာျဖစ္လို႔ ၂ ႏွစ္လုပ္ခဲ့ရတယ္။ ေန႔ပိုင္း အယ္ဒီတာအေနနဲ႔ပါ။ သတင္းစာပိတ္လိုက္ေပမယ့္ လူထုေဒၚအမာေရာ၊ လူထုဦးလွေရာက ဘယ္မွမသြားခုိင္းဘဲ လူထုတိုက္မွာပဲ ဆက္ေနေစခဲ့တယ္။ ၁၉၆၀ ေမလ ၁၀ ရက္က်ေတာ့ သတင္းစာ ျပန္ထုတ္ခြင့္ရခဲ့ျပန္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာက်ေတာ့ ညပိုင္းအယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ရတယ္။

အမွတ္တရ (၁)

လူထုသတင္းစာတိုက္္မွာ အယ္ဒီတာတဦးျဖစ္လာဖို႔ လူထုုေဒၚအမာကအနီးကပ္ သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ သင္ေပးတယ္ ဆိုေပမယ့္ အေျခခံကအစ လုပ္တတ္ေအာင္ လမ္းညႊန္ေပးျခင္းသာျဖစ္ၿပီး စာေရးတဲ့အခါမွာေတာ့ ဘယ္လို စာမ်ိဳးေရးပါ၊ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးေတာ့ မေရးနဲ႔၊ ဘယ္လိုပံုစံ ေရးပါဆိုတာမ်ိဳး ဘယ္ေတာ့မွ ၀င္စြက္ဖက္တာမ်ိဳး တခါမွ်မရွိခဲ့ပါဘူးလို႔ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) ကေျပာပါတယ္။
“ေဒၚေဒၚဟာ ဘဘကို အလုပ္သင္ေပးတယ္ဆိုတာ ခိုင္းတာ၊ဘယ္လိုေရးရတယ္၊ ဘယ္လိုလုပ္ရတယ္ ေျပာတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ အယ္ဒီတာ တေယာက္အေနနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြ ေပးလိုက္တဲ့ သတင္းရွည္ေတြ၊ ေဖာင္းပြေနတဲ့စာေတြကို တိုတိုက်စ္က်စ္ျဖစ္ေအာင္ ခ်ံဳ႕ခိုင္းတယ္။ လိုရင္းပြိဳင့္ကို ထုတ္ခိုင္းတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းစာလိပ္ႀကီးေတြကို ညတိုင္းဖတ္ခိုင္းတယ္။ ဘာသာေတြျပန္ခိုင္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး ျပန္ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ဘယ္ေလာက္အထိ ျဖစ္လဲဆိုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ မိန္႔ခြန္းကိုေတာင္ ဘာသာျပန္ႏိုင္တဲ့အဆင့္ ေရာက္တယ္။ ေမာင္သစ္လြင္ ဘြဲ႔ေတာင္ မရဖူးပါဘူးဗ်ာ။ ေဒၚေဒၚ့ေက်းဇူးေၾကာင့္သာ အဲ့ဒီလိုေတြ ဘာသာျပန္ႏိုင္ခဲ့တာပါ”
လူထုသတင္းစာရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူထုုသတင္းစာဟာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး၊ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတဲ့သတင္းေတြကိုပဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေရွ႕တန္းတင္ေရးခဲ့တယ္။ သူတို႔ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ဘယ္လိုစာမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္ ေမာင္သစ္လြင္ (လူထုု) ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ေရးခြင့္ေတြေပးခဲ့တယ္။

အမွတ္တရ (၂)

ညပိုင္းဆိုရင္ ေရဒီယိိုသတင္းေတြကို လိုက္နားေထာင္ရတယ္။ ၁၉၆၁ မွာ လူထုုေဒၚအမာက လႈပ္ရွားေနေသာ ကမာၻ႔ေရးရာမ်ား စတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးေတြ ေရးေနၿပီဆိုေတာ့ သူကလည္း ေရဒီယိုနားေထာင္တယ္။ ေရဒီယိုသတင္းနားေထာင္ရင္း ဆရာႀကီးနဲ႔ အေမမာတို႔ရဲ႕ ေနာက္ထပ္အမွတ္ရစရာ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ ျဖစ္ရပ္တခုကို ယခုလို ထပ္ေျပာျပပါတယ္။
“ေရဒီယို နားေထာင္ရင္း တညက်ေတာ့ ဘဘအစ္ကို တိုက္ပြဲမွာ က်သြားတဲ့သတင္းႀကီး တက္လာပါေရာ၊ တက္လာေတာ့ ေဒၚေဒၚေရာ၊ ဘဘေရာ ႏွစ္ေယာက္သား တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မ်က္လံုးခ်င္းဆံုၿပီး ခနတိတ္ဆိတ္ ေငးငိုင္သြားၾကတာ၊ ဒါေပမယ့္ ခနေလး ေငးငိုင္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္လုပ္စရာရွိတဲ့ သတင္းအလုပ္ပဲ ဆက္လုပ္ခဲ့ၾကတာ”

အမွတ္တရ (၃)

“ဘဘက အယ္ဒီတာဆိုေတာ့ သတင္းေရးရတာ နည္းတယ္။ တည္းျဖတ္ရတယ္။ ေဒၚေဒၚကလည္း ေရးၿပီးရင္ ဘဘလက္ထဲ အပ္ရတယ္။ အပ္ရင္းနဲ႔ ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ‘ေရာ့ … ေမာင္သစ္လြင္တဲ့၊ မင္းက ျဖတ္တာေတာက္တာ ရဲတယ္၊ ေရာ့မင္းၾကိဳက္သလိုလုပ္’ ဆိုၿပီးေျပာၿပီးေပးတယ္၊ ဆရာသမား တေယာက္ကေန ကိုယ့္တပည့္တေယာက္ကုိ အဲဒီလိုေျပာၿပီး အပ္တယ္ဆိုတာ ရွားတယ္ေလ”။

လူထုုေဒၚအမာရဲ႕ လူသိနည္းတဲ့အခ်က္

လူထုုေဒၚအမာဟာ ဂီတကိုလည္း ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတယ္၊ ဂီတနဲ႔ လူထုုေဒၚအမာ ဆက္စပ္ၿပီး အမွတ္တရ ျဖစ္ရပ္တခုလည္း ရွိတယ္ဆိုၿပီး ဆရာႀကီးက ခုလိုျပန္ေျပာျပတယ္။
“ေဒၚေဒၚကေလ ဂီတလည္း ၀ါသနာပါတယ္။ ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာရွင္မ်ား စာအုပ္ေရးဖို႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ေတာ့ တခ်ိဳ႕သီခ်င္းေတြ စာသားေလးေတြ လိုက္ဆိုတယ္၊ သိပ္ခ်စ္စရာေကာင္းပါတယ္။ သူ၀ါသနာပါသလို ဂီတ ၀ါသနာပါသူကိုလည္း ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးတဲ့ အေၾကာင္းေလးေျပာခ်င္တယ္။ ဘဘက ပတၱလားတီး သင္ခ်င္တယ္ဆိုေတာ့ ပတၱလားတီးတဲ့ဆရာႀကီးတဦးနဲ႔ ခ်ိတ္ေပးဖူးတယ္။ တေန႔ကို ၂ နာရီအခ်ိန္ေပး သင္ခိုင္းတယ္၊ အယ္ဒီတာတေယာက္ကို အလုပ္ခ်ိန္ထဲက အခ်ိန္ဖဲ႔ေပးတာေနာ္။ ေဒၚေဒၚက ခြင့္ျပဳလို႔ သီးသန္႔သင္ခဲ့ရတာ။ တပည့္ တေယာက္အတြက္ အခ်ိန္ကို အလုပ္ခ်ိန္ထဲက ဘယ္သူက ထုတ္ေပးမွာလဲ၊ အဲ့ဒါေလးကေတာ့ တကယ့္အမွတ္တရပါပဲ”။

သတင္းစာဆရာျဖစ္ဖို႔ လူထုုေဒၚအမာကို တြန္းအားေပးခဲ့တဲ့စာအုပ္

“ေဒၚေဒၚ ငယ္ငယ္တုန္းက ေက်ာင္းသူဘ၀ကတည္းက ၀တၳဳတိုေလးေတြကို လွမဥၨဴ၊ ခင္လ၀င္း ဆိုတဲ့နာမည္ေတြနဲ႔ ေရးပါတယ္။ အဲဒီလိုေရးရင္းနဲ႔ ေဒၚေဒၚ့ရဲ႕ ဆရာျဖစ္သူ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က ေမာရစ္ေကာလစ္ေရးသားတဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ မႈခင္းမ်ားစာအုပ္ကို ဘာသာျပန္ေရးဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။ အဲဒီစာအုပ္မွာ သတင္းေဖာ္ျပတဲ့ပံုစံေတြ အမ်ားႀကီးပါတာေၾကာင့္ ဘာသာျပန္ရင္း ကေနတဆင့္ ေဒၚေဒၚ့မွာ သတင္းစာဆရာ ပိုး၀င္သြားတာ၊ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ေက်းဇူးေၾကာင့္သာ သူသတင္းစာဆရာျဖစ္တယ္လို႔ သူ႕ကိုယ္သူ အၿမဲေျပာေလ့ရွိတယ္။ စာနယ္ဇင္းသမားျဖစ္ဖို႔ ဒီစာအုပ္က ေဒၚေဒၚ့ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးခဲ့တာ”။

လူထုုေဒၚအမာရဲ႕ ေလးစားစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္

ဒီေမးခြန္းကို ေမးလိုက္ေတာ့ ဆရာႀကီး ေမာင္သစ္လြင္ (လူထု) က အာေမဋိတ္သံျပဳၿပီး ေျဖတယ္။
“ဟာ … သိပ္ကုိဇြဲရွိတယ္။ ယံုၾကည္ခ်က္ကို ဘယ္ေတာ့မွ အလံမလွဲစတမ္းဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီး၊ ဘဘ လူထုတိုက္ စေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဦးဦး (လူထုဦးလွ) က ေထာင္ထဲမွာ (အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူထုဦးလွက အယ္ဒီတာ၊ ေဒၚအမာက အယ္ဒီတာ အဖြဲ႔၀င္ပါ)။ ကေလးေတြက ေက်ာင္းေနအရြယ္ေတြ ပုစိေနာက္ေတြ၊ ဒီကေလးေတြရဲ႕ တာ၀န္ကလည္း ယူရေသးတယ္။ သတင္းစာႀကီး တေစာင္လံုးရဲ႕ တာ၀န္ကလည္း ရွိေသးတယ္။ လူထုဂ်ာနယ္ႀကီး တာ၀န္ကလည္း ရွိေသးတယ္။ ခင္ပြန္းတေယာက္လံုး ေထာင္ထဲေရာက္ေနတာေတာင္ သူ႕ရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္ကို အယိမ္းအယိုင္ မခံဘဲနဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ လုပ္သြားတာ။ တကယ္ကို ခ်ီးက်ဴးေလ့စားစရာေကာင္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးပါပဲ”။

လူထုေဒၚအမာ ကေလာင္အမည္ ဘာေၾကင့္ အခုခ်ိန္အထိ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ထင္က်န္ေနရတာလဲ

“သူတသက္လံုးလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ဘ၀ေတြတေလွ်ာက္လံုးမွာ သူရဲ႕ရပ္တည္ခ်က္က ျပည္သူ႔ဘက္မွာပဲ အၿမဲတမ္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူက မေမ့ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ေတြမွာဆိုရင္လည္း သဘင္တို႔ ဘာတို႔လို ယဥ္ေက်းမႈေတြ ေရးခဲ့တယ္။ စာနယ္ဇင္းသမား တေယာက္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ကိုယ္ အထုေထာင္း ခံၿပီးေတာ့ကို ျပည့္သူ႔ဘက္မွာေနၿပီး ေရးခဲ့တယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ျပည္သူ႔ဘက္က ပါခဲ့လို႔ အခု ႏွစ္တရာျပည့္တဲ့အထိ ျပည္သူက သူ႔ကိုမေမ့ႏိုင္ ျဖစ္ေနၾကေသးတာလို႔ ဘဘကျမင္တယ္”
ကမာၻနဲ႔ခ်ီၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း တကမာၻလံုးမွာ ခံေနရတဲ့သူေတြဘက္က လြတ္ေျမာက္ေရးေတြပဲ တေလ်ွာက္လံုး ေရးခဲ့တယ္။ လူထုသတင္းစာမွာတုန္းက ေရးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာေရးရာ လက္ငင္းျပသနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာေတြကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြက ဂ်ာနယ္၊ သတင္းစာတိုက္ေတြမွာ ဘာသာျပန္ျပီး ျပန္သံုးၾကတဲ့အထိပါပဲ။

လူထုု ေဒၚအမာသာ အသက္ရွိေနမယ္ဦးမယ္ ဆိုရင္

“အင္မတန္ကို တက္ၾကြလန္းဆန္းေနမယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အစိုးရေခတ္ အဆက္ဆက္မွာ လူထုတိုက္ဟာ အထုအေထာင္း ခံခဲ့ရတယ္။ ဖဆပလအစိုးရ ဦးႏုေခတ္၊ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ ဦးေန၀င္းေခတ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခတ္၊ စစ္အစိုးရေခတ္ အစရွိသျဖင့္ ဆက္တုိက္ပဲ၊ မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ခံရတယ္။ ဦးေလး (လူထုဦးလွ)၊ ေဒၚေဒၚ၊ ညီပုေလး (လူထုေဒၚအမာ၏ သား) တို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဖမ္းဆီးခံရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ခုခ်ိန္မွာ ေဒၚေဒၚရွိေနေသးရင္ ေတာ္ေတာ္ကို ၀မ္းသာေနရွာမွာ” လို႔ ဆရာႀကီးက ေျပာပါတယ္။
လူတေယာက္ဟာ သူအသက္ရွင္ေနရတဲ့ လူ႔သက္တမ္းအတြင္း နာမည္တလံုးက်န္ရွိေအာင္ ေကာင္းမြန္ျဖဴစင္စြာ ထိန္းႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ တကယ္မလြယ္ကူပါဘူး။ ကြယ္လြန္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း လူအမ်ားရဲ႕ ရင္ထဲမွာ နာမည္တလံုးကို ႏွစ္ရွည္လမ်ား မေမ့မေလ်ာ့ စြဲက်န္ထင္ေအာင္ ထိ္န္းသိမ္းႏိုင္ဖို႕ဆိုတာ အင္မတန္မွ ခက္ခဲလွပါတယ္။
အေမမာလိုု႔ တေလးတစားေခၚၾကတဲ့ လူထုုေဒၚအမာကေတာ့ သူအသက္ရွင္စဥ္ အခ်ိန္မွာေရာ၊ သူကြယ္လြန္ၿပီး ခ်ိန္မွာပါ သူ႕ရဲ႕နာမည္ကို ေတာက္ေလွ်ာက္ ထိန္းသိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။ အေမမာ အသက္ရွင္စဥ္အတြင္း လုပ္ခဲ့လုပ္ရပ္ေတြ၊ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ၊ ေရးထားခဲ့တဲ့စာေတြေၾကာင့္ “လူထုေဒၚအမာ” ဆိုတဲ့ အမည္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာ ေက်ာက္သားပမာ စြဲၿမဲထင္က်န္ခဲ့ေနခဲ့ပါတယ္။