ဂ်ဴနီယာ၀င္း၏ အဂၤလိပ္ဘာသာစာအုုပ္ Memory of My Grandparents ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းစာေပဆုု ရရွိ
(မိုုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၁၇၊ ၂၀၁၇

၂၀၁၇ ႏွစ္ဆန္းတြင္ ထုုတ္ျပန္ေၾကညာေသာ ၂၀၁၅ႏွစ္အတြင္း ထုုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ စာအုုပ္မ်ားထဲမွ ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းစာေပဆုု ရရွိသည့္ စာရင္းတြင္ ဂ်ဴနီယာ၀င္း အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည့္ A Memory of my Grandparents စာအုုပ္က အထုုပၺတၱိစာေပ (အဂၤလိပ္) တြင္ ဆုုခ်ီးျမွင့္ျခင္း ခံရသည္။

အဆိုုပါ စာအုုပ္သည္ ၂၀၁၅ ခုုႏွစ္ တြင္ စာေပဇနီးေမာင္ႏွံျဖစ္ေသာ ဦးခင္ေမာင္လတ္ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ ရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္ ထုုတ္ေ၀ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတိုု႔စာေပေမာင္ႏွံႏွင့္ သူတိုု႔၏ စာေပႏွင့္ ႏိုုင္ငံေရးမိတ္ေဆြမ်ား၊ မိသားစုုသူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ ျဖတ္သန္းမႈမ်ား အမွတ္တရမ်ားကိုု ဓာတ္ပုုံမ်ား ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေျမးျဖစ္သူ  စာေရးဆရာမ ဂ်ဴနီယာ၀င္းက ၎၏ ဘ၀အျမင္ကေန ျပန္လည္ စုုေဆာင္းေရးသား တင္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ရာျပည့္ႏွစ္ ေမလတြင္ အဆိုုပါ စာအုုပ္ကိုု ထုုတ္ေ၀ခဲ့ျပီး အဆိုုပါ ရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္ႏွင့္ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တိုု႔ႏွင့္ ေခတ္ျပိဳင္စာေပမိတ္ေဆြမ်ား၏ ဓာတ္ပုုံမ်ား ျပပြဲကိုုပါ က်င္းပခဲ့သည္။ ၎ေနာက္ ရာျပည့္ျပခန္းကိုု စီစဥ္ျပီး အဆိုုပါ ဓာတ္ပုုံမ်ားကိုု စုုစည္းထားရွိခဲ့သည္။

အဆိုုပါ စာအုုပ္ကိုု ရန္ေအာင္စာေပက ထုုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ မိုုးမခမီဒီယာကလည္း စီစဥ္ထုုတ္ေ၀ရာတြင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၅ တြင္ ေမလတြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မူရင္း ထုုတ္ေ၀ခဲ့ျပီးေနာက္ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ ၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ျမန္မာဘာသာျပန္ႏွင့္ ဆက္လက္ ထုုတ္ေ၀ခဲ့သည္။

စာေရးသူ ဂ်ဴနီယာ၀င္းက စာေပဆုုရရွိျခင္းအတြက္ အမွတ္တရ ေက်းဇူးစကားကိုု  သူ၏ ေဖ့စ္ဘြတ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုုင္း ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားသုုိ႕
Junior Win’s A Memory of My Grandparents အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထြက္ရွိထားေသာ စာအုုပ္သည္ ၂၀၁၆ခုုနွစ္ ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္း၏ အထုုပတၱိစာေပ (အဂၤလိပ္) တြင္ ဆုုရရွိေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထုုိစာအုုပ္သည္ အဘုုိးအဘြားမ်ား အမွတ္တရ ျဖစ္ကာ မိသားစုုလုုပ္အားျဖင့္ ထြက္ရွိခဲ့တာျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း မိသားစုုစုုိက္ထူခဲ့ေသာ မွတ္တုုိင္တစ္ခုုလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခုုလိုု ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းက လူၾကီးမင္းမ်ားက ထုုိစာအုုပ္ကေလးအား အသိအမွတ္ျပဳဆုုေပးခဲ့တာကိုုမိသားစုုမွ လြန္စြာ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္လုုိက္ရပါသည္။ ဘဘၾကီးဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႕ ေမေမၾကီးေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္ တုုိ႕သည္လည္း သူတုုိ႕သားသမီးေျမးမ်ားနဲ႕ ထပ္တူထပ္မွ် ေက်နပ္၀မ္းသာေနၾကလိမ့္မည္ဟုု ယုုံၾကည္ပါသည္။ ထုုိစာအုုပ္ကေလး၏ စာမ်က္နွာတုုိ္င္းသည္ မိသားစုု၏ ၾကိဳးပမ္းမူမ်ား အမွတ္ရစရာမ်ား ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဤဆုုသည္ မိသားစုုအားလုုံးနဲ႕ သက္ဆုုိင္ရုုံမက အဘုုိးအဘြားမ်ားအတြက္လည္း သူတုုိ႕ကုုိ ဂုုဏ္ျပဳမွတ္တမ္းျပဳရာေရာက္ေသာ အမွတ္တရျဖစ္ပါသည္။
ဘဘၾကီးေမေမၾကီးတုုိ႕၏ ေက်းဇူးတရားအား ပုုိ၍ သတိရလြမ္းဆြတ္လ်က္။

ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ - စာေရးဆရာဟူသည္  
(မိုးမချပန္လည္ဆန္းသစ္)
 ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၅

နတ္ေတာ္လသည္ ျမန္မာျပကၡဒိန္အရ ကုိးလေျမာက္လျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ လူႀကီး၊ လူငယ္မ်ားတုိ႔၏ အေတြးမ်ားသည္ ျမန္မာစာေပႏွင့္ ကဗ်ာမ်ားဘက္သုိ႔ ဦးလွည့္၍ေနၾကသည္။ လူႀကီးမ်ားက ေရွးေခတ္က ေအာက္ေမ့ဖြယ္မ်ားကုိ ျပန္လည္သတိရၾကသည္။ လူငယ္မ်ားက သူတုိ႔၏စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မ်ားဆီသုိ႔ လွည့္သြားၾကသည္။

က်မကေတာ့ က်မ၏ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ လူႀကီးအရြယ္သုိ႔ ေရာက္ၿပီဟု အမ်ားက သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း က်မ၏ႏွလုံးသားကေတာ့ ငယ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္က်မ၏အေတြးမ်ားသည္ လူႀကီးအေတြးႏွင့္ လူငယ္အေတြးတုိ႔ေရာစပ္၍ေနပါသည္။ လူႀကီးကဲ့သုိ႔ေရွးက ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ပုံမ်ား၊ စိတ္ၾကည္ႏူစရာမ်ားႏွင့္ ေၾကကြယ္ဖြယ္ရာမ်ားကုိ ျပန္လည္၍သတိရပါသည္။ တစ္ဖက္တြင္လည္းေန အနာဂတ္သုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ ေမွ်ာ္ၾကည့္မိပါသည္။

ပစၥဳပၸန္ကာလကုိ ေရွးဦးစြာ သုံးသပ္၍ ၾကည့္မိပါသည္။ ထုိအခါ က်မေတြးမိသည္မွာ ယေန႔ေခတ္ လူငယ္စာေရးဆရာမ်ားသည္ အလြန္ပင္ကံေကာင္းၾကပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ သူတုိ႔၏ေရးသားခ်က္မ်ားကုိ ထုတ္ေဝေပးသည့္စာေပတုိက္မ်ားစြာႏွင့္ ဂ်ာနယ္မဂၢဇင္းမ်ားစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ စာေပဆုိင္ရာ နယ္ပယ္အစုံတုိ႔တြင္ နွစ္စဥ္ေပးေသာ ဆုမ်ားလည္းရွိပါသည္။ ၄င္းအျပင္ စာေရးဆရာမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေပးေသာ အဖဲြ႔အစည္းလည္း ရွိရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနပါသည္။

(ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ ထုိေဆာင္းပါးကုိ ေရးသည့္အခ်ိန္ကား ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလျဖစ္ပါသည္။ ဘာသာျပန္သူ)

ယေန႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားအသင္းကုိ ဖဲြ႔ရန္အတြက္ ျပင္ဆင္ေနသည့္ ကာလျဖစ္ပါသည္။ ယင္းကာလတြင္ စာေပအတုိင္းအဝုိင္း၌ ေဆြးေႏြးေနၾကေသာ ကိစၥမွာ စာေရးဆရာဟူသည္ အဘယ္နည္း ? ဟူေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ဤ ေမးခြန္း၏အေျဖႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုိအသင္းဖဲြ႔စည္းပုံ၏ မူၾကမ္းတြင္ လူတစ္ေယာက္ကုိ စာေရးဆရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္အတြက္ ဝတၳဳရွည္ သုိ႔မဟုတ္ ေဆာင္းပါးမ်ား သုိ႔မဟုတ္ ကဗ်ာမ်ားအေရအတြက္ တစ္ခုခုကုိ ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပထားျခင္း ရွိရမည္ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

အသင္းဖဲြ႔စည္းေတာ့မည္ျဖစ္သျဖင့္ စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားသည္ သူတုိ႔၏ လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ေကာင္းစြာ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရေစရန္၊ သူတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ေစရန္ ၊ စာေရးဆရာဟူသည္ အဘယ္နည္း? ဟူေသာေမးခြန္းကုိ ေကာင္းစြာေျဖႏုိင္ဖုိ႔အခ်ိန္ေရာက္လာပါၿပီ။

ဤေနရာတြင္ သတင္းစာဆရာဟူေသာ အဓိပါၸယ္ သတ္မွတ္္ရန္ သူတုိ႔၏လုပ္ငန္း၏ သဘာဝအရ ျပႆနာ မရွိပါ။    အျခားေသာလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဥပေဒ၊ ေဆးပညာဆုိင္ရာတုိ႔တြင္ သက္ဆုိင္ရာလက္မွတ္၊ ေထာက္ခံစာလက္မွတ္မ်ားစြာကုိ ျပႏုိင္သည္။ ဥပမာ မည္သူမည္ဝါသည္ အျခားလူတစ္ဦး၏ ဗုိက္ကုိခဲြခြင့္ရွိေၾကာင္း လက္မွတ္မ်ားကုိ ျပစရာရွိၾကပါသည္။ စာေရးဆရာမ်ားတြင္ေကာ  ဘယ္လုိလက္မွတ္ေတြ ျပစရာရွိပါသနည္း? အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာမဂၢဇင္းမ်ားမွ စာမူကုိ ပယ္လုိက္သည္ဟူေသာ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ားႏွင့္ ပုံမႏွိပ္ရေသးေသာ စာမူမ်ားျပစရာရွိပါသည္။ ၄င္းတုိ႔သည္ စာေရးဆရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေထာက္အကူရွိပါမည္နည္း? သိမ္ေမြ႔ေသာေမးခြန္းတစ္ခုမွာ - စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ား အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္းသည္ စာေရးဆရာျဖစ္ျခင္းကုိ အသိအမွတ္ျပဳရာ ေရာက္ပါသလား? ဒီေမးခြန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အခ်ိဳ႕လူမ်ားက စိတ္ပူေနၾကပါသည္။

သိထားရသည္မွာ မည္သည့္ေအာင္လက္မွတ္၊ ဘဲဲြ႔လက္မွတ္၊ ေထာက္ခံစာ၊ မည္သည့္အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္းတုိ႔သည္ စာေရးဆရာျဖစ္ျခင္းကုိ သတ္မွတ္ႏုိင္စြမ္းမရွိပါ။ စာမူအခ်ိဳ႕ကုိ ပုံႏိွပ္ေဖာ္ျပျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာပုဂၢိဳလ္အား လူမ်ားကအသိမွတ္ျပဳျခင္းကုိ ျပသရာေရာက္သည္။ ထုိပုဂၢိဳလ္၏အတၱကုိလည္း အစာေကြ်းရာေရာက္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စာေရးဆရာတစ္ဦးျဖစ္ျခင္း၊ စာေရးဆရာတစ္ဦးအျဖစ္ ေက်နပ္မႈရွိျခင္းသည္ စာေရးျခင္းအလုပ္အေပၚတြင္ သစၥာရွိျခင္း၊ ႏွစ္ျမွဳပ္ထားျခင္း ပမာဏႏွင့္သာဆုိင္ပါသည္။

စာေရးဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ ပထမဦးစားေပးရမည့္ အရာသည္ကာ ကုိယ္တုိင္ စိတ္ေက်နပ္မႈရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ား၏အသိမွတ္ျပဳခံရျခင္းကုိ ျပေသာအရာျဖစ္သည့္၊ ထင္ရွားေသာဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ပုံႏွိပ္ခံရျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ဆုရရွိျခင္း၊ အသင္းအဖဲြ႔တစ္ခုခုတြင္ ပါဝင္ျခင္းဟူသည္တုိ႔သည္ကား ဒုတိယ၊ တတိယဦးစားေပးသာျဖစ္သင့္ပါသည္။

တက္သစ္စ စာေရးဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ သိထားသင့္ေသာအရာမွာ စာေရးျခင္းဟူေသာအလုပ္သည္ အျခားအလုပ္မ်ားနည္းတူ ကုိယ္စိတ္ႏွလုံးႏွင့္ ဝိရိယတုိ႔ကုိ မ်ားစြာစုိက္ထုတ္ရေသာ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ ဧကန္တကယ္ပင္ ေလ့လာမႈကိုလည္း လုပ္ရပါသည္။

ဒါကုိေတာ့ ေကာင္းစြာသိထားပါ။

ေဆးပညာ၊ ဥပေဒပညာ၊ ဗိသုကာပညာကဲ့သုိ႔ေသာ ပညာရပ္မ်ားတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း လူမ်ား၏ အျမင္မွာ ေလးေၾကာင္းကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကုိ ညအနည္းငယ္ေလာက္ အိပ္ပ်က္ခံ၍ ေရးလုိက္လွ်င္ ကဗ်ာဆရာျဖစ္လာၿပီဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ပညာပါရမီ ထူးျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားသည္ပင္လွ်င္ ဂႏၳဝင္စာတစ္ခုထြက္လာေစရန္အတြက္ ေလ့က်င့္မႈႏွင့္ ေလ့လာမႈမ်ားစြာကုိ လုပ္ခဲ့ရပါသည္။ ေလ့က်င့္မႈႏွင့္ေလ့လာမႈတုိ႔သည္ ေက်ာင္းႏွင့္ တကၠသုိလ္မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ရျခင္းမဟုတ္ပါ။ အလြန္ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ဘဝတကၠသုိလ္တြင္ ျဖစ္ပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ တက္သစ္စ စာေရးဆရာမ်ားအေနျဖင့္ သိရမည့္အရာတစ္ခုမွာ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ အရွိအတုိင္း ျမင္တတ္ဖို႔ျဖစ္ပါသည္။   ဤေနရာတြင္ ကုိယ့္ကုိယ့္ကုိ အရွိအတုိင္းႏွင့္ မရွိလွ်င္ မရွိသည့္အတုိင္း ျမင္ရန္အေရးႀကီးပါသည္။ Elliot Blackiston ၏  Teach Yourself to Write (ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ စာေရးသင္ပါ) ဟူေသာ စာအုပ္၏ ေရွ႕ဆုံးအခန္းတြင္ အဖြင့္စကားကုိ  ဤသုိ႔ဆုိထားသည္။

“သင္သည္ စာေရးဆရာေကာင္းျဖစ္ခ်င္လွ်င္ သင္၏ လက္ႏွိပ္စက္ေပၚတြင္ စာလုံးႀကီးႀကီးျဖင့္ ရုိက္ထားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိစကားလုံးမွာ HONESTY (ေျဖာင့္မတ္ျခင္း) ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ အဂၤလိပ္အဘိဓာန္တြင္ ဤစကားလုံးကုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားပုံကုိ ဖတ္ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ တရားမွ်တျခင္း၊ ပြင့္လင္းျခင္း၊ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊ ရုိးသားျခင္း၊ မွန္ကန္ျခင္းဟူေသာ အရည္အတုိ႕ကုိ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ အဘိဓာန္ထဲတြင္ အေပၚယံအားျဖင့္ အဓိပၸါယ္သက္မွတ္ခ်က္တစ္ခုဟူ၍ သာျမင္ႏုိ္င္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္သူ မည္သူ႔အတြက္မဆုိ လမ္းျပအိမ္ေျမာင္ပမာျဖစ္ေသာ စကားစုေလးးတစ္ခုကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါသည္။ ထုိစကားစုေလးသည္ အားကုိအားထားစရာျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစကားစုေလးမွာ သိပ္ေလးေလးနက္နက္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းမွာအတုအပမွာ ကင္းျခင္း၊ လိမ္ညာျခင္းကင္းျခင္း၊ လွည့္စားျခင္းကင္းျခင္း၊ မာယာဥာဏ္တုိ႔မွ ကင္းျခင္းဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာသူသည္ ဤေမးခြန္းကုိ မလိမ္မညာဘဲ ေျဖာင့္မွန္စြာ မွန္ကန္စြာေျဖႏုိင္ရပါမည္။ ဤေမးခြန္းမွာ လြယ္လြယ္ရွင္းရွင္းေလးျဖစ္ပါသည္။

ဘာေၾကာင့္ စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္တာလည္း ေမးခြန္းက လြယ္သေလာက္၊ မလိမ္မညာဘဲ ေျဖာင့္မတ္စြာ ေျဖဖုိ႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါသည္။ အေျဖမ်ားစြာရွိပါသည္။ ဥပမာ- ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားေသာ စာေရးဆရာမ်ားကုိ ၾကည့္၍အားက်ၿပီး သူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ျဖစ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သာမန္စားၿပီး အိပ္ေနေသာ သတၱဝါတစ္ဦး၏ ဘဝထက္ပုိေသာ ဘဝကုိ ပုိလုိခ်င္၍ျဖစ္သည္။ ဘဝသစ္တစ္ခုကုိ လက္ျဖင့္ ဖန္တီးလုိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာအေၾကာင္းမ်ားစြာရွိႏုိင္ပါသည္။ စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာ သူအတြက္ အေရးႀကီးေသာအရာမွာ ခံႏုိင္ရည္ရိွဖုိ႔ျဖစ္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းခ်ီ၍ လ်စ္လ်ဴရႈခံရျခင္း၊ အထီးက်န္အေဖာ္မဲ့ျခင္း၊ အလုပ္လုပ္ရျခင္းတုိ႔ကုိ ခံႏုိင္ရန္လုိပါသည္။ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားသည္ အျမတ္ထုတ္လုိေသာ ထုတ္ေဝသူမ်ား၏ အႏၱရယ္မွ ကာကြယ္ေပးေကာင္းေပးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ေလ့လာမႈတုိ႔ကုိ အစားထုိးႏုိင္ေသာအရာမရွိပါ။ စာေရးဆရာကုိယ္တုိင္ ေဇာက္ခ်၍လုပ္ရေသာအလုပ္ကုိ အစားထုိးႏုိင္ေသာအရာလည္း မရွိပါ။ ဘယ္သူ႔အကူအညီမွမပါဘဲ စာေရးဆရာကုိယ္တုိင္လုပ္ရမည့္ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါသည္။ စာေရးေသာအလုပ္သည္ စာေရးဆရာအေပၚ ေလ့လာမႈ၊ ဝိရိယ၊ ေစာက္ခ်ႏုိင္မႈ၊ အားထုတ္မႈမ်ားစြာကုိ ေတာင္းဆုိေသာ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။

ရုန္းကန္ေနဆဲ စာေရးဆရာမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ အေျခခုိင္ၿပီးေသာ စာေရးဆရာမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ မေက်နပ္ခ်က္တစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍  ညည္းညဴၾကသည္ကုိ ၾကားရပါသည္။ သူတုိ႔သည္ တရားမွ်တမႈ မရွိေသာ ထုတ္ေဝသူမ်ားႏွင့္ စာဖတ္ပရိသတ္တုိ႔၏ဒဏ္ကုိ အၿမဲတမ္းခံေနရသည္ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ သက္သာေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားရွိပါသည္။  သုိ႔ေသာ္ စာေရးသားျခင္း၏ အႏုပညာဖန္တီးမႈကုိ မူကား မည္သည့္အရာ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မွ အေထာက္အကူမေပးႏုိင္ပါ။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ မိခင္၏ဝမ္းဗုိက္ထဲမွ ကေလးကုိ ေမြးဖြားလာေစရန္အတြက္ အခ်ိန္ေရာက္ရန္ မည္သည့္ သိပၸံနည္းပညာမ်ားက မတတ္ႏုိ္င္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သည္။ စာေရးဆရာ၏ အခန္းက႑ာန္သည္ ရယူျခင္းမဟုတ္၊ ေပးဆပ္ရျခင္းျဖစ္သည္ကုိ သတိျပပါ။

ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေရးဆရာမ်ားအတြက္ အလုပ္ကုိ ေဇာက္ခ်ျခင္း၊ ရုန္းကန္ျခင္းတုိ႔သာလွ်င္ လုပ္ရန္ႏွင့္ လြဲ၍ အျခားနည္းမရွိပါ။ ကြ်န္မကုိယ္တုိင္သည္ ႏွစ္ေပါင္းေလးဆယ္ စာေရးသည့္အလုပ္ကို လုပ္ခဲ့ပါသည္။ ရုန္းကန္မႈႏွင့္ အလုပ္ႀကိဳးစားမႈကသာ ေအာင္ျမင္မႈကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။

ခင္မ်ိဳးခ်စ္ (၁၇၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၆၆)

( ဘာသာျပန္သူ၏ မွတ္ခ်က္ -  ေမေမက စာေရးဆရာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ခ်င္သနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းလုိ မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖဖုိ႔ေျပာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ ကုိယ္တုိင္ မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖရလွ်င္ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားေသာ စာေရးဆရမ်ားကုိ ျမင္၍ သူတုိ႔လုိျဖစ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ဟု ေျဖရပါမည္။ ဒီအေျဖကုိေမေမသိၾကားလွ်င္ ဘာေျပာမည္နည္း။ ဒါဆုိရင္ မင္းဟာ စာေရးဆရာမျဖစ္ထုိက္ဘူး ဟုေျပာမလား။ မင္းက မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ေျဖတတ္တာေတာ့ မဆုိးဘူးလုိ႔ ေျပာမလား။ ေမေမက စာေရးဆရာဟူသည္ ရယူျခင္းမဟုတ္ ေပးဆပ္ရျခင္းလုိ႔ ဆုိေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဘာေတြရမည္လဲ ဆုိတာကုိပဲ တြက္ၾကည့္ေနမိပါတယ္။ (ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း))

ေမာင္သန္းေဆြ (ထားဝယ္) – စာေရးဆရာျပဇာတ္ႏွင့္ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္တို႔ေမာင္ႏံွ (မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၂၁၊ ၂၀၁၅ အေတြးအျမင္၊အမွတ္ ၂၀၉၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဩဂုတ္လတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္က်င္းပေသာ ဒုတိယအႀကိမ္ ေထရဝါဒတကၠသုိလ္မ်ားအသင္းႀကီး၏ ညီလာခံသို႔ သီတဂူဆရာ ေတာ္ႀကီး၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ စာေရးဆရာ (၃၀) ေက်ာ္တို႔သည္ မွန္လံုကားႀကီးျဖင့္ သြားေရာက္ၾကသည္။ ကားေပၚတြင္ ဆရာေမာင္စိုးထိုက္ (သံုးဆယ္) ႏွင့္ ေရွးကျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စာေရးဆရာမ်ား၏ ျပဇာတ္မ်ားအေၾကာင္းကို စကားစပ္မိသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္၊ ျမဝတီမင္းႀကီး ဦးစ၊ ဦးပုညႏွင့္ ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ ျပဇာတ္တို႔အေၾကာင္း ျဖစ္၏။ အဓိကဇာတ္ေဆာင္မ်ားမွာ ဆရာသုခႏွင့္ ဆရာေရႊညာေမာင္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတို႔ႏွစ္ဦးသာ အဓိကဇာတ္ေဆာင္ ေနရာမွ တစ္လွည့္စီ ပါဝင္ကျပခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထိုစဥ္က စာေရးဆရာမရွားသျဖင့္္ မင္းသမီးေမႏြဲ႕၊ သီတာခင္ေထြး စသည္တို႔ကို အကူအညီေတာင္း၍ ကခဲ့ၾကရေၾကာင္း၊ ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ျပဇာတ္တြင္ ဒိုင္းခင္ခင္ေနရာ၌ ေနာင္အခါ ပထမဆံုး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေလတပ္ဗိုလ္ျဖစ္လာမည့္ မလွသန္း (တကၠသိုလ္သက္ႏွံ)  ကို အကူအညီေတာင္း၍ ကခဲ့ရ ေၾကာင္း၊ ယခုေခတ္ စာေရးဆရာမ်ား ျပဇာတ္ကမည္ဆိုလွ်င္ မင္းသမီးတမွ်လွပသည့္ စာေရးဆရာမမ်ားေပါလြန္း၍ အလြန္ အဆင္ေျပမည္ဟု ေရာက္တတ္ရာရာမ်ားကို စကားလက္ဆံုက်ခဲ့ၾကပါသည္။
တေလာက ဖိုင္တြဲအေဟာင္းမ်ားတြင္ စာေရးဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီေရးထားသည့္ “ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ျပ ဇာတ္”  ေဆာင္းပါးကိုျပန္ဖတ္ရင္း စာေရးသူၾကည့္ဖူးခဲ့သည့္ ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ျပဇာတ္အေၾကာင္းကို ျပန္ေတြးမိ၏။ ၁၉၅၂ – ၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေရးဆရာအသင္းက စာဆိုေတာ္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ “ ေတာင္သ မန္လယ္စားေမာင္ေဖငယ္” ျပဇာတ္ကခဲ့ၾကသည္။ ပန္းဆိုးတန္း ဝင္းဝင္းရံုတြင္ျဖစ္၏။ ဦးေလျဖစ္သူ ဒဂံုပဦးဘတင္ေၾကာင့္ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ျပဇာတ္မွာ စာေရးဆရာမႀကီး ဒဂံုခင္ခင္ေလး၏  “ စာဆိုေတာ္ ” နန္းတြင္းဝတၳဳေတာ္ႀကီးကို အဓိကေက်ာရိုးယူ၍ ကျပျခင္းျဖစ္သည္။ ဇာတ္လမ္းမွာ အမ်ားသိၾကၿပီးျဖစ္သည့္ ေမာင္ေဖငယ္ႏွင့္ ဒိုင္းခင္ခင္တို႔၏ ဇာတ္ လမ္းပင္ ျဖစ္သည္။ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္ဝယ္ေမာင္ေဖငယ္သည္ ဒိုင္းအတြင္းဝန္ႏွင့္ ဝန္ကေတာ္တို႔၏ ေမြးစားသားအျဖစ္ ေနထိုင္လ်က္ရိွရာ ဒိုင္းဝန္၏အိမ္တြင္ပင္ရိွေသာ အျခားေမြးစားသမီးျဖစ္သည့္ ခင္ခင္ႀကီးေခၚ ဒိုင္းခင္ခင္အား ေမတၱာ သက္ဝင္၍ ခ်စ္ခင္ေနပံု၊ ခင္ခင္ႀကီးမွာ ငယ္လြန္းလွေသးသျဖင့္ ေမာင္ေဖငယ္ကမေျပာရက္ဘဲ အလိုလိုက္ကာ အႀကိဳက္ ေဆာင္ထားပံု၊ ထိုအတြင္း မင္းတုန္းမင္းတရား မက်န္းမာျဖစ္ရာမွ ဆင္ျဖဴရွင္မိဖုရားက မင္းတရားႀကီး၏သားေတာ္မ်ားအား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားပံု၊ သီေပါမင္းသားေလးကို လူပ်ိဳေတာ္ ေမာင္ေမာင္တုတ္က ေၾကးတိုက္အတြင္းမွ ထမ္းထုတ္ခဲ့ပံု၊ ေနာင္မင္းတရားႀကီး နတ္ျပည္စံၿပီး သီေပါမင္းသား ဘုရင္ျဖစ္လာပံု၊ ေမာင္ေမာင္တုတ္ တန္ခိုးထြားလာပံု၊ မင္းညီမင္းသားမ်ား အသတ္ခံရ၍ နန္းတြင္းေရးရႈပ္ေထြးလာပံုမ်ား ပထမပိုင္းတြင္ကျပ၍ ဇာတ္ကိုပ်ိဳးၿပီး ေနာက္ထိုအခ်ိန္တြင္ အရွင္ (၂) ပါး၏ အပ်ိဳေတာ္ျဖစ္လာေသာ ဒိုင္းခင္ခင္အား သီေပါမင္း မ်က္စိက်ပံု၊ ေမာင္ေမာင္တုတ္၊ ေမာင္ေဖငယ္တို႔ႏွင့္ တိုင္ပင္ပံု၊ ေမာင္ေဖ ငယ္သည္ မိမိခ်စ္ေနသူျဖစ္ေသာ္လည္း သူေကာင္းစားလို၍တစ္ေၾကာင္း၊ အရွင္အေပၚတြင္ သစၥာရိွစြာ အမႈထမ္းလို၍ တစ္ ေၾကာင္း သီေပါမင္းစံရာ ပန္းခံုေတာ္အတြင္း၌ ဒိုင္းခင္ခင္အား ေယာက္်ားေလးလိုဝတ္ဆင္ေစကာ သီေပါမင္းထံ မၾကာခဏ ပို႔ေပးခဲ့ရပံု။
ထိုအတြင္း မိဖုရားႀကီးစုဖုရားလတ္က အေၾကာင္းစံုသိ၍ လက္ဦးမႈယူကာ ေမာင္ေမာင္တုတ္ႏွင့္ ေမာင္ေဖငယ္တို႔အား အ ေၾကာင္းရွာကာ ဖမ္းဆီးခဲ့ပံု၊ ဒိုင္းဝန္ႏွင့္ ဒိုင္းဝန္ကေတာ္ႀကီးတို႔ပါ သမီးဒိုင္းခင္ခင္ႏွင့္အတူ ဖမ္းဆီးခံရပံု၊ ေထာင္ထဲတြင္ ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္ သတ္ေသသြားသည္ကို သတင္းေပၚလာပံု၊ ေမာင္ေဖငယ္အား မိုးေကာင္းသို႔ပို႔လိုက္ပံု၊ ဒိုင္းခင္ခင္ အားလည္း သေႏၶရိွေလသျဖင့္ မင္းဆက္ျပတ္မည္ဟုဆိုကာ မသတ္ေသးဘဲထားၾကပံု၊ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဒိုင္းခင္ခင္အား သတ္လိုက္ၾကပံု၊ ေမာင္ေဖငယ္အားလည္း ဗန္းေမာ္သို႔ေခၚသြားၿပီး သတ္လိုက္ပံု၊ ေမာင္ေဖငယ္သည္ ခ်စ္သူႏွမ ဒိုင္းခင္ ခင္ႀကီး ေသသည္ကိုမသိရွာဘဲ “ခ်စ္ရသူ ခင္ခင္ငဲ့” ခ်ီေတးထပ္ကိုေရးကာ ေသပြဲဝင္သြားပံု စသည္ျဖင့္ ဇာတ္ကို အဆံုး သတ္ထားပါသည္။ အလြမ္းျဖင့္ ဇာတ္သိမ္းထား၏ ။
စာေရးသူ မွတ္မိေနသည္မွာ ေနာက္ဆံုးဇာတ္သိမ္းခန္းျဖစ္သည္။ ဗန္းေမာ္ဝန္၏ ေတာင္စြယ္ေနကြယ္လွ်င္ သတ္ေစဟူေသာ အမိန္႔အရ ေမာင္ေဖငယ္ကို ၿမိဳ႕ျပင္ထုတ္လာၾကပံု၊ ေတာင္စြယ္ေနကြယ္မည့္အခ်ိန္ကို ေစာင့္ေနၾကခိုက္ ေမာင္ေဖငယ္အျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္သူ ဆရာသုခက ေျပာငိုအျဖစ္ စကားေျပာလုိက္၊ ေတးထပ္မ်ားကိုဆိုလိုက္ျဖင့္ သရုပ္ေဆာင္ပံု၊ ေတးထပ္မ်ား တြင္ …
“မင္းဆိုသမွ် ကြင္းေရွာင္မယ္၊ ထမင္းေတာင္ စားခ်င္ဘူးကြယ့္ေလး” ဟူသည့္ သီေပါမင္းအား စိတ္နာပံုေတးထပ္ကို ေျပာ လိုက္၊ ဆိုလိုက္ၿပီး ေတာင္စြယ္တြင္ ေနကြယ္ၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေသအံ့ဆဲဆဲတြင္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို ေနာက္ဆံုးဇာတ္သိမ္း အျဖစ္ သီဆိုရေသးပံု၊ ထိုသီခ်င္းမွာ “သက္လ်ာခင္ ” ဟုျဖစ္ၿပီး ေရးသူမွာ စာေရးဆရာေအာင္လင္းဟု ေနာင္မွာသိရပါသည္။ ေတာင္စြယ္ေနကြယ္သည့္အခန္း၌ ေတာင္ေစာင္းဝယ္ ေနလံုးနီနီရဲရဲႀကီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္းက်လာပံုျဖင့္ ဆရာသုခ၏ သီ ခ်င္းသံကို မိႈင္းမိႈင္းညိဳ႕ညိဳ႕ လြမ္းဆြတ္ေၾကကြဲျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ ယခုတိုင္ မွတ္မိေနပါေသးသည္။
ဒိုင္းခင္ခင္ မလွသန္းသီဆိုေသာ အလြမ္းသီခ်င္းတစ္ပုဒ္လည္းရိွေသးသည္။ စာေရးဆရာသန္းေဆြ ေရးသားၿပီး စာဆိုေမာင္ ေမာင္လတ္က အသံသြင္းေပးသည္ဟု ဆိုသည္။ သီခ်င္းအမည္မွာ “တစ္ညခ်မ္းဝယ္” ျဖစ္သည္။ ဤျပဇာတ္တြင္ စုဖုရား လတ္အား  တစ္လင္ တစ္မယားဝါဒ လက္ကိုင္ျပဳသူအေနျဖင့္ ေဖာ္ျပဖူးသည္။ ထိုအတြက္ “စုဖုရားဝါဒ” ဟူေသာအမည္ျဖင့္ သီခ်င္းကို စာေရးဆရာ တကၠသိုလ္ၾကည္မာေရးၿပီး ေမႏြဲ႕က စုဖုရားလတ္အျဖစ္သရုပ္ေဆာင္ရင္း သီဆိုရသည္။ ေနာင္အခါ ရုပ္ရွင္မင္းသားျဖစ္လာသည့္ ဗိုလ္ဗကိုႏွင့္ ေမႏြဲ႕တို႔ ႏွစ္ပါးသြားဟန္သီဆိုေသာ “တစ္လင္တစ္မယားဝါဒ” သီခ်င္းကိုမူ စာ ေရးဆရာ ေသာတေမာင္ကေရးသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဒဂံုခင္ခင္ေလးကသမိုင္းမွ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္မွာ မူလပင္ကိုဇာတ္ လမ္းအေနျဖင့္ ဇာတ္နာေသာဇာတ္လမ္းျဖစ္ရာ စာေရးဆရာမ်ားက ျပဇာတ္အသြင္ တင္ဆက္ကျပၾကေသာအခါ လူႀကိဳက္မ်ားလွသည္။ဆက္တင္အခမ္းအနားကို ဆရာဒဂံု၊ ဆရာတင္က ဝင္းဝင္းရံု ဝိုင္းေတာ္သားမ်ားျဖင့္ ျပင္ဆင္ေပးသည္ဟု ဆိုပါသည္။ သီေပါမင္းႏွင့္ ဒိုင္းခင္ခင္တို႔ေတြ႕ၾကသည့္ ပန္းခံုေတာ္အခန္းမွာ ယခုေတြးၾကည့္မိေသာအခါ အလြန္သဘာဝက် သည္ကို မွတ္မိေနပါသည္။
ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ ေရးထားသည့္ေဆာင္းပါးတြင္ ၁၉၅၂-၅၃ ခုႏွစ္ခန္႔က စာေရးဆရာအသင္းအမႈေဆာင္အဖြဲ႕တြင္ နာ ယကအျဖစ္ျဖင့္ သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၊ ဆရာလင္း၊ ဦးေဖေမာင္တင္၊ ဦးႏု (ထိုစဥ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္)၊ ဦးသိန္းဟန္ႏွင့္ ဦးဝန္  တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊  ဥကၠ႒ဇဝန၊ ဒု-ဥကၠ႒ လွသမိန္၊ ေရနံေျမ ေဒၚခင္စု၊ အတြင္းေရးမွဴး ေအာင္လင္း၊ တြဲဘက္ စိန္ခင္ေမာင္ရီ၊ ေငြထိန္း လင္းယုန္နီ၊ စာရင္းစစ္ တင္စိုး၊ အမႈေဆာင္လူႀကီးမ်ားမွာ တကၠသိုလ္ေနဝင္း၊ မင္းေအာင္၊ ျမင့္ေဆြ၊ ေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၊ ေသာ္တာေဆြ၊ ျမသန္းတင့္၊ ၾကည္ၾကည္ဝင္းႏွင့္ ေရႊပိန္ေသာင္း(ဥကၠ႒ေဟာင္း ) တို႔ျဖစ္ၾကေၾကာင္း  စာဆိုေတာ္ိဗဟိုေကာင္စီ မွာ လက္မွတ္ေရာင္းအဖြဲ႕၌ ေရနံေျမ ေဒၚခင္စု၊ နတ္ႏြယ္၊ ခင္ႏြယ္တင္၊ ယုဝတီခင္ဦးတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဟာေျပာပြဲအဖြဲ႕တြင္ လွသမိန္၊ ျမသန္းတင့္၊ ေအာင္လင္း၊ လင္းယုန္နီ၊ မ်ိဳးျမင့္၊ ညိဳညိဳေလး၊ ေခတၱရာဦးညြန္႔ေရႊတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕မွာ ျမသြင္၊ သာဂဒိုး၊ ဝင္းျမင့္တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။
ျပဇာတ္အဖြဲ႕အတြက္ ျပဇာတ္တာဝန္ခံမွာ ဥကၠ႒ ဇဝန၊ ဇာတ္ညႊန္း မဟာေဆြ၊ သုခ၊ ေအာင္ဗလ၊ စိန္ခင္ေမာင္ရီ၊ ဒါရိုက္တာ သုခ၊ တြဲဘက္ စိန္ခင္ေမာင္ရီ၊ ဇာတ္ခံုမွဴး တကၠသိုလ္ေနဝင္း၊ တူရီယာတာဝန္ခံ ေအာင္လင္း၊ အဝတ္အစားတာဝန္ခံ ဝင္း ျမင့္၊ အိုးေဝတင္ေအာင္၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတာဝန္ခံ ဣႏၵာႏြယ္၊ ဝိုင္းေတာ္တီး စိန္ႏြဲ႕အဖြဲ႕၊ ကာလေပၚတူရိယာအဖြဲ႕ ေအဝမ္းခင္ေမာင္အဖြဲ႕၊ သန္းေဆြ (တကၠသိုလ္)၊ သိန္းလြင္ႏွင့္ ဆန္းအဖြဲ႕သားမ်ားက ကူညီၾကသည္ဟုဆိုသည္။ ျပင္ပအကူ အညီအတြက္ အခမ္းအနားကို ဒဂံုဆရာတင္ႏွင့္ ပန္းခ်ီဘိတ္ၾကည္၊ တင္လွတို႔က ကူညီ၍ အဝတ္အစားအကူအညီအတြက္ သက္ႏွင္းဘရားသား ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီႏွင့္ တန္းျမင့္ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီတို႔က အကူအညီေပးၾကသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေတာင္သမန္လယ္စား ေမာင္ေဖငယ္ျပဇာတ္တြင္ ပါဝင္သူမ်ားစာရင္း၌ ေတာင္သမန္လယ္စားေမာင္ေဖငယ္အျဖစ္ သုခ၊ ေမာင္ေမာင္ႏြဲ႕အျဖစ္ ဇဝန၊ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္အျဖစ္ ဝဇီရာ၊ သီေပါမင္းအျဖစ္ ဗိုလ္ဗကို၊ ကင္းဝန္မင္းႀကီးအျဖစ္ ဒဂံု ဦးစန္းေငြ၊ ခန္းပတ္မင္းႀကီးအျဖစ္ စိန္မင္းသား၊ ေရႊျပည္ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဣႏၵာႏြယ္၊ တိုင္တားမင္းႀကီးအျဖစ္ ေငြဥေဒါင္း၊ ဗန္းေမာ္ဝန္အျဖစ္ ဦးစံလွထြန္း၊ ဒိုင္းအတြင္းဝန္အျဖစ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္၊ ဗိုလ္မွဴးမ်ားအျဖစ္ ဒဂံုငေမာက္ႏွင့္ ညိဳညိဳေလး၊ နန္းတြင္းစစ္သည္ေတာ္မ်ားအျဖစ္ တကၠသိုလ္စန္း၊ ေပတိုး၊ တကၠသိုလ္ျမင့္ေမာင္ႏွင့္ နန္းေငြ၊ အရပ္သားမ်ားအျဖစ္ လင္း ယုန္နီ၊ ေအာင္လင္း၊ ၾကည္မ်ိဳးလြင္၊ ဝင္းျမင့္၊ ေနဝင္း၊ တကၠသိုလ္ခ်စ္ေဆြတို႔က သရုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ဒိုင္းခင္ခင္အျဖစ္ မလွသန္း (တကၠသိုလ္သက္ႏွင္း)၊  ဒိုင္းဝန္ကေတာ္အျဖစ္ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္။ ဆင္ျဖဴမရွင္အျဖစ္ သီတာခင္ေထြး၊ စုဖုရားလတ္ အျဖစ္ ေမႏြဲ႕၊ စုဖုရားေလးအျဖစ္ တကၠသိုလ္ၾကည္မာတို႔က ပါဝင္သရုပ္ေဆာင္ၾကသည္။
စာေရးဆရာျပဇာတ္တြင္ ပါဝင္ကျပၾကသူ စာေရးဆရာမ်ားသည္ ဇာတ္ခံုကိုစိမ္းမေနဘဲ မိမိတို႕က်ရာအခန္းကို ႏိုင္နိုင္နင္း နင္း ကျပၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ ျပဇာတ္တိုင္း ဝန္ႀကီးေနရာကို ကန္ထရိုက္ယူထားသကဲ့သို႔ ႏွစ္စဥ္ပင္ ဝန္ႀကီးလုပ္ရသူ ဒဂံု ဦးစန္းေငြ၊ ေငြဥေဒါင္းႏွင့္ ဒဂံုေရႊမွ်ား၊ စိန္မင္းသား၊ ဣႏၵာႏြယ္တို႔သည္ ဝန္အထာက်ေအာင္ ကျပႏိုင္သူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ဦး ေလးတင္ (ဒဂံုပဦးဘတင္) က ေျပာျပပါသည္။ ကျပၾကရသည္မွာ ရာဇဝင္ဇာတ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပဇာတ္အျဖစ္ကရျခင္း ျဖစ္၏။ ဇာတ္ဟန္လည္းမပါေစဘဲ သဘာဝထက္ အနည္းငယ္သာသာကဲကဲကေလး သရုပ္ေဆာင္ၾကရေလရာ စာေရးဆရာ မ်ားသည္ တတ္ႏိုင္ၾကပါေပသည္။ စာေပေဟာေျပာေနက်ျဖစ္သျဖင့္ စကားေျပာအခန္းမ်ားတြင္ စာေရးဆရာမ်ားသည္ ပီပီသသ၊ ခန္႔ခန္႔ညားညား ေျပာႏိုင္ၾကေလသည္။ ေမာင္ေဖငယ္အျဖစ္သရုပ္ေဆာင္ေသာ သုခအေနျဖင့္ နဂိုက ရုပ္ရွင္မင္း သားျဖစ္ရာ အထူးေျပာဖြယ္ရာ မရိွေတာ့ေခ်။ ရုပ္ရည္အားျဖင့္ အားနည္းေနသည္ကိုသာ (မင္းသားရုပ္မေပါက္သည္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္) ေျပာစရာ ရိွသည္။ မင္းသား၏လက္စြဲ လူရႊင္ေတာ္အျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္ရေသာဇဝနသည္ ေမာင္ေဖငယ္ ျပဇာတ္တြင္ သူငယ္ခ်င္းေမာင္ေမာင္ႏြဲ႕အျဖစ္ ကျပရေလရာ ဆရာ၏ ေခတ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ဟာသေသာလံုးမ်ားေၾကာင့္ ပရိ သတ္မွာ တဝါးဝါးရယ္ေနၾကရသည္။ ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္အျဖစ္သရုပ္ေဆာင္ေသာ ဝဇီရာသည္  အသားျဖဴျဖဴ၊ အရပ္ ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္း ၊ ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာသူျဖစ္၍ နန္းဝတ္နန္းစားႏွင့္ အလြန္လိုက္ဖက္၍ ၾကည့္ေကာင္းလွသူျဖစ္သည္။ ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္၏ စရိုက္အတိုင္း ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း၊ ခပ္ရမ္းရမ္း သရုပ္ေဆာင္ရသည္။ ဆရာဇဝနက ႏိုင္ငံေရးျပက္လံုး၊ ေခတ္ျပက္လံုး၊ ဟိုေဆာ္ သည္ေဆာ္ျပက္လံုးမ်ားျဖင့္ ပရိတ္သတ္ပြဲက်ေအာင္ သရုပ္ေဆာင္သြားသည္။ သီေပါမင္းအျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္သူမွာ ဗုိလ္ဗကို ျဖစ္သည္။ နဂိုက စကားေျပာေကာင္းလွသူျဖစ္သျဖင့္ လူထုေအာင္သံ ရုပ္ရွင္မင္းသား ျဖစ္ရာမွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တကယ့္ရုပ္ရွင္မင္းသား ျဖစ္သြားေလသည္။
စာေရးသူအေနႏွင့္ ဤျပဇာတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အထူးေျပာခ်င္သည္မွာ ဦးခင္ေမာင္လတ္ႏွင့္ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ ပါဝင္သရုပ္ေဆာင္ထားၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သူတို႔အေနျဖင့္ ျပဇာတ္သရုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ ျပဒါးတလမ္း၊ သံတလမ္း ျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တတ္သည့္ပညာမေနသာဆိုသည့္အတိုင္း ကူညီၾကရေလရာ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္တို႔ေမာင္ႏွံ၏ သရုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ယခုအထိ မ်က္စိထဲတြင္ ျမင္ေယာင္ေနပါသည္။ ဒိုင္းဝန္ကေတာ္ႀကီးမွာ မီးယပ္က်ိဳးက်ိဳးေနသူျဖစ္ရာ လမ္းေလွ်ာက္လွ်င္ ေထာ့နင္းေထာ့နင္းျဖင့္ အတြဲျဖင့္ ေလွ်ာက္ရပါသည္။ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ကလည္း ဤပံုစံျဖင့္ သရုပ္ေဆာင္သြားေလရာ လူတိုင္း သေဘာက်ၾကသည္။ ဦးခင္ေမာင္လတ္ကလည္း ဤျပဇာတ္တြင္ ငိုခ်င္းတပုဒ္ပင္ သီဆိုျပသြားေသးသည္။ ဒိုင္းဝန္က ေတာ္၊ သမီး ဒိုင္းခင္ခင္ႏွင့္ ေမာင္ေဖငယ္တို႔ အဖမ္းခံရစဥ္ သီဆိုရျခင္းျဖစ္ရာ…
“ … သက္ရြယ္ေတာ္ႀကီး၊ စိတ္ပုတီးနဲ႔…စံရိပ္ႀကီးေပ်ာ္မယ္၊ ၾကံစည္ရည္မွန္း ၾကမၼာႏြယ္ၿပီး… ”
စသည္ျဖင့္ ရင္ထုၿပီး ငိုခ်င္းကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္နိုင္ ဆိုသြားေလရာ ပရိတ္သတ္အလြန္ပြဲက်ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ဒိုင္းဝန္ႀကီးအျဖစ္ အျခားသူသရုပ္ေဆာင္က ဤမွ်သေဘာက်မည္မဟုတ္ဟုထင္ပါသည္။ ဦးခင္ေမာင္လတ္လိုလူမ်ိဳးက သရုပ္ေဆာင္ၿပီး ငို ခ်င္းကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္နိုင္ ခ်သြားေလေသာေၾကာင့္ သေဘာက်ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
စာေရးသူတို႔ႏွင့္အတူ ပြဲၾကည့္ေနေသာစာေရးဆရာမႀကီး ဒဂံုခင္ခင္ေလးက…
“သူတို႕လင္မယား ဒိုင္းဝန္ႏွင့္ ဒိုင္းဝန္ကေတာ္အျဖစ္ကသြားၾကတာ သူတို႔ဟာ ဒိုင္းဝန္လင္မယားႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္တယ္ ဆိုတာ သိမွသိၾကပါရဲ႕လား ” ဟု ေျပာသြားပါသည္။ ဤစကားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေနာင္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္အၾကာမွ ဦးဝိစာရ လမ္း၊ အင္ဗိြဳင္းခန္းမတြင္ စိန္မဟာသဘင္က ဤဇာတ္လမ္းကို ျပန္ကၾကေသာအခါမွ အန္တီခင္ (ဒဂံုခင္ခင္ေလး) က စကားဆက္၍ ေျပာျပပါသည္။
“ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ကစၿပီး ဘႀကီးေတာ္လက္ထက္တိုင္ေအာင္ မင္းခစားျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးေက်ာ္ေခါင္ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ေရြး ဆိုတဲ့ ညီအစ္ကိုရိွၾကတယ္။ ဦးေက်ာ္ေခါင္ဟာ ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထက္မွာ သန္လ်င္ၿမိဳ႕စားဝန္ႀကီးျဖစ္တယ္။ ဘႀကီးေတာ္ ဘုရားလက္ထက္က်ေတာ့ သတိုးမင္းႀကီး မဟာမင္းေခါင္က်ီဝန္ႀကီး ျဖစ္တယ္။ သူ႔ညီ ဦးေက်ာ္ေရြးကေတာ့ ဘိုးေတာ္ဘုရား လက္ထက္မွာ ဟံသာဝတီ (၃၂) ၿမိဳ႕ဝန္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဘိုးေတာ္ဘုရားက အထူးသဒၶါေတာ္မူလို႔ ဦးေက်ာ္ေရြးကို တိုက္ဆင္ အစီး (၆၀)၊ (၃) ဆက္အိမ္ႀကီးႏွင့္တကြ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ တခမ္းတနားေနထိုင္ေစတယ္။ မင္းလွအေနာ္ရထာ ဘြဲ႕လည္းရတယ္။ ဘႀကီးေတာ္ဘုရားလက္ထက္က်ေတာ့ ဦးေက်ာ္ေရြးကို လက္ဝဲေတာ္စစ္သူႀကီးေနရာမွ သတိုးမင္းလွ အေနာ္ရထာ ဘြဲ႕အ မည္နဲ႔ ဝန္ႀကီးအရာေပးတယ္။ ဦးေက်ာ္ေရြးရဲ႕သမီးအႀကီးကို ေတာင္ေဆာင္ေတာ္မိဖုရားေျမႇာက္ၿပီး သမီးအငယ္ကို သီရိရ တနာဘြဲ႕အမည္ႏွင့္ မိဖုရားအရာမွာ ထားတယ္”
“အမွန္ေတာ့ သူတို႔ညီအစ္ကိုဟာ ဘႀကီးေတာ္ဘုရားနဲ႔ ေသြးသားမကင္းဘူး။ ဘိုးေတာ္ဘုရားရဲ႕ အလယ္နန္းေတာ္ မိဖုရား ႀကီး မယ္လြန္းပုမွာ အစ္မဝမ္းကြဲ ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဟသၤာရြာဇာတိ၊ မယ္ဆံုႀကီးဆိုတာရိွတယ္။ ဘိုးေတာ္ဘုရား မေကာင္း စားခင္က အတူလာၿပီး ေအးအတူပူအမွ် ဒုကၡ၊ သုခ မွ်ေဝခံစားၿပီး ျပဳစုလုပ္ေကြၽးခဲ့တာကလား။ ဘိုးေတာ္ဘုရားဟာ မယ္ ဆံုႀကီးကို ေသြးရင္းသားရင္းပမာ အားကိုးေတာ္မူရွာတယ္။ မယ္ဆံုႀကီးရဲ႕ သားႏွစ္ေယာက္ဟာ ဦးေက်ာ္ေခါင္ႏွင္ ဦးေက်ာ္ ေရြးပဲ။ က်ီဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ေခါင္ရဲ႕ သားတေယာက္ ဦးေမာင္ကေလးဆိုတာ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးလက္ထက္မွာ ေလာင္း ရွည္ၿမိဳ႕စား ဝန္ႀကီးျဖစ္လာတယ္။ က်ီဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ေခါင္ရဲ႕သမီးတေယာက္ကေတာ့ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးလက္ထက္ ေတာ္က ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ဝန္ အတြင္းဝန္ ဦးဖိုးရဲ႕ ဝန္ကေတာ္ႀကီးပဲ။ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ဝန္ အတြင္းဝန္ ဦးဖိုးကလည္း မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ ခုနစ္ရြာ မိဖုရားႀကီးနဲ႔ေမာင္ႏွမေလ”
“ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ဝန္၊ အတြင္းဝန္ ဦးဖိုးနဲ႔ ဝန္ကေတာ္ႀကီးတို႔မွာ ဗန္းေမာ္ခင္ေလးႀကီးဆိုတဲ့ သမီးတေယာက္ရိွတယ္။ ပါေတာ္မူသြား ေတာ့ သူ႔အေဒၚခုနစ္ရြာ မိဖုရားႀကီးႏွင့္ ရန္ကုန္ကိုပါလာတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ေက်ာက္စာစာေရးႀကီးဦးေဖႏွင့္ လက္ဆက္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕သားရာဇဝတ္ဝန္ေထာက္ ဦးေတာ္ဆိုတာ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ရဲ႕အေဖ။ က်ီဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ေခါင္ကေတာ္ရဲ႕ ေမာင္မွာ သားတေယာက္၊ သမီးတေယာက္ရိွတယ္။ သားက ဧနက္ပလာဆင္ဝန္ႀကီး ဦးဖိုးတင္လို႔ျဖစ္လာတယ္။ သမီးကေတာ့ ဒိုင္း အတြင္းဝန္ ဦးဖိုးႀကီးရဲ႕ကေတာ္ ဒိုင္းဝန္ကေတာ္ႀကီးပဲ။ ဒိုင္းဝန္လင္မယားဟာ သားသမီးမရိွေတာ့ ဝန္ကေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေမာင္ ဧနက္ပလာဆင္ဝန္ ဦးဖိုးတင္ရဲ႕ သမီးကို ေခၚေမြးစားလို႔ ဒိုင္းခင္ခင္ႀကီးလို႔ ျဖစ္လာတယ္”
“ဒီေတာ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ဟာ သူ႔အဘြား ဗန္းေမာ္ခင္ေလးႀကီးရဲ႕ ဒိုင္းဝန္ကေတာ္အျဖစ္နဲ႔ ျပန္သရုပ္ေဆာင္ရတာေပါ့” ဟူ၍ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။

 

လူထုေဒၚအမာ – ေရးေဖာ္မႀကီးေရ သြားႏွင့္သလား … (မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၂၅၊ ၂၀၁၅

ေရႊအျမဳေတ၊ အမွတ္- ၁၁၁၊ ၁၉၉၉ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။

ကြၽန္မသမီးက ‘ အေမ ေမာင္စြမ္းရည္က ဖုန္းဆက္ခုိင္းလုိ႔တဲ့၊ ကို္ေပါက္စည္ ဖုန္းဆက္တယ္။ ေဒၚခငမ်ဳိးခ်စ္ ဆံုးၿပီတဲ့။  နက္ ျဖန္ (၁၀) နာရီမွာ သၿဂိဳဟ္မွာတဲ့’ လုိ႔ ဇန္နဝါရီလ (၂) ရက္ေန႔ကေျပာေတာ့ ကြၽန္မစိတ္ထဲ ဟင္ခနဲျဖစ္သြားတယ္။
ကြၽန္မကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ (၂) ရက္တုန္းကမွ အိမ္ေရာက္လာတဲ့ ရန္ကုန္ကမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ အခုတေလာ က်န္းမာေရး ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေနတယ္လုိ႔ေျပာလုိ႔ ကြၽန္မက ဝမ္းသာခဲ့ေသးတာ။ ေကာင္းပါေလ့ ေကာင္းပါေလ့။ သူ႔ကို ဂ်ပန္ျပည္ေရာက္ ျမန္မာေတြက ဒီႏွစ္ကန္ေတာ့ၾကမလုိ္႔တဲ့။ ကြၽန္မကုိ တယ္လီဖုန္းနဲ႔သတင္းေပးၾကၿပီး ‘အေမ ေဒၚခင္ မ်ဳိးခ်စ္ကုိ က်န္းမာေအာင္ေနဖို႔ ေျပာေပးပါ၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ သူ႔ကို ႏွစ္ဆန္းေတာ့ ကန္ေတာ့လာၾကမွာ’ လုိ႔ အေျပာခုိ္င္းတာနဲ႔ ကြၽန္မက လူၾကံဳနဲ႔ သူ႔ဆီ သတင္းပုိ႔လုိက္ေသးတယ္။ ခုလုိ သူ႔က်န္းမာေရးေကာင္းလာတယ္ဆုိေတာ့ ဒါဆုိရင္ သူအိပ္ရာ ေပၚမွာ ထုိင္ၿပီးမ်ား အကန္ေတာ့ခံႏုိ္္င္မလားလုိ႔ ေအာက္ေမ့ၿပီး ဝမ္းသာေနမိပါတယ္။
ဝမ္းသာခဲ့တာမွ ၂ ရက္၊ ၃ ရက္ပဲ ရွိဦးမယ္။ ခုေတာ့ သူက ဆံုးၿပီတဲ့ေလ။ ေၾသာ္ … ေသျခင္းတရား ေသျခင္းတရား ဘာမွမၿမဲ၊ သူပဲ ၿမဲပါကလား။
သူရယ္၊ ေဒၚမာလာရယ္၊ ကြၽန္မရယ္၊ ေဒၚရီႀကိန္ရယ္၊ ေဒၚမီမီခုိင္ရယ္က တစ္ခုတည္း သမီးေတြ။ ၁၉၁၅ခု ဖြားေတြ၊ လပဲ ကြာၾကတာမုိ႔ လႀကီး လငယ္ေတြ။ ေဒၚႏုယဥ္ကေတာ့ ၁၉၁၆ခု ဖြား။ ဒါေပမယ့္ သူက ႏွစ္ဆန္းစမုိ႔ ကြၽန္မထက္ နည္းနည္းပဲ ငယ္တယ္။
ေဒၚႏုယဥ္က ကြၽန္မတုိ႔ အမ်ိဳးသမီး စာေရးဆရာေတြထဲမွာ ကဗ်ာစြမ္းတဲ့ သူေလ။ သူက ကဗ်ာတင္ ေကာင္းတာမဟုတ္ဘူး။ အိမ္ေထာင္ေရးလည္း ကြၽန္မတုိ႔အားလံုးထက္ ကံေကာင္းတယ္။ ခုထက္ထိ ဆရာတက္တုိးနဲ႔အတူ အသက္ (၈၀) ေက်ာ္ လင္စံုမယားဖက္ က်န္းက်န္းမာမာ စာေတြ ေရးေနၾကေသးတာမုိ႔ သူတုိ႔ကုိ သတိရတုိင္း မုဒိတာစိတ္နဲ႔ သာဓုေခၚမိပါတယ္။
ေဒၚမာလာကေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔ စာေရးဆရာေတြထဲမွာ ရွားရွားပါးပါး ဟာသေႏွာၿပီး အတုိ႔အဆိတ္ အေထ့အေငါ့ အကလိစာမ်ိဳး ေရးစြမ္းတယ္။ ေဒၚမာလာရယ္၊ မရီႀကိန္ရယ္၊ ခင္သန္းျမင့္ရယ္၊ ေစာမံုညင္းရယ္က ကြၽန္မနဲ႔ တစ္ေက်ာင္းတည္းထြက္ေတြ။ ေဒၚမာလာက လြန္ခဲ့တဲ့ (၃) ႏွစ္ေလာက္က ဆံုးရွာၿပီ။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ ေဒၚမီမီခုိင္တုိ႔က ကြၽန္မတုိိ႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးထဲ အဂၤလိပ္လုိ စာေရးႏုိင္တဲ့သူေတြေလ။ ေဒၚမီမီခိုင္က ကြၽန္မတုိ႔ အင္းလ်ားမွာ တစ္စားပြဲတည္း ထမင္းစားခဲ့ၾကတဲ့ အတန္းတူ ေက်ာင္းေနဖက္။ ခုေတာ့ က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့ရွာလုိ႔ စာေတြအမ်ားႀကီး မေရးႏုိင္ရွာဘူး။ ကြၽန္မတုိ႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က သူ႔ထက္ ပုိေရးႏုိင္တယ္။ ကြၽန္မက အဂၤလိပ္လုိ ေရးေဖာ္ရ သူေတြကို သိပ္ေက်နပ္တာ။ သူတုိ႔အတြက္ ဝမ္းေျမာက္တယ္၊ ဂုဏ္ယူတယ္၊ ေက်းဇူးတင္တယ္ေလ။ သူတို႔ရွိတဲ့အတြက္ က်က္သေရရွိတယ္ မဟုတ္လား။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ အဂၤလိပ္လုိ စာအေရးေကာင္းလို႔မ်ား ဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႔ အေၾကာင္းပါသလားေတာ့ မသိဘူူး။ သူ႔ေယာက္်ား ဦးခင္ေမာင္လတ္က ကြၽန္မနဲ႔ ဥပစာေကာလိပ္မွာ ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္းပါ။ သူက အဲဒီတုန္းကတည္းက အဂၤလိပ္စာ ေတာ္သူပါ။ ကြၽန္မတုိ႔က သူ႔ကို အဂၤလိပ္လုိ မွတ္စုထုတ္ခုိင္းေနက်။ သူ႔နာမည္က ကုိခင္ေမာင္လတ္ဆုိေပမယ့္ သူ႔အရပ္ႀကီး က အရွည္ႀကီးမုိ႔ တစ္ေက်ာင္းလံုးက သူ႔ကို ခင္ေမာင္လတ္လုိ႔ ဘယ္သူကမွ မေခၚၾကဘူး။ ‘အရွည္ႀကီး’ ပဲ ေခၚၾကတာပါ။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နာမည္ကေတာ့ မခင္ျမတဲ့။ သူနဲ႔ ကြၽန္မနဲ႔က ေက်ာင္းတုန္းက မေတြ႕ခဲ့ဖူးဘူး။ သူက ဦးလွကို ကြၽန္မအရင္ သိတယ္။
သူန႔ဲကြၽန္မ စာေရးတဲ့ အမ်ဳိးသမီးအခ်င္းခ်င္းဆုိေတာ့ ငယ္ကတည္းက ခ်စ္ကြၽမ္းဝင္ပါတယ္။
ကြၽန္မက အသက္ (၆၇) နွစ္မွာ လူထုဦးလွဆံုးသြားေတာ့ မုဆုိးမျဖစ္တယ္။ ဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တုိ႔က အသက္ (၈၀) ေက်ာ္အထိ အုိေအာင္မင္းေအာင္ အတူေနရတယ္။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ မမာမက်န္း ျဖစ္တယ္။ အိပ္ယာေက်ာကပ္ ျဖစ္ တယ္ဆုိေတာ့လည္း ဦးခင္ေမာင္လတ္က ကေလးေတြကို အဂၤလိပ္စာသင္ရင္း သူ႔ဇနီးကို ျပဳစုေနတာကလား။ ကြၽန္မက လူႀကံဳရွိတဲ့အခါ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ႀကိဳက္တတ္တဲ့  မႏၱေလး အစားအစာကေလးေတြ ပုိ႔ေပးတယ္။
ဒီလုိေနရင္းနဲ႔  တစ္ေန႔ေတာ့ ‘ဦိးခင္ေမာင္လတ္ ဆံုးသတဲ့’ ဆုိတဲ့ သတင္းဆုိးကုိ နာသံမၾကား၊ ဖ်ားသံ မၾကားရဘဲ ၾကား လုိက္ရတယ္။ ကြၽန္မစိတ္ထဲ ‘အိပ္ယာထဲလဲေနတဲ့သူက ဘာမွမျဖစ္၊ သူ႔ကိုျပဳစုေနတဲ့သူက ဆုံးတာတဲ့လား။ ေသျခင္းတရား မ်ားကလည္းေနာ္၊ ထင္တာမျဖစ္၊ မထင္တာျဖစ္တာကိုးလို႔ ေရရြတ္ရင္း ဦးခင္ေမာင္လတ္ႀကီးက ဘာျဖစ္သြားတာတဲ့တုန္း လုိ႔ေမးေတာ့ ရုတ္တရက္ျဖစ္ၿပီး ကြယ္လြန္ရွာတာပဲ၊ ႏွလံုးပဲထင္ပါရဲ႕လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္အတြက္ စိတ္ပူသြားတယ္။ ဒီမိန္းမႀကီးေတာ့ ၾကာၾကာမခံေတာ့ဘူးလုိ႔လည္း ေအာက္ေမ့ လုိက္တယ္။ သူက အိပ္ရာေပၚက ယဲ့ယဲ့ အေနအထားကိုး။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားသိၾကတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က လူက သာ မမာတာပါ။ သူ႔အသည္းက မာပါတယ္။ သူက ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ ေပါင္းသင္းလာတဲ့ ခင္ပြန္း၊ သူ႔ကို ျပဳစုေနရင္း ရုတ္တရက္ ကြယ္လြန္ေပမယ့္ ႀကံ့ႀကံ့ခံပါတယ္။ သူ႔ျပဳစုမယ့္လူ ဦးခင္ေမာင္လတ္မရွိတဲ့ေနာက္ သူ (၂) နွစ္နဲ႔ (၆) လ အသက္ရွည္ေသးတယ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ရဲ႕ သတၱိနဲ႔ ဗ်တၱိိကို ကြၽန္မက သိၿပီးသား၊ အထင္ႀကီးၿပီး ေလးစားၿပီးသားေပမယ့္ သူ႔ကို  ျပဳစုေနရွာတဲ့ လင္ တစ္ေယာက္လံုး အခုလုိ ျဗဳန္းခနဲေသသြားတာကို သူခံႏုိင္တယ္ဆုိေတာ့ သူ႔အသည္းမာပံုကို အံ့လုိ႔မဆံုးဘူး။
ဒါေၾကာင့္ သူ ၈၃ ႏွစ္ျပည့္ေမြးေန႔တုန္းက ကြၽန္မက ‘အသည္းမာတဲ့ ေရးေဖာ္မႀကီးေရ’ လုိ႔ ဆုိၿပီး  စာေရးလုိက္ေသးတယ္။ လက္ေဆာင္ကေလး ပုိ႔လုိက္ေသးတယ္။
သူန႔ဲကြၽန္မက ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလးမုိ႔ အေနေဝးၾကေပမယ့္ သူ႔သတင္းကို ကြၽန္မက မျပတ္တမ္း နားစြင့္ေနတာ။ ေရႊကူေမႏွင္းတုိ႔ ေမာင္စြမ္းရည္တုိ႔ကလည္း ႀကံဳတုိင္း ေဒၚခငမ်ဳိးခ်စ္သတင္း ကြၽန္မဆီပုိ႔ေနၾကတာ။ သူ မမာေနရွာတာ ၾကာၿပီပဲ။ သူ႔ကို သြား ၾကည့္လုိက္ရင္ ႏွစ္ေတြလေတြၾကာေအာင္ ခံႏုိင္မယ့္ ခံႏုိ္္င္ရည္ မရွိရွာေတာ့ပါဘူးလုိ႔ပဲ ထင္ၾကရတယ္။ ႏုိ႔ေပမယ့္ သူက သူ႔ေမြးေန႔ေတြကိ္ု  အိပ္ရာထဲကေနၿပီးက်င္းပခဲ့တာ ဘယ္ႏွ ႏွစ္မွန္း မသိိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မက သူ႔ကို သကၠရာဇ္ ၁၉၉၉ ခုထဲ (၂) ရက္ပဲ ဝင္ရေသးတယ္၊ သူက ဆံုးၿပီတဲ့။
ကြၽန္မတုိ႔ ျမန္မာမႈကေလးေတြ၊ ျမန္မာ့အေၾကာင္းကေလးေတြ ျမန္မာစာ မဖတ္တတ္တဲ့ အဂၤလိပ္စာဖတ္တဲ့သူေတြ ဖတ္ ႏုိင္ေအာင္ သူ မေရးေတာ့ဘူးေပါ့။ ‘ရွင့္ေနရာမွာ အစားဝင္မယ့္လူ မျမင္ေသးလုိ႔ ရွင့္ကို ႏွေျမာလုိက္ပါဘိေတာ့တယ္ ေဒၚ ခင္မ်ဳိးခ်စ္ရယ္’ ။ အဂၤလိပ္လုိ စာေရးႏုိင္တဲ့ ကြၽန္မတုိ႔ ျမန္မာစာေရးဆရာမႀကီးကျဖင့္ ဘဝနိဂံုး အဆံုးသတ္သြားၿပီတဲ့ေလ။
ေၾသာ္ … ႏွေျမာလုိက္ပါဘိေတာ့။
(ေရႊအျမဳေတ၊ အမွတ္- ၁၁၁၊ ၁၉၉၉ ေဖေဖာ္ဝါရီလ )

   
လူထု ေဒၚအမာ – လြမ္းပါဘိတယ္ ေရးေဖာ္မႀကီးရယ္
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၂၆၊ ၂၀၁၅

=======

ကိုင္း – ေျပာလုိက္စမ္းမယ္၊ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ။

ကြၽန္မသမီး စာအုပ္ဆုိင္ထဲမွာ “ကုိင္း – ေျပာလုိက္စမ္းမယ္ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ” ဆုိတဲ့ စာအုပ္ကေလး ေရာက္လာတာ ေတြ႕လုိက္ေတာ့  အဖံုးေပၚက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ပံုကေလးကို ျမင္လုိက္ရတာ၊ သူ႔ကို ရုတ္တရက္ တကယ္ပဲ ေတြ႕လုိက္ရ သလုိ ဝမ္းသာသြားမိတယ္။ဒါေၾကာင့္ မေနႏုိင္ မထုိင္ႏုိင္ အဲဒီစာအုပ္ကေလးဆြဲယူၿပီး အဖံုးကဓာတ္ပံုကို အၾကာႀကီး အလြမ္းေျပ ၾကည့္ေနမိတယ္။ေၾသာ္- အနိစၥ၊ အနိစၥ။ လင္ေရာ မယားေရာ မရွိရွာၾကေတာ့ဘူးေလ။ ျဖစ္ရပံုမ်ား ဦးခင္ေမာင္လတ္ႀကီးက သူ႔အရင္ ကြယ္ လြန္ရွာသတဲ့။ကြၽန္မက ဦးခင္ေမာင္လတ္ကို ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္အရင္ သူတို႔ခ်င္း မသိခင္ကတည္းက သိတယ္ထင္ပါတယ္။ သူက မံုရြာသား၊ သူနဲ႔ကြၽန္မက ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္း။ ကြၽန္မတုိ႔ မႏၱေလး (၁၀) တန္းေအာင္တဲ့ႏွစ္မွာ သူကလည္း မံုရြာက (၁၀) တန္း ေအာင္ခဲ့ၿပီး မႏၱေလး ဥပစာေကာလိပ္မွာ လာဆံုၾကတယ္။ ၁၉၃၃ – ၃၄ – ၃၅ ခု မ်ားမွာေပါ့။သူ႔နာမည္ကို မသိပါဘူး။ တစ္ေက်ာင္းလံုးက သူ႔ကို “အရွည္ႀကီး” လုိ႔ ေခၚၾကေတာ့ ကြၽန္မတို႔ကလည္း  “အရွည္ႀကီး” လုိ႔ ေပါ့။ လူက ပိန္ပိန္ရွည္ရွည္ႀကီးကိုး။ ၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္စာေတာ္တယ္ဆုိတဲ့ သူ႔သတင္းက ဥပစာ ပထမႏွစ္မွာပဲ ထြက္ေနတဲ့ သတင္း။ အဲဒီေတာ့ ဒီလု္ိလူကုိ ကြၽန္မတုိ႔က ဘယ္အလကားထားႏုိင္ပါ့မလဲ။ မွတ္စုေတြ ဝုိင္းအေရးခိုင္းၾကတာေပါ့။ အရွည္ ႀကီးက ဘာခုိင္းခုိင္း ရယ္ၿဖဲ ရယ္ၿဖဲနဲ႔ ညတြင္းခ်င္းလုပ္ေပးတာပဲ။ ေနာက္မနက္ဆုိရင္ သူ႔ဆီက အဂၤလိပ္လုိေရးလာတဲ့  မွတ္စုရတာပဲ။ သူလာတဲ့အခါ တျခားေက်ာင္းသားေတြက “မုိးထိေအာင္ ေလွကားေထာင္ အရွည္ႀကီး၊ အရွည္ႀကီး” နဲ႔ ဝိုင္း သံခ်ပ္ထုိးၾကတာပဲ။ အဲဒီေတာ့လည္း သူက ရယ္ေနတာပဲ။ ဦးလွနဲ႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တုိ႔ကလည္း ကြၽန္မနဲ႔ဦးလွ မသိခင္ကတည္းက အသိအကြၽမ္းျဖစ္ေနၾကပါတယ္။  ကြၽန္မလည္း ေနရွင္ နယ္ေက်ာင္းထြက္၊ သူလည္း ေနရွင္နယ္ေက်ာင္းထြက္။ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႔ကြၽန္မ ဘယ္ေက်ာင္းမွာမွ မေတြ႕ခဲ့ဖူးဘူး။ ဦးလွနဲ႔ က်ေတာ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က ရန္ကုန္မွာ လူငယ္မ်ား ႀကီးပြားေရးအသင္းကက်င္းပတဲ့ စကားရည္လုပြဲတစ္ခုမွာ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ ဝင္စကားေျပာတဲ့ဓာက္ပံု ကြၽန္မဆီမွာ ရွိတယ္ေလ။ ဦးလွယူလာတဲ့ ဓာတ္ပံုေပါ့။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္နဲ႔ ဦးခင္ေမာင္လတ္တို႔ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကတာ ကြၽန္မတုိ႔နဲ႔ တစ္ႏွစ္တည္းပါပဲ။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ကြၽန္မတုိ႔ႏွစ္ ေယာက္ က်င္လည္ၾကတဲ့ ဘဝေတြက တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေဝးၾကတာမွ မဟုတ္ဘဲကလား။ အဲဒီေတာ့ နဂုိက ခင္မင္ရင္းစြဲေတြမုိ႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေလးစားခ်စ္ခင္မႈက အလုိလုိ ျဖစ္လာေတာ့တာေပါ့။
ကြၽန္မ မွတ္မိေသးတယ္။ တစ္ခါေတာ့ သူတုိ႔လင္မယား မႏၱေလးကိုလာၾကတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔က ထမင္းေကြၽးေတာ့ ကြၽန္မ ေကြၽးတဲ့ ဟင္းစပ္က ထမင္းၿမိန္္ၾကလြန္းလုိ႔တဲ့၊ ထမင္းစားၿပီးတဲ့အခါ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ထုိင္မေနႏုိင္လုိ႔ အိမ္ေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနၾကရတယ္။ ကြၽန္မက ဘာနဲ႔ေကြၽးတာလဲ ေမးပါဦး။ ႏွမ္းဖတ္ခ်ဥ္သုပ္နဲ႔ ဘူးသီးနဲ႔ ၾကက္သားႁပြန္း ဟင္းနဲ႔ပါ။ ဒီထမင္းစားပြဲအၿပီးမွာ သူတုိ႔ကလည္း ေျပာလုိ႔မဆံုး၊ ဝမ္းသာလုိ႔မၿပီး၊ ကြၽန္မတို႔ကလည္း ေပ်ာ္လုိ႔ရြင္လုိ႔၊ ေနာက္ လာခဲ့ၾကဦး ေနာ္လုိ႔ မွာရတာ အထပ္ထပ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ပန္းၿခံထဲမွာ ပန္းပင္ေတြႏႈိက္ရင္းနဲ႔ တစ္ေန႔ေတာ့ ပိုးေကာင္တစ္ေကာင္က မ်က္ႏွာကို ဝင္ကုိက္သြားလုိ႔တဲ့။ သူ႔ မ်က္ႏွာ နီၿပီး ေရာင္ေနရစ္တယ္။ အဲဒီပုိးကုိက္ရာဟာ မေပ်ာက္ဘဲနဲ႔ တစ္ေန႔တစ္ျခား ဆုိးဝါးလာလုိက္တာ အနာႀကီးေရာဂါနဲ႔ တူတူလာၿပီး ဒီေရာဂါဟာ ေသရာပါရွာပါေရာလား။
သူ မက်န္းမာေနေတာ့လည္း ကြၽန္မက လူႀကံဳရွိရင္ သူႀကိဳက္တဲ့ အညာစာ၊ မႏၱေလးစာကေလးေတြကို ထည့္ထည့္ပုိ႔တယ္။ ပုိ႔တုိင္း သူ႔ဆီက စားလုိ႔ဘယ္လုိေကာင္းတာ၊ ဘယ္လုိၿမိန္တာဆုိတဲ့ သတင္းရတယ္။ သူ႔ေမြးေန႔ဆုိရင္လည္း ကြၽန္မက လူမ သြားႏုိင္ေပမယ့္ သူ႔ဆီကုိ သတိတရ စာအၿမဲတမ္းေရးတယ္။ သူ႔စာအုပ္ထြက္ရင္ ဘာထြက္ထြက္ ကြၽန္မတို႔ဆီကို အမွတ္တရ သူကေပးသလု္ိ၊ ကြၽန္မတုိ႔ကလည္း စာအုပ္ထြက္ရင္ သူတုိ႔လင္မယားကို မေမ့ဘူး၊ ပုိ႔တာခ်ည္းပါ။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ အိပ္ရာေက်ာကပ္ျဖစ္တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာပါၿပီ။ အဲဒီကာလအတြင္း ကြၽန္မ သူ႔ဆီကုိ သံုး ေခါက္ပဲေရာက္ပါတယ္။ ေရာက္တဲ့အေခါက္တုိင္း သူ႔ၾကည့္ရတာ နာလန္ျပန္ထူမယ္ မထင္ဘူးလုိ႔ ေအာက္ေမ့ ခဲ့တာခ်ည္းပဲ။ ဦးခင္ေမာင္လတ္ကေတာ့ က်န္းလည္းက်န္းမာတယ္။ သူ႔ဇနီးကိုလည္း ၾကင္ၾကင္နာနာ စိတ္ရွည္ လက္ရွည္ ျပဳစုရွာတယ္။ တစ္ေန႔ေတာ့ လူမမာကုိ ျပဳစုေနတဲ့ ဦးခင္ေမာင္လတ္ ရုတ္တရက္ ဆံုးသြားတယ္လုိ႔ သတင္းၾကားရေတာ့ ကြၽန္မကို အံ့ၾသလုိ႔။ လူ႔ဘဝဆုိတာမ်ား ဆန္းလုိက္တာ။ မထင္တာလဲ ျဖစ္တာပဲေနာ္လုိ႔လည္း ေအာက္ေမ့မိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ယဲ့ယဲ့ရွိရွာတဲ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တစ္ ေယာက္ေတာ့ ေႂကြရွာေတာ့မယ္လုိ႔ ေအာက္ေမ့ၿပီး သူ႔သတင္းကုိ မၾကားခ်င္ေပမယ့္ ၾကားရခါနီးၿပီလုိ႔ ထင္ခဲ့တယ္။
အဘုိးႀကီး အဘြားႀကီး လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ရွိၾကရင္ တစ္ေယာက္ေသမင္းေနာက္လုိက္သြားရရင္ က်န္တစ္ေယာက္က ၾကာၾကာအသက္ရွည္ၿပီး က်န္မေနရစ္တက္ဘူး။ က်န္းမာေရးေကာင္းေနေသးတယ္ဆုိေပမယ့္ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ေသရာ လုိက္ၾကတာပဲ။ ၾကာၾကာတစ္ေယာက္တည္း မေနရစ္တက္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မမာေနရွာတဲ့  ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္အတြက္ ကြၽန္မက ေၾကာင့္ၾကတယ္။
ႏုိ႔ေပမယ့္ ဒီလူမမာက အသည္းမာလုိက္တာ၊ အံ့မခန္းလိလိ။ ဦးခင္ေမာင္လတ္ ဆံုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ သူက အ သက္ရွည္ေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္လုိ စိတ္ဓာတ္မာတဲ့အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ရွာမွ ရွားပါပဲလုိ႔ လက္ဖ်ားခါ မိပါတယ္။
ကြၽန္မကို ဂ်ပန္ျပည္ေရာက္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားေတြက ၁၉၉၈ ခု တုန္းက ကန္ေတာ့ခဲ့သလုိ သူတုိ႔က “ဒီ ၁၉၉၉ ခုနွစ္မွာ စာေရးဆရာမႀကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ကန္ေတာ့မွာ။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာမႀကီး က်န္းမာေအာင္၊ အသက္ရွည္ ေအာင္ေနပါလုိ႔ ေျပာေပးပါ” လုိ႔ မွာပါတယ္။ သူတို႔ေျပာလုိ႔ ကြၽန္မက ၁၉၉၈ ခုမကုန္ခင္တုန္းက ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ဆီကို ဒီ သတင္းပုိ႔တယ္။ သူ အကန္ေတာ့ခံရမွာပဲ။ မမာေပမယ့္ အိပ္ရာေပၚကေနၿပီး အကန္ေတာ့ခံမွာပဲလုိ႔လည္း ထင္တယ္။ ႏုိ႔ေပမယ့္ ၁၉၉၉ ခု ႏွစ္ဆန္း (၂) ရက္ေန႔မွာ သူက ကြယ္လြန္သြားရွာတယ္။
သူဆံုးၿပီးဆုိေတာ့ ေရးေဖာ္မႀကီးတစ္ေယာက္ ဘဝနိဂံုး အဆံုးသတ္သြားရွာၿပီေကာလုိ႔ နွေျမာလုိက္ တာ။ နွေျမာတယ္ဆုိတာ ရုိးူရုိးႏွေျမာတာအျပင္ သူေရးတဲ့လုိင္း ကုိယ္မေရးႏုိ္္င္တာမုိ႔ ပုိၿပီး ႏွေျမာရပါတယ္။   အဂၤလိပ္လုိ လူတန္းေစ့ေအာင္ ေရးႏုိင္တဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္မုိ႔ သာလုိ႔ ႏွေျမာမိပါေသးတယ္။
ခု သူေသာင္းေျပာင္းေထြလာမွာေရးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးတခ်ိဳ႕ စုေပါင္းၿပီး စာအုပ္ကေလးလုပ္ထားလုိ႔ အလြမ္းေျပ ဖတ္ၾကည့္ လုိက္ေတာ့ သူနဲ႔ကြၽန္မနဲ႔ လူခ်င္းတစ္ခါ ျပန္ဆံုၾကၿပီး သူေျပာေနတာေတြ နားေထာင္ရသလုိ သူ႔ေဆာင္းပါးေတြက သူ႔အ သံေတြ ထြက္ေနတယ္ေလ။
သူ႔ေဆာင္းပါးေတြထဲမွာ ကြၽန္မတို႔ ျမန္မာေတြ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကေပမယ့္ သင္တဲ့လူတုိင္း တတ္ၾကတာမဟုတ္ဘူး၊ တကယ္ တတ္ခ်င္ရင္ ဘယ္လုိသင္ၾကဆုိတဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြပါတယ္။ သူ႔အႀကံျပဳခ်က္ေတြက တကယ္အဖုိးတန္တာေတြပါ။ ဒါ ေၾကာင့္ လူငယ္လူရြယ္ေတြ အဂၤလိပ္စာကို အဲဒီလုိ နည္းမွန္မွန္ လမ္းမွန္မွန္ သင္ယူတတ္ေအာင္ ေက်ာင္းသားလူငယ္တုိင္း ဖတ္သင့္ပါတယ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က ျမန္မာစာကိုလည္း တကယ္ဖတ္ခဲ့၊ တကယ္က်က္ခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသမီးႀကီး၊ စာေရးခ်င္ရင္ စာဖတ္လုိ႔ သူေျပာတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ တကယ္အဖုိးတန္ပါတယ္။
ဒီေခတ္လူငယ္ေတြက ႏုိင္ငံျခားက စာေပအေၾကာင္းေတြကို ေျပာတတ္ ေရးတတ္မွ ေခတ္မီတယ္၊ စတုိင္က်တယ္၊ လူရာ ဝင္တယ္ ထင္ေနၾကတာ၊ ႏုိင္ငံျခားစားေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ နာမည္ေတြကို တည့္ ေရးႏုိင္ရင္ ေကာင္းတယ္ ထင္ၾကတယ္။ ကုိယ့္ျမန္မာစာရဲ႕ တည္ေဆာက္ၿပီးသားရွိတဲ့ အမ်ဳိးသားစာေပ အေဆာက္အအံုနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စမ္းတဝါးဝါး ရွိသူက ရွိတယ္၊ ဘာမွန္းကုိ မသိတယ္လူက မသိဘူး။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က အဂၤလိ္ပ္စာ အေရးေကာင္းတဲ့ စာေရးဆရာမ ႀကီးသာျဖစ္တယ္။ ကုိးခန္းပ်ိဳ႕ကို ထံုးလုိေခ် ေရလုိေႏွာက္ထားတာ။ ကုိယ့္မူလဘူတဟာ ဘာမွန္းမသိဘဲနဲ႔ သူမ်ားကုိသာ အထင္ႀကီးေနရင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က အေျခမခုိင္တာမုိ႔ ခုိင္ၿမဲတဲ့အလွကို မဖန္တီးႏုိင္ပါဘူး။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာမွာ ေရးသြားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြကို လူငယ္ေတြ မ်ားမ်ားဖတ္ေစခ်င္လွပါတယ္။
သူ႔လက္ရာကေလးေတြ စာအုပ္မျဖစ္ေသးတာ က်န္ပါေသးတယ္၊ အမ်ားႀကီး။ အဲဒါကို သားခင္ေမာင္ဝင္းနဲ႔ သမီး မိမိတုိ႔က စုေဆာင္းၿပီး စာအုပ္ကေလးေတြျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါဦးလုိ႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။
ဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႔ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္တုိ႔ဟာ လူေကာင္းသူေကာင္းေတြမုိ႔ ေကာင္းရာသုဂတိ လားၾကမွာပါ။ ႀကံဳႀကိဳက္ရင္ ျမန္မာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာအရည္အခ်င္း ျမင့္မားေရးအတြက္ ဆက္လက္ရြက္ေဆာင္ေပးၾကပါဦးလုိ႔ ပန္ၾကားခ်င္ပါတယ္။

ကာတြန္း၀င္းေအာင္ (၁၉၉၉)

ၾကဴၾကဴသင္း  - ကၽြန္မႏွင့္ စာေရးဆရာမႀကီး ခင္မ်ိဳးခ်စ္

(မိုးဂ်ာနယ္၊ ၁၉၉၉ ၊ မတ္လ) မိုုးမခ၊ ၾသဂုုတ္ ၂၇၊ ၂၀၁၅

“ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္မွာ ရိွကိုရိွရမယ့္ အရည္အခ်င္းကေတာ့ ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္မႈပါပဲ ။ ”

ဆရာမႀကီး ခင္မ်ိဳးခ်စ္၏ မွတ္သားလိုက္နာဖြယ္ရာ တန္ဖိုးရိွ စကားပင္ ျဖစ္ပါသည္။သည္စကားကို လူခ်င္းဆံုတိုင္းလည္း ေျပာတတ္သည္။ေဆာင္းပါးေတြထဲမွာလည္း ႀကံဳတိုင္းေရးတတ္သည္။ဆရာမႀကီးကိုယ္တိုင္လည္း ထိုစကားအတိုင္း က်င့္ႀကံခဲ့သည္။

၁၉၈၀ ခုႏွစ္ခန္႔က ဆရာမႀကီးေရးသားခဲ့သည့္ “ ရိုးသားေလ ေမာင္တို႔ မယ္တို႔ ” ဟူေသာ ေဆာင္းပါးထဲတြင္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈကို သစၥာတရားအျဖစ္ အားထားရာျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

အေသာကမင္းႀကီးလက္ထက္ တိုင္းျပည္ႏွင့္အဝွမ္းမႀကံဳစဖူး ထူးကဲျမစ္ေရ လွ်ံတက္မႈေၾကာင့္ ၿမိဳ႕၊ရြာ၊အိုးအိမ္မ်ား ပ်က္စီးလုမတတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ မင္းႀကီးက ျမစ္ကမ္းပါးသို႔ထြက္၍ တတိုင္းျပည္လံုးမွ လူမ်ားကို သစၥာဆိုသည္။မိမိတို႔၏ ရိုးသားမႈကို သက္ေသျပဳ၍ သစၥာဆိုေလေသာအခါ ျမစ္ေရသည္ တစ္ေထာက္ၿပီးတစ္ေထာက္ ေလ်ာ့၍ က်သြားခဲ့သည္ဟူ၏။ေနာက္ဆံုး ျပည့္တန္ဆာမ တစ္ေယာက္သာ က်န္၍ သူလည္းသစၥာဆိုပါရေစဟု ခြင့္ပန္ေသာ္ လူသူအမ်ားက လက္မခံခ်င္ၾက။သို႔ရာတြင္ မင္းႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ သစၥာဆိုခြင့္ရေလေသာ္ ျပည့္တန္ဆာမက သူသည္ သူ႔ထံသို႔ အခေၾကးေငြေပး၍ ေပ်ာ္ပါးရန္လာေရာက္ၾကေသာ ေယာက်္ားမွန္သမွ်ကို မင္းညီမင္းသား၊သူေဌး၊သူၾကြယ္၊ကုန္သည္၊ပြဲစား၊ဆင္းရဲသား၊ဘာတစ္ခုမွ် မၾကည့္၊ အဆင့္အတန္းမခြဲျခားဘဲ တစ္ေျပးညီျပဳစု ေပ်ာ္ေမြ႕ေစခဲ့ေၾကာင္း သစၥာ ထပ္ေလာင္းဆိုလိုက္ရာ ျမစ္ေရသည္ ပကတိေရျပင္ညီမွတ္သို႔ ေရာက္ရိွသြားခဲ့သည္ဟူ၏။ အမ်ားက လူရာမသြင္းလိုၾကသည့္ ျပည့္တန္ဆာမတစ္ေယာက္ကပင္လွ်င္ သူ႔အလုပ္တာဝန္အေပၚ၌ ရိုးသားမႈရိွပါက စာေရးသူတို႔သည္ ရိုးသားမႈကို အဘယ္ေၾကာင့္ လက္ကိုင္မထားႏိုင္ၾကရမည္နည္းဟု ဆရာမႀကီးက သူ႔မူပိုင္ စာေရးဟန္ပံုစံအတိုင္း စာေရးဆရာမ်ားကို ကေလာင္ႀကိမ္ျဖင့္ ခပ္စပ္စပ္ႏွက္၍ ႏိႈးေဆာ္သတိေပးခဲ့သည္။

ဆရာမႀကီး၏ သတိေပးခ်က္သည္ ကၽြန္မတို႔ စာေရးဆရာမ်ားအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး က်င့္ဝတ္ဟု ကၽြန္မ ယူမွတ္မိသည္။

“ စာေပအေပၚ၊ စာဖတ္ပရိသတ္အေပၚ ရိုးသားမႈကေတာ့ ရိွကိုရိွရမယ္။ အေမတသက္လံုးေရးခဲ့သမွ် စာေတြအတြက္ ေနာင္တမရဘူး။ ေက်နပ္တယ္ ”

စာေရးသက္ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀)ေက်ာ္ရိွခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ ဆရာမႀကီး၏ စကားထဲတြင္ ယံုၾကည္မႈအားမာန္ အျပည့္၊ သို႔ေသာ္ သူကိုယ္တိုင္ကမူ ႀကိဳးျပတ္သြားသည့္ ရုပ္ေသးရုပ္ ကေလးလို အိပ္ရာေပၚတြင္ ေခြေခြကေလး ပံုက်ေနၿပီ။ ေသးေကြးပိန္လီွ ပါးလ်ားလြန္းလွသည့္ ကိုယ္ကေလးမွာ ေမြ႕ရာထဲတြင္ ျမဳပ္ေနသည္။

အေမ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ႏွင့္ခ်ီေနၿပီ။အိမ္ေထာင္သက္ ႏွစ္ေပါင္း (၅၆) ႏွစ္နီးပါး ဘဝအေဖာ္အျဖစ္ လက္တြဲလုပ္ခဲ့သူ ဘဘဦးခင္ေမာင္လတ္ ကြယ္လြန္ၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္း အေမသိသိသာသာ အားေလ်ာ့သြားပံုရသည္။ လက္ကေလးတစ္ဖက္ကို တုန္ခ်ည့္တုန္ခ်ည့္ျဖင့္ မ ကာေျမွာက္ကာေျပာတတ္ပံုကို ကၽြန္မ မ်က္လံုးထဲ ေဖ်ာက္မရ ႏိုင္ေခ်။စာေပအေရာင္ျဖင့္ ညီးညီးလင္းေနသည့္ အေမ့ႏွလံုးအိမ္မွာ ထိုအလင္း၏ တန္ခိုးေၾကာင့္ ရွင္သန္ေနျခင္းေပပဲလား။

“ မ်က္စိလည္ၿပီး ဒီေလာကထဲ ေရာက္လာတာပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ခါမ်ား ေလာကႀကီးမွာ ငါဆိုတဲ့လူတစ္ေယာက္ လူမျဖစ္ခဲ့ရင္ ေကာင္းမွာပဲ။ ငါေမြးလာခဲ့တာကိုက မွားတာလို႔ စိတ္ထဲက ေအာက္ေမ့တယ္။အထူးသျဖင့္ စာေရးဆရာျဖစ္လာတာကိုက မွားတာ။ ေရးခဲ့သမွ် စာေတြ၊စာအုပ္ေတြ အားလံုး မီးရိႈ႕ပစ္လိုက္ခ်င္တယ္။ တစ္အုပ္မွ မက်န္ေအာင္ ”

က်န္းမာေရး အလြန္ခ်ိဳ႕တဲ့လာသည့္ ေနာက္ပိုင္းဝယ္ သည္လိုစကားမ်ိဳးကို အေမ မၾကာခဏ ေျပာတတ္လာသည္။အေမ့စိတ္ထဲတြင္ သူေရးခဲ့သည့္ စာေပေတြျဖင့္ တိုင္းျပည္အက်ိဳးမျပဳနိုင္ခဲ့ဟူ၍မ်ား သံသယဝင္ေနရွာေလသလားမသိ။

“ေလာက ေကာင္းက်ိဳးလုပ္ခဲ့တာမို႔ ကန္ေတာ့စရာ ရထားတာကိုက ကၽြန္မတို႔အတြက္ ကံေကာင္းပါတယ္ ” ဟု ကၽြန္မတို႔က လိႈက္လွဲစြာ တံု႔ျပန္ၾကေသာအခါ အေမေတြေတြကေလး ျဖစ္သြားတတ္သည္။တကယ္ေတာ့ အေမတစ္ေယာက္ စာေရးဆရာဘဝကို အခင္တြယ္ဆံုး၊ စာေရးဆရာဘဝတြင္ အေပ်ာ္ေမြ႕ဆံုးဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ သိရိွၿပီးသားပင္။

၁၉၈၀ ခုႏွစ္ခန္႔က ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ မဂၢဇင္းထဲတြင္ အေမေရးသည့္ “ ငရဲမင္းထံ အစစ္ခံ ” ဟူေသာ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ဖတ္ခဲ့ရဖူးသည္။ထိုအထဲတြင္ ငရဲမင္းက အေမ့ကို ဘယ္ဘဝကို လိုခ်င္သလဲဟု ေမးသည္။ထိုအခါ အေမ့အေျဖက ...

“ ကၽြန္မ လိုခ်င္တဲ့ဘဝ ေျပာရရင္ စာေရးစားပြဲခပ္ႀကီးႀကီး၊ စာအုပ္ေတြ စာရြက္ေတြ ရႈပ္ပြ၊ ဖုန္ေတြ၊ ပင့္ကူအိမ္ေတြနဲ႔ အျပည့္ ” ပါတဲ့ေလ။

မ်က္စိလည္ၿပီး စာေရးဆရာျဖစ္လာတာဟု ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ အေမ့ေသြးထဲမွာကိုက စာေရးဆရာဗီဇက ပါလာခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ အေမသည္ ဘမ်ိဳးဘိုးတူ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုး၊ တန္ဖိုးထားတတ္သူ တစ္ဦးဟုဆိုက ျငင္းပယ္မည့္သူ ရိွမည္မဟုတ္ပါ။ အေမ၏ အဘိုးသည္ ျမန္မာပညာရိွ၊ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ေက်ာက္စာဝန္ ဦးေဘျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘဘႀကီးဦးေဘက  သူ႔ေျမးမကေလးကို ပုဂံျပည္သို႔ သုေတသနခရီးစဥ္ထြက္လွ်င္ ေခၚသြားတတ္ေလ့ရိွေၾကာင္း၊ ထိုစဥ္ကတည္းက ေရွးျမန္မာတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ မ်ားကို တန္ဖိုးထားျမတ္ႏိုးတတ္ခဲ့ၿပီး ပုဂံကိုလည္း ခ်စ္ခင္စြဲလန္းမိလာေၾကာင္း စသည္မ်ားကို ဆရာမႀကီးက  “ Anawrahta of Burma ” စာအုပ္တြင္ ဖြင့္ဟ ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေပသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားခဲ့ေသာ ထိုစာအုပ္ကို စာေရးဆရာႀကီးေသာ္တာေဆြက “ ပုဂံသူရဲေကာင္းမ်ား ” ဟူ၍ မီွျငမ္းျပဳ ဘာသာျပန္ထုတ္ေဝခဲ့ရာ ျမန္မာစာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ား အထူးႏွစ္ၿခိဳက္စြဲၿငိခဲ့ၾကေပသည္။

“ ခင္မ်ိဳးခ်စ္ ” ဆိုေသာ ကေလာင္အမည္ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီစြာ ဆရာမႀကီးသည္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္၊ကိုယ့္လူမ်ိဳး အက်ိဳးကို စြမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ အသက္(၁၇) ႏွစ္၏ သမီးအရြယ္ တကၠသိုလ္ေရာက္စ ေက်ာင္းသူဘဝတြင္ ပထမဦးဆံုးပံုႏိွပ္စာလံုးျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းခံခဲ့ရသည္မွာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ကို အေျခခံသည့္ ကဗ်ာ(ေတးထပ္) ႏွစ္ပုဒ္ျဖစ္ေပသည္။ Sir Walter Scott ၏ အဂၤလိပ္ကဗ်ာ တစ္ပုဒ္ကို အေမက “ ဇာတိမာန္ ”   “ တို႔ျပည္တို႔ေျမ ” ဟူ၍ ႏွစ္ပုဒ္ခြဲ၍ ဘာသာျပန္ဆိုေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေလ့လာေတြ႔ရိွခဲ့ရပါသည္။

“ ကိုယ့္ျပည္ခ်စ္မွ ဂုဏ္စစ္ပါသည္။ မႏွစ္မကြာေထာင္ပ်ိဳးရန္ဖို႔ေလး ” ဟူ၍တစ္မ်ိဳး။

“ ဣႏၵနီျမ ညိဳစြမ္းလြင္ငယ္ စံုေတာျဖင္ျဖင္ လြန္ျပည့္စံုသည့္ကၽြန္း ” ဟူ၍ တစ္သြယ္၊ကဗ်ာဥာဏ္ က်ယ္ခ်ဲ႕၍ လွပစြာ ဖြဲ႕ခဲ့ေပသည္။

“ ငယ္ငယ္တုန္းက အမ်ိဳးသားေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ခဲ့ရေတာ့ ျမန္မာ့ရာဇဝင္ ၊ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ေတြကို ႏိုင္ငံျခားသားေတြက ခ်ိဳးဖဲ့ေရးထားတဲ့အေၾကာင္း ဆရာေတြကေျပာျပခဲ့တယ္။မင္းတို႔အဂၤလိပ္စာတတ္ေအာင္ ႀကိဳးစား၊ဒီေတာ့မွ ဒါေတြကို ျပန္ေခ်ႏိုင္မယ္တဲ့ ”

ထိုလံႈ႕ေဆာ္မႈတစ္ခ်က္ အပါအဝင္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္စာထူးခၽြန္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ဝတၳဳ ၊ေဆာင္းပါး၊ ပံုျပင္မ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ရသေလာက္ ေရးဖြဲ႔ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အထိ ၊ စစ္အတြင္းကာလ ဘီဒီေအ စစ္ရံုးတြင္ အမႈထမ္းေနစဥ္ ကာလကပင္ “ Three Years Under the Japs ” (သံုးႏွစ္တာ ဂ်ပန္လက္ေအာက္ခံဘဝ ) အမည္ရိွ စာအုပ္ငယ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားခဲ့ေလသည္။

“ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး မတိုင္မီ ကေလးေပါ့။အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက သမီးတို႔ အန္တီက စစ္ရံုးခ်ဳပ္မွာ ယူနီေဖာင္းႀကီးနဲ႔ တစ္ဦးတည္းေသာ အမ်ိဳးသမီး စစ္မႈထမ္းႀကီးေပါ့ ”

“ အို- - ဒါေတြ ေျပာမေနစမ္းပါနဲ႔ေတာ့ ”

ဘဘလတ္စကားကို အေမက ၾကားျဖတ္တားသည္။မည္သည့္တာဝန္ေတြမ်ား ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရပါသလဲဟု ကၽြန္မက တက်ီက်ီေမးယူေတာ့မွ အေမက ေျဖခဲ့ပါသည္။

“ ဂ်ပန္ေခတ္မွာက ေရဒီယိုနားမေထာင္ရဘူး။ပိတ္ပင္ထားတာ။ ကမၻာ့သတင္းေတြေပါ့။ အဲဒါေတြ ခိုးအသံဖမ္းနားေထာင္၊ေနာက္လက္ႏိွပ္စက္ရိုက္ၿပီး လူႀကီးေတြဆီ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔၊သခင္ျမတို႔ဆီ )ပို႔ေပးရတာ။ မိရင္အသတ္ခံရမွာ ”

သည္လိုစြန္႔စားၿပီး တိုင္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သူမို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အေမ့ကို “ လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္းဝင္ ” အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

အေမ့အေၾကာင္းကို ဆရာႀကီးဦးတက္တိုး က အမွတ္တရ ေျပာျပဖူးခဲ့သည္ကို ကၽြန္မ ရင္ထဲ စြဲေနခဲ့ပါသည္။

အေမ အဂၤလိပ္လို အေရးမ်ားတာက တို႔ျမန္မာေတြအေၾကာင္းကို တိုင္းတစ္ပါးသားေတြ ပိုသိေစခ်င္လို႔ပဲ။ျမန္မာ့ႏွလံုးသားနဲ႔ ျမန္မာ့စိတ္ဓာတ္ကို သူတို႔ျမင္ေစခ်င္လို႔ပဲ။ဒါမွ တို႔ျမန္မာဆိုတာ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးေတြလဲဆိုတာ သူတို႔ ပိုသိနားလည္လာၾကမယ္။တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး သိနားလည္ျခင္းဆိုတာ အင္မတန္ တန္ဖိုးႀကီးပါတယ္။

အေမ့စကားကို အေမေရးခဲ့သည့္ စာမ်ားက သက္ေသျပလ်က္ရိွပါသည္။အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ဝတၳဳေဆာင္းပါးမ်ားစြာ အေမေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ေရးခဲ့သမွ် အားလံုးလိုလိုမွာ ျမန္မာကို ကမၻာက သိေစရန္ ရည္ညႊန္းခဲ့သည္သာမ်ားပါ၏။ ဥပမာ “ Anawrahta of Burma ”, “ Colourful Burma ” , “ A Wonder Land of Pagoda Legends ” စသည့္ စာအုပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက အေမ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ထင္လင္းစြာေတြ႔ရိွနိုင္ပါသည္။

ထိုစာအုပ္မ်ားထဲတြင္ ျမန္မာ့ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ား၊ ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ျမန္မာ့ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ၊ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား ၊ျမန္မာ့စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ား၊ ျမန္မာ့လူေနမႈပံုစံမ်ားစသည္ စသည္တို႔ကို ရသေျမာက္စြာ ျခယ္မႈန္းျပသခဲ့သည္သာ ျဖစ္၏။ မိမိ၏ မိခင္ဘာသာရင္းျဖင့္ ေရးသားျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း အေမ့စာမ်ားက အဆင့္ျမင့္သည္။ သို႔ေသာ္ အလြန္နက္နဲေလးလံေသာ အေၾကာင္းခ်င္းရာမ်ားသည္ပင္ ေပါ့ပါးသြက္လက္၊ရႊင္ျမဴး ၊ေသာေထ့ သည့္ အေမ့စာေရးဟန္ေၾကာင့္ ဖတ္ရသူတို႔ မၿငီးေငြ႕ႏိုင္ၾကေပ။

ထိုသို႔ေရးသားႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ အေမ့စာမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာစာေပနယ္အတြင္းသို႔ တန္ဖိုးရိွရိွ သိကၡာရိွရိွ ေပါက္ေရာက္သြားႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္ကာလအတြင္း၌ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားမႈဘဝ ခရီး တစ္ဆစ္တစ္ပိုင္းကိုျပသည့္ “ Thirteen-Carat Diamond ” (ဆယ့္သံုးရတီစိန္ႀကီး ) ဝတၳဳတိုဆိုပါက ဂ်ာမန္၊ အီတလီ၊ယူဂိုဆလပ္ ႏွင့္ အူရဒူဘာသာမ်ားသို႔ ျပန္ဆိုၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ့ရေပသည္။

ဆရာမႀကီး ၏ လက္ရာ “ Her Infinite Variety ” (“ မူရာစံုလင္ သူ႔အသြင္ ” ဟု ဘဘဦးခင္ေမာင္လတ္က ဘာသာျပန္ျပခဲ့သည္ ) ဝတၳဳတိုကေလးမွာ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္က အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွ စာေရးဆရာမ်ား အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးသားပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကေသာ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ပထမဆု ဆြတ္ခူးရရိွခဲ့သည့္ ဝတၳဳတိုပင္ျဖစ္ပါသည္။အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ ထိုဝတၳဳတိုေလးကို ကၽြန္မ ဥာဏ္မီသေလာက္ အားျပဳ၍ ဖတ္ရတာပင္လွ်င္ ရင္ထဲနင့္သြားေအာင္ ခံစားခဲ့ရပါသည္။သူထုလုပ္ခဲ့သည့္ မင္းသမီးရုပ္ေသးရုပ္ကေလးကို သ႔ူခ်စ္သူကိုယ္ပြားကေလးအျဖစ္ ျမတ္ႏိုးတြယ္တာေနသူ ႀကိဳးဆြဲတစ္ေယာက္၏ ဘဝပံုရိပ္မွာ သရုပ္ေပၚလွပါသည္။

မိမိ၏ မိခင္ဘာသာအျပင္ အျခားဘာသာႏွစ္ခု၊သံုးခုကို ေရေရလည္လည္ ေျပာခ်င္ေျပာတတ္မည္။ဖတ္ခ်င္ ဖတ္တတ္မည္။သို႔ေသာ္ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေရးသားႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာေတာ့ အေတာ္ပင္ရွားပါးသည္။ ထို႔ထက္ပို၍ သာမန္စာမ်ိဳးမဟုတ္မူဘဲ သုတ၊ ရသ ဂုဏ္ႏွစ္ဝေႏွာ၍ ေျပာင္ေျပာင္ ေျမာက္ေျမာက္၊ ထြန္းထြန္းေပါက္ေပါက္၊ ႏိုင္ငံတကာစာေပနယ္ထဲေရာက္ေအာင္ ေရးသားႏိုင္သူ ဆိုတာကေတာ့ တစ္ေသာင္းတြင္ တစ္ေယာက္ေပၚထြန္းခဲပါသည္။

ထိုရွားပါးထူးျခားေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားျဖင့္ ျပည့္စံုသူဆရာမႀကီးသည္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ခန္႔က စတင္၍ တိုးတက္ေရးမဂၢဇင္းႏွင့္ ဘားမားဂ်ာနယ္တို႔တြင္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ အိုးေဝသတင္းစာႏွင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ တိုင္းရင္းသူဂ်ာနယ္တို႔၌ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ခဲ့ကာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွစ၍ စာေပဗိမာန္တြင္ စာျပဳအျဖစ္ သံုးႏွစ္ၾကာမွ် အမႈထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ “ Guardian ” သတင္းစာအယ္ဒီတာအဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ႏွင့္ လည္းေကာင္း၊၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္အထိ အဂၤလိပ္လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ သတင္းစာတြင္ အယ္ဒီတာအျဖစ္ လည္းေကာင္း အမႈထမ္းခဲ့ေလသည္။

“ အေမ့အတြက္ ျမန္မာလိုေရးတာထက္ အဂၤလိပ္လိုေရးရတာကို ပိုၿပီးအားရတယ္။ဒီလိုေျပာလို႔ ျမန္မာစာထက္ အဂၤလိပ္စာကို ပိုအေလးထားတယ္လို႔ ယူဆဖို႔မဟုတ္ဘူး။ အေမ အဂၤလိပ္လို ႀကိဳးစားၿပီး စေရးတုန္းက ေဝဖန္သံေတြ ၾကားခဲ့ရလို႔ေျပာတာပါ။ တကယ္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာတတ္သေလာက္ ျမန္မာစာမတတ္သူမ်ားဟာ စိန္နားကပ္ႀကီးပန္ၿပီး ထမင္းနပ္ေစ့ မစားရတဲ့လူနဲ႔တူတာပါပဲ ”

ဘယ့္ကေလာက္ ထိမိလိုက္သည့္ အေမ့စကား ပါလဲ။ကၽြန္မ မွာ ေက်နပ္သေဘာက်မဆံုးႏိုင္ေတာ့ပါေခ်။

အဂၤၤလိပ္စာေပ၊သမိုင္း၊ႏိုင္ငံေရး သိပ ၸံဘာသာတြဲမ်ားျဖင့္ ဝိဇ ၨာဘြဲ႕ယူခဲ့သည့္ အေမသည္ ျမန္မာစာကိုလည္းခြန္အားရိွရိွ၊ရသေျမာက္ေျမာက္ ေရးစြမ္းနိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း စာေပသမားတိုင္း အသိအမွတ္ျပဳၿပီး   ျဖစ္ပါသည္။

“ကမၻာ ေၾကေသာ္လည္း ဥဒါန္းမေၾကမည့္ ထမင္းဟင္းမ်ားကို လည္ေခ်ာင္းေျမလွန္ စံုကန္ေမွ်ာ လိုက္ရေတာ့သည္ ”

“ အို ေရခ်ိဳးခန္း မင္းသမီးႀကီးရဲ႕၊ေနာက္မိန္းကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ေဆာက္ဖို႔ လံုေလာက္ေနပါၿပီ ဟု အခန္းနားနီးခ်င္းေတြက ေအာ္လွ်င္ ဓမၼာရံုႀကီးအတြက္ လိုေသးတယ္ ၊ေခတၱသည္းခံေပးပါဦး၊ ဆက္ဆိုပါရေစ ဟု ျပန္ေျပာလိုက္ေသး၏ ”

“ ေမာင္ခင္ေမာင္မွာ ခင္မႀကီးႏွင့္ ေနရာခ်င္း ေဝးေနသျဖင့္ မ်က္ႏွာကိုမူ ေကာင္းေကာင္းမျမင္ရသျဖင့္ ေမ်ာက္ငရုတ္ဆံုထိုင္မိသလို ဣေျႏၵနဂိုကမွ တစ္ပဲသားမွမရိွသည့္အထဲ ပို၍ ၾကြေစာင္းေစာင္း ျဖစ္ကာ.. ”

“ သူတို႔ေယာက်္ားေတြက ငါေယာက္်ားပဲဟဲ့လို႔ အသားယူခ်င္လိုက္တာ၊ အေတာင္ႏွစ္ဆယ္ ဝတ္သေလးဘာေလးနဲ႔။ ကဲေလ ဘဂၤ ါလီမေတြ အေတာင္သံုးဆယ္ေတာင္ ဝတ္ေသးတယ္။ သြားၿပီး ရိွခိုးေနပါလား။ ”

လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀ )ေက်ာ္ ဆရာမႀကီး အသက္ (၂၁) ႏွစ္ခန္႔က ေရးခဲ့သည့္ အထက္ပါစာပိုဒ္မ်ားကို ဖတ္ၿပီးမၿပံဳးဘဲေနႏိုင္မည့္သူ နည္းေပလိမ့္မည္။ခပ္ရႊန္းရႊန္း ခပ္သြက္သြက္ႏွင့္ ဟာသဥာဏ္ဖက္၊အေထ့အေငါ့၊ဟန္စြက္ကာ ေရးသားတတ္ပံုကိုလည္း သတိျပဳမိၾကမည္ထင္ပါသည္။

ဆရာမႀကီးသည္ ထိုစာေရးဟန္မ်ားကို သူငယ္စဥ္ကတည္းက ႏွစ္ၿခိဳက္စြဲလန္းစြာ ဖတ္ရႈေလ့ရိွခဲ့သည့္ စေလဦးပုည၊ရာမရကန္ဦးတိုး၊မန္လည္ဆရာေတာ္ စသည့္ ျမန္မာပညာရိွ စာဆိုေတာ္မ်ား၏ စာမ်ားမွ လည္းေကာင္း၊ William Shakespeare,P.G.Wood House, H.G Wells, Bernard Shaw စသည့္အဂၤလိပ္စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၏ စာမ်ားမွ လည္းေကာင္း၊ရသစိတ္ကူး၊ျမဴးတူးျပန္႕ယွက္၊အေတြးခ်င္း ဆက္၍ ရခဲ့သည္ဟု ယူဆႏိုင္ေပသည္။

ရိုးရာဓေလ့ပြဲေတာ္မ်ားကို အဓိပ ၸါယ္ရိွရိွ က်င္းပတတ္ေသာ အေမက သူ႔ၿခံထဲတြင္ “ ထမနဲ ” ပြဲကို ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရိွခဲ့သည္ ။ေတြ႕ဆံုရင္းႏီွးမႈ၊ ခ်စ္ၾကည္ေသြးစည္းမႈ ၊ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးမႈတို႔ ေပါင္းစပ္ထားသည့္ အေမတို႔၏ ထမနဲကို ကၽြန္မတို႔ မပ်က္မကြက္ ႏႊဲေလ့ရိွၾကသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ့္ေလးႏွစ္ခန္႔၊ ထမနဲပြဲ မတိုင္မီ တစ္ရက္တြင္ ကၽြန္မအေမ့ဆီ သြားေရာက္ခဲ့၏။လိုအပ္ရာရာ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္မယူခဲ့ေသာ အညာသနပ္ခါးတံုးစစ္စစ္ကေလး အေမ့ကို ကန္ေတာ့ရာ အေမက ခ်က္ခ်င္းစကားမေျပာဘဲ ခပ္မႈန္မႈန္လုပ္ေန၏။အေမတစ္ခုခုေတာ့ စိတ္တိုေနၿပီဟု ကၽြန္မတြက္ဆမိလိုက္ခ်ိန္ဝယ္ ဘဘလတ္က ၿပံဳးၿပံဳးႀကီး ဝင္ေျပာသည္။

“ အားလံုး ကန္ေတာ့ၾကတဲ့အထဲမွာ သမီးကန္ေတာ့ တဲ့ပစၥည္းက တန္ဖိုးအရိွဆံုးပဲကြ ”

“ဟင္ ဘဘကလဲ၊ဒါ သိပ္ေစ်းမႀကီးပါဘူး ”

“သမီးကလည္းကြာ၊ သနပ္ခါးဆိုတာ မယားလိမ္းရင္ လင္ပါေမႊးတာေလ ”

သည္ေတာ့မွ ကၽြန္မ အေတြးေပါက္ကာ ဘဘလတ္ႏွင့္အတူ ရယ္မိပါေတာ့သည္။သည္ေတာ့မွ ခပ္မႈန္မႈန္ျဖစ္ေနေသာ အေမလည္း မ်က္ႏွာေၾကာေျပေလ်ာ့ သြားပါေတာ့သည္။ ဇနီးျဖစ္သူ၏ အရိပ္အကဲကို ၾကည့္ေနတတ္သည့္ ဘဘလတ္၏ ဇဝနဥာဏ္ကို ကၽြန္မျမင္လိုက္မိသျဖင့္

“ အေမ..ေမးမယ္ေမးမယ္နဲ႔ မေမးျဖစ္ဘူး။ဘဘလတ္နဲ႔ အေမဘယ္လိုေတြ႕သလဲဆိုတာ ေျပာျပပါဦး ”

“ အို မိန္းကေလးနဲ႔ ေယာက်္ားေလး ဘယ္လိုေတြ႕ရမွာလဲ၊ဒီလိုပဲ ေတြ႕ၾကတာေပါ့ ”

အသက္(၇၀ )အတြင္းအရြယ္ေပမယ့္ အေမရွက္ေနေသးသည္။ အေမ စိတ္ၾကည္လာေအာင္ ႀကိဳးစားလိုက္သည့္ ကၽြန္မတို႔အတြက္ ေကာ္ဖီထေဖ်ာ္ေနသည့္ ဘဘကို အားကိုးတႀကီး လွမ္းၾကည့္လိုက္ေတာ့  ေမးသာေမး၊ဆက္ေမးဟု ဘဘက အခ်က္ျပ၏ ။

“ မဟုတ္ပါဘူး အေမရဲ႕။ တကၠသိုလ္မွာေတြ႔တာလားလို႔ပါ။ ဟိုေလ အေမေရးတဲ့ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသူ ဝတၳဳေတြထဲက ကိုခင္ေမာင္နဲ႔ ခင္မႀကီးတို႔လို ေတြ႕တာလား၊ ကိုသန္းေဘနဲ႕ ခင္ခင္ေစာတို႔လို ေတြ႕တာလား၊သိခ်င္လို႔ပါ ”

ႀကံႀကံဖန္ဖန္၊ ကိုယ္ တကၠသိုလ္တက္တုန္းက ကိုလတ္က မံုရြာမွာ ရိွေသးတာ။ကိုယ္ေက်ာင္းက ထြက္မွ ဘဘနဲ႔ေတြ႕တာ။ေထာင့္သံုးရာျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးၿပီးမွ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာ ဘဘနဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့တာပဲ ”

သည္စကားေရာက္ေတာ့ အေမ့မ်က္ႏွာ ၾကည္စင္ေနပါၿပီ။ဘဘလတ္ေဖ်ာ္ေပးသည့္ ေကာ္ဖီကို သံုးေယာက္သား ေသာက္ရင္း စကားေတြ ဆက္ေျပာျဖစ္ၾကသည္။ အေမက ေကာ္ဖီသိပ္ႀကိဳက္သည္။ ကၽြန္မ ႏွင့္ အႀကိဳက္ခ်င္းတူသည္။ေကာ္ဖီေသာက္ေနရာမွ ဘဘက -

“ ေမေမ၊ေမေမ ေျပာေနက်စကားေလး ၾကဴၾကဴသင္းကို ေျပာျပလိုက္ပါဦး ”

အေမက မျငင္း။

“ ငါ့တသက္မွာ အမွားေတြခ်ည္း လုပ္ခဲ့တယ္။အမွန္တခုပဲလုပ္တာ ရိွတယ္ဆိုရင္ ဒီေယာက္်ားကို ယူမိတာပဲရိွတယ္လို႔ “

အေမက ကေလးေလးလို ရယ္ရင္း ေျပာျပသည္။ထိုအခါ ဘဘက ကၽြန္မဘက္သို႔ လွည့္ကာ အၿပံဳးတဝက္ျဖင့္-

“အဲဒီေတာ့ ဘဘက  ဘာျပန္ေျပာခဲ့လဲ သမီးသိလား ”

“ေျပာျပပါဦး ဘဘ ”

“ ဘဘက ျပန္ေျပာတယ္။ငါ့တသက္မွာ အမွန္ေတြခ်ည္းလုပ္ခဲ့တယ္၊ အမွားတစ္ခုကေတာ့ ဒီမိန္းမကို ယူမိတာပဲရိွတယ္ လို႔ေလ ”

ဘဘလတ္ႏွင့္ အေမတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ၾကည္ၾကည္ႏူးႏူး ရႊင္ရႊင္ပ်ပ် ေျပာေနၾကပံုကို ယခုပင္ ကၽြန္မျမင္ေနရသလို ခံစားေနရပါသည္။

“ တကယ္ေတာ့ မိန္းမတစ္ေယာက္ စာေရးဆရာျဖစ္ရတာ တကယ္ေတာ့ မလြယ္လွဘူး။အထူးသျဖင့္ လင္ေယာက္်ား၊သားသမီးေတြနဲ႕ အိမ္ေထာင္တာဝန္မ်ားတဲ့ အိမ္ရွင္မဆိုရင္ ပိုခက္တယ္။ကိုယ့္ကို နားမလည္ႏိုင္တဲ့ မိသားစုမ်ားဆိုရင္ အေတာ္စိတ္ညစ္ၾကမယ္။  သူမ်ားစားတဲ့ အခ်ိနိမစား၊ သူမ်ားအိပ္တဲ့အခ်ိန္မအိပ္၊ သူမ်ားတကာေတြလို ဘဝကိုမေပ်ာ္ေမြ႕ႏိုင္ဘဲ စာေရးစားပြဲမွာ အခ်ိန္ရိွသေရြ႕ တကုပ္ကုပ္ေရးလိုက္၊ ဖတ္လိုက္လုပ္ေနတာကို နားလည္ႏိုင္ၾကမွာ မဟုတ္ဘူး။တကယ္ေတာ့လည္း စာေရးတာဟာ ေဝဒနာတစ္ခုပါပဲ ။ေဝဒနာမွ စိတ္ေဝဒနာပါ။ မေရးဘဲလည္း မေနႏိုင္၊ေရးရျပန္ေတာ့လည္း ေဝဒနာတစ္ခု ခံစားရတာပါပဲ ”

အေမ ေျပသမွ်ကို ဘဘေရာ ကၽြန္မပါၿငိမ္၍ နားေထာင္ေနမိၾကသည္။ဘဘလတ္ကေတာ့ သူကိုယ္တိုင္က စာေပျမတ္ႏိုးသူ စာသမားတစ္ဦးမို႔  အေမ့ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ႏိုင္ေၾကာင္း ကၽြန္မ အားက်စြာ သိရိွၿပီးသားပင္။

“ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးမွ စာေတြပိုေရးျဖစ္တာ ဘဘရဲ႕ အားေပးမႈေၾကာင့္ပါပဲ။စိတ္တူ၊သေဘာတူ၊တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ျဖည့္ေပးႏိုင္တယ္။ဘဘကလည္း စာသိပ္ဖတ္တယ္။ကိုယ္မဖတ္ဖူးေသးတဲ့စာ သူကဖတ္၊ သူမဖတ္ဖူးေသးတဲ့စာ ကိုယ္ကဖတ္၊ေဆြးေႏြးၾက၊ေဝဖန္ၾကေပါ့။ဘဘနဲ႔ မရဘဲ ဒိျပင့္ အရာရိွႀကီးတစ္ေယာက္ေယာက္သာရရင္ ခင္မ်ိဳးခ်စ္ ဒီေလာက္ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္၊သတင္းေက်ာ္တဲ့ မင္းကေတာ္ပဲ ျဖစ္မယ္ ”

“ အမယ္ ေမေမက ဒီလိုေတာ့လည္း အမွန္သေဘာကို သိျမင္သားပဲ ”

“ အမွန္ကို ေျပာတာပဲေလ။ဒါနဲ႔ သမီး သမီးခင္ပြန္းကေကာ သမီးကို နားလည္ရဲ႕လား ”

သံေယာဇဥ္ေမးခြန္းမွန္း သိလိုက္သည္။

“ အေမရယ္၊သမီးခင္ပြန္းက ဦးေရႊၾကဴးရဲ႕ ေျမးပဲေလ ”

“ ေဩာ္ ဟုတ္သားပဲ ”

သည္ေတာ့မွ အေမျပန္သတိရသြားပံုေပါက္၏။ဦးေရႊၾကဴးမွာ အေမ၏ အဘိုးေက်ာက္စာဝန္ ဦးေဘ၏ တပည့္ ေက်ာက္စာစာေရးျဖစ္ေၾကာင္း အေမသိၿပီးသားပင္။ကၽြန္မခင္ပြန္း၏ ဖခင္ ဦးဆင့္က ဦးေရႊၾကဴး၏ ဒုတိယသား ျဖစ္ပါသည္။

“ ဒါနဲ႔ ဆရာဦးဘျမင့္တုိ႔ မိသားစုေကာ ဘယ္မွာေနၾကပါလိမ့္၊မေတြ႕တာၾကာၿပီ ”

အေမေမးသည့္ ဆရာဦးဘျမင့္မွာ ကၽြန္မေယာကၡမ ဦးဆင့္၏ အစ္ကိုႀကီးျဖစ္သည္။ၿပီးဦးဘျမင့္က အေမ့ေမြးရာဇာတိရပ္ေျမ စစ္ကိုင္းရိွ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ အေမခုနစ္တန္းတက္ခဲ့စဥ္က အေမ၏ သခ်ၤာဆရာျဖစ္ဖူးသည္။

“ဘေထြးႀကီးတို႔ မိသားစုေတြ အခု ေဘာက္ေထာ္မွာပါ ”

“တကယ္ေတာ့ ဦးဘျမင့္ရဲ႕ တပည့္လို႔ ေျပာရတာဆရာ့ကို အားနာလွပါတယ္။ ကိုုယ္က သခ်ၤာဖ်င္းလြန္းလို႔။သားႀကီးက်မွ လာထြန္းေပါက္တယ္။ ဆရာႀကီးနဲ႔ေတြ႕ေတာ့ ကန္ေတာ့ရင္း ေျပာျဖစ္တယ္။ ကၽြန္မ ညံ့တာကိုေတာ့ ထားလုိက္ပါေတာ့ ကၽြန္မသားကေတာ့ ပီအိပ္ခ်္ဒီ ေနာ္လို႔ ”

မိခင္ပီပီ အေမက သူ၏ တစ္ဦးတည္းေသာ သားႀကီးေဒါက္တာဦးခင္ေမာင္ဝင္းအတြက္ ေက်နပ္ပီတိ ေတြ ေဝေနပံုမွာအထင္းသား။ ဆရာဦးခင္ေမာင္ဝင္းတို႔ မိသားစုကလည္း ဘိုးဘြားဗီဇအေမြကို ဆက္ခံရရိွကာ စာေပမ်ိဳးဆက္ႏြယ္မ်ားအျဖစ္ စာေပနယ္ထဲတြင္ ေနရာရေနၾကပါၿပီ။ အားက်စရာေကာင္းလွပါဘိေတာ့။

၁၉၉၈ ခုႏွစ္၊စက္တင္ဘာလကုန္ေလာက္တြင္ အေမႏွင့္ အရင္းႏီွးဆံုး တပည့္၊ သား ၊ေျမးမ်ားျဖစ္သည့္ ကၽြန္မတို႔ဆယ္ေယာက္ခန္႔ အေမ့ထံသြားေရာက္ ကန္ေတာ့ခဲ့ၾကပါသည္။မွတ္တမ္းမွတ္ရာ အလြမ္းေျဖ ေျပစရာ ကေလးက်န္ခဲ့ေအာင္ဆုိၿပီး ဗီဒီယိုျဖင့္လည္း မွတ္တမ္းယူခဲ့ၾကသည္။ ထိုေန႔က အေမစကားေတြ အမ်ားႀကီးေျပာခဲ့သည္။ႏြမ္းေပ်ာ့ေနသည့္ၾကားမွ အေမ့အသံက တစ္ခ်ီတစ္ခ်ီမာလာေလသည္။

“ အန္တီက အသည္းမာတယ္ ”

မည္သူ႔ထံကမွန္းမသိ၊ခပ္တိုးတိုး မွတ္ခ်က္ခ်သံ။

“ ေအး အသည္းမာတဲ့လူက ပိုၿပီး ကြဲလြယ္တယ္ကြ ”

  အေမ့ထံမွ တုန္႔ျပန္သံကို ခ်က္ခ်င္းၾကားလိုက္ရ၏။

ျပန္ခါနီး ထပ္ခါထပ္ကန္ေတာ့ ႏႈတ္ဆက္သည့္အခါ အေမက တစ္ခြန္းခ်င္းဆုေပးခဲ့ရွာပါသည္။

“ မင္းတို႔ အျပစ္ျပဳမိခဲ့ရင္လည္း ကိုယ္က ခြင့္လႊတ္ပါတယ္။ကိုယ္အျပစ္ျပဳမိခဲ့ရင္လည္း မင္းတို႔က ခြင့္လႊတ္ပါ။အားလံုးစိတ္ခ်မ္းသာ၊ကိုယ္က်န္းမာၾကပါေစ ” တဲ့။

သည့္ေနာက္ မထင္မွတ္သည့္ စကားကို ဆက္၍ဆိုသည္။

“ဝမ္းနည္းစရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ဒီလို ႀကံဳေတြ႕ၾကရမွာပဲ။ဒါဟာေနာက္ဆံုးေတြ႕ျခင္း ၊ေနာက္ဆံုး ႏႈတ္ဆက္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ ”

အားလံုး ၿငိမ္က်သြားသည္။ရင္ထဲမွာ လိႈက္ခနဲ။ ကြယ္လြန္သူ ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီႏွင့္တကြ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ မ်က္ႏွာမ်ားကို ျမင္ေယာင္လာသည္ ။ေလာကႀကီးထဲမွာ ခ်စ္တဲ့လူေတြ ေပ်ာက္သြားလိုက္ၾကတာ မ်ားလွပါပေကာလား။အေမရယ္ ေနပါဦး၊ႏႈတ္မဆက္ပါနဲ႔ ဦး ။

သို႔ရာတြင္ သခၤ ါရသေဘာတရားက ကၽြန္မ၏ ေတာင္းပန္ခ်က္ကို ဥေပကၡာျပဳခဲ့ေလသည္။

ကၽြန္မ ခ်စ္ခင္ေလးစားလွသည့္ ဆရာမႀကီး ခင္မ်ိဳးခ်စ္သည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ၊ဇန္နဝါရီ (၂) ရက္ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရွာပါသည္။ႏွေမ်ာလြမ္းဆြတ္ေသာစိတ္ကို အေမလက္ေဆာင္ေပးခဲ့သည့္ စာအုပ္ကေလးမ်ားျဖင့္သာ ေျဖသိမ့္ရပါေတာ့သည္။

အေမ့ဆႏၵျပဳခဲ့သည့္ စာေရးဆရာဘဝကို အေမျပန္လည္ရရိွႏိုင္ပါေစ။  ။

ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း( သခၤ်ာ ) - ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာမ်ား
 (ကာတြန္း ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ စာမူ) ဇူလိုင္ ၂၉၊ ၂၀၁၅

ဂ်ဴနီယာ၀င္းသည္ သူ၏ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရး သားခဲ့ေသာ ကင္ဒယ္ ebook ေဆာင္းပါး ျဖစ္ သည္႕ The Rise and Fall of Pyaw Daw Zet ကိုု သူ ကိုုယ္ တိုုင္-- ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္က်ဆံုုးခန္း -- ဟူ၍ ဘာသာ ျပန္ ျပီး မိုုးမခ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ဴလိုုင္ ၂၀၁၁ တြင္ ထည္႕ ခဲ့ သည္။ ဘာသာျပန္ရာတြင္ The Rise (တက္ လာ ျခင္း) ကိုုထည္႕ မျပန္ေတာ့ ဘဲ The Fall (က်ဆံုုးခန္း ) ကိုုသါ အသားေပး ခဲ့ သည္ကိုု ေတြ႕ ခဲ့ ရပါ သည္။

 ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ မဂၢ ဇင္းသည္ နတ္သမီး ပံုုျပင္ေလး ပမာ အစေကါင္းခဲ့ျပီး ၊ ေနာက္ဆံုုးတြင္ ရွိတ္စပီးယား ၏ေၾကကြဲဖြယ္ ျပဇာတ္ပမာ အဆံုုးသတ္ခဲ့ရပံုုကိုု ဂ်ဴနီယာ၀င္း ကေရးသါး ထားပါသည္။ ထိုုဇာတ္လမ္း ထဲမွ အေၾကာင္းအရာ အခ်ုုဳ့ိ႕ ကိုု ထပ္မံ ျဖည္႕ စြက္၍ တင္ ျပရန္ ဤေဆာင္း ပါးကိုု ေရးသားျခင္း ျဖစ္ ပါ သည္ ။ အထူးသျဖင့္ တင္ျပလိုုသည္မွာ ၊ ေပ်ာ္ ေတာ္ဆက္၏ ျမစ္ဖ်ား ခံရာ စါ ေစါင္မ်ား အေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္ ။

 ေမေမ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္သည္ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ အတြက္ အ ၾကံ အစည္ မ်ား ကိုုရ ရွိခဲ့ေသာ ထိုုေခတ္က ထြက္ ခဲ့ေသာ (၁၉ ၅၀ - ၁၉၇၀ ) စါေစာင္ မ်ားအေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္ ။ ယင္းရုပ္ျပစါေစါင္မ်ားသည္ ယခုုအခါတြင္ မရွိေတာ့သည့္အတြက္ ၊ ၄င္းတိုု႔သည္ သမိုုင္း၀င္ပစၥည္း မ်ားျဖစ္ ေနပါျပီ။

 ထိုုစာေစာင္မ်ား၏ အမည္မ်ားမွာ-- Eagle (E), Swift (S), Robin (R), Girl (G) , School Friend (SF), Princess (P), Finding Out (FO), Look and Learn(LAL) , Knowledge (K), Understanding Science)(US) တိုု႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။ E ,S , R ,G တိုု႕ သည္ ကုုမၺဏီ တစ္ခုုတည္း မွထုုတ္ ေသါ စာေစာင္မ်ား ျဖစ္ ၾကသည္။

E သည္လင္းယုုန္ငွက္ ၊ S သည္ ပ်ံ လႊားငွက္ ၊ R သည္ ုုသပိတ္လြယ္ ငွက္ ဟုု အဓိပၺါယ္ ရပါ သည္ ။ စါေစာင္မ်ား၏ မ်က္ႏွာဖံုုး တြင္ ထိုုငွက္ မ်ား၏ပံုု မ်ားပါ ရွိ ပါ သည္။ အရြယ္အား ျဖင့္ လင္းယုုန္ငွက္ သည္ အၾကီးဆံုုး၊ပ်ံ လႊြား သည္ ဒုုတိယ၊ သပိတ္လြယ္ငွက္ သည္ အ ငယ္ဆံုုးျဖစ္ သည္။သိုု႕ ရာတြင္ စာဖတ္ ပရိသတ္ ကိုုရည္ညႊန္းရာတြင္ E ကိုု ၁၅ ႏွစ္ မွ အသက္ ၂၀ အရြယ္ အတြက္ ၊ S ကိုုဆယ္ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္ အရြယ္ ၊ R ကိုု ဆယ္ႏွစ္ ေအာက္ အတြက္ ဟူ ၍ ျဖစ္ ပါသည္။

E သည္ေယာက္်ား ေလးမ်ား အတြက္ျဖစ္ျပီး S ႏွင့္ R တိုု႕ သည္ က်ား နွင့္ မ ႏွစ္ မ်ိုုဳး စလံုုး အတြက္ ျဖစ္ သည္ ။ G သည္ E ဖတ္ေသာ ေယာက်္ားေလမ်ား ႏွင့္ ရြယ္တူ မိန္းကေလးမ်ား အတြက္ျဖစ္သည္ ။ ထိုု႕ ေ ၾကာင့္ E ထဲတြင္ပါ၀င္ေသာ အဓိက ဇါတ္ေကါင္မ်ား သည္ အမ်ဳိးသားမ်ား ျဖစ္ ၾက ျပီး ၊ G ထဲတြင္ ပ၀င္ ေသါ အဓိက ဇာတ္ေကါင္ မ်ား မွာ အမ်ိဳး သမီးမ်ား ျဖစ္ ၾက သည္။ E ထဲတြင္ က မၻာ့ ထင္ ရွားေသာ ပုု ဂၢဳိလ္ မ်ား အေၾကာင္းတြင္ ၊ အမ်ိဳး သားမ်ား ျဖစ္ ၾက ေသာ Isaac Newton , Graham Bell ,Pythagoras ,Einstein, စသည္ တိုု႕ အ ေၾကာင္း မ်ားကိုု ေဖၚျပ သလိုု G ထဲ တြင္ အမ်ိဳး သမီး မ်ား ျဖစ္ ၾကေသာ Florence Nightingale , Madame Curie ,Mary Shelley, Anne Frank , စ သည္တိုု႕ အေၾကာင္း မ်ာ ကိုုေဖၚ ျပ သည္ ။ ၄င္း တိုု႕ ကိုု စါေပတိုုက္ တစ္ခုု တည္း မွ ထုုတ္မွန္း သိေစရန္ စါေစါင္ တိုုင္း တြင္ အျခား စါေစာင္မ်ား၏ အမည္မ်ား ကိုုပါ ေဖၚ ျပေလ့ ရွိ သည္။

ဥပမာ -- Swift တြင္ Companion paper to Eagle, Girl and Robin ဟူ ၍ ေရး သားေဖၚ ျပ ထား သည္။ School Friend ႏွင့္ Princess မ်ား သည္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေက်ာင္း သူ ေလးမ်ား အတြက္ ရုုပ္ျပ အပါတ္စဥ္ ရုုပ္ျပ စါေစာင္ မ်ား ျဖစ္ သည္။ ၄င္း တိုုထဲ တြင္ပါ၀င္ေသာ အဓိက ဇာတ္ ေကာင္ မ်ားသည္ ဆယ္ေက်ာ္ သက္ အ မ်ိုုဳး သမီးေလးမ်ား ျဖစ္ ၾကသည္။ဤ ေနရာတြင္ Princess ထဲမွ အခန္း ဆက္ ရုုပ္ ျပ ဇတ္လမ္း တစ္ ခုု အေၾကာင္းကိုု ယခုု တိုုင္ မွတ္ မိ ေနပါ ေသး သည္။ ထိုုဇာတ္လမ္း ၏ အမည္မွာ The Happy Days ျဖစ္ သည္။ အဓိကဇါတ္ ေကါင္ မွာ Sue Day အမည္ရွိ ဆယ္ ႏွစ္ အရြယ္ မိန္း ကေလးတစ္ ဦးျဖစ္ သည္။ သူ ၏မိသားစုုထဲတြင္ အေဖ၊အေမ ၊ အစ္ကိုု ၊ အစ္မ ၊ ေမာင္ေလး ၊ ညီ မေလး ၊ တိုု႕ ပါ ၀င္ သည္ ။

ထိုုအခ်ိန္က ေမေမ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ သည္ လုုပ္သား( အဂၤလိပ္ ) သတင္း စါတြင္ လက္ေထာက္ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ အမႈထမ္း ေနစဥ္ ျဖစ္သည္။ အစိုုး ရ၏ တာ၀န္ေပးမႈေၾကာင့္ ေတဇ ႏွင္ ေရႊ ေသြး စါ ေစာင္ တိုု႕ ၏ အယ္ဒီတာ အဖဲြ႕ ၀င္ျဖစ္ခဲ့ ပါသည္။ ေမေမသည္ဆိုုခဲ့ေသာ မိသားစုု ဇာလမ္းကိုု “ခ်စ္ခ်စ္ ႏွင့္ မိသားစုု” ဟူ၍ ျမန္မာမႈျပဳျပီး အခန္းဆက္ ေရးခဲ့ပါသည္။ထိုု အခ်ိန္က ယင္း ရုုပ္ျပ အခန္းဆက္ ဇာတ္လမ္း သည္ လူၾကိဳက္ အလြန္မ်ား ေသာေၾကာင့္၊ အုုပ္ခ်ုုဳပ္ေသာ အစိုုးရက မ်က္စိ က်လာခဲ့ သည္။ ထိုုအခါ ေမေမေရးေသာ ခ်စ္ခ်စ္နွင့္ မိသားစုု ဇာတ္လမ္းမ်ားသည္ အေပ်ာ္ဖတ္ သက္သက္ သာျဖစ္ေန၍ ေပၚလစီ ီႏွင့္ မကိုုက္ ၊ ခ်စ္ခ်စ္နွင့္မိသါးစုု ဇါတ္လမ္းမ်ား သည္ ၊ အစိုုးရ၏ ၀ါဒ ျဖန္႕ ခ်ီ ေရး အတြက္ သါျဖစ္ ရမည္ ဟူ၍ မူ၀ါဒ ကိုုခ်မွတ္ လိုုက္သည္။ ထိုု႕ ေၾကာင့္ ၊ ေမေမ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္ သည္ အယ္ဒီတာ အဖြဲ႕မွ နႈတ္ထြက္ခဲ့ရသည္။ ခ်စ္ခ်စ္ နွင့္ မိသားစုု ဇာတ္လမ္း မ်ား ကိုု ေဒၚ ခင္မ်ိဳးခ်စ္ က မေရးေသာ္လည္း ၊က်န္ ခဲ့ေသာ အယ္ဒီတာ အဖြဲ႕ ၀င္ မ်ား က ဆက္လက္၍ ေရး ၾကသည္။ ထိုုအခါ ခ်စ္ခ်စ္ ႏွင့္ မိသားစုု၀င္ မ်ားသည္ လမ္းစဥ္ပါတီ၀င္မ်ား (ယခုုဆိုု လ ွ်င္ ၾကံ႕ ခိုုင္ေရး ႏွင့္ ဖြံ႕ ျဖိဳေရး ပါတီ ) ၊ လမ္း စဥ္လူငယ္မ်ား ၊ ေတဇလူငယ္မ်ား ၊ ျဖစ္သြား ၾက သည္ ။ဇါတ္လမ္း မ်ား မွာလည္း အစိုုး ရ ၏ ၀ါဒ ျဖန္႕ ခ်က္မ်ား သာ ျဖစ္ ေနေလသည္ ။

Knowledge, Finding Out , Understanding Science တိုု႕ သည္ စါေပ တိုုက္ တစ္ ခုု တည္း မွ ထုုတ္ေသာ ပညာေပး စါေစာင္ မ်ား ျဖစ္ ၾက သည္။ေခါငး္စဥ္ ၏ အ ဓိပၺါယ္ အရ Knowlegdge သည္ ပညာ ဗဟုုသုုတ စါေစာင္ ျဖစ္သည္။၄င္း ၏ မ်က္နွာဖုုံး တြင္ The colour magazine which grows into an encyclopedia ( စြယ္စံုုက်မ္း တစ္ခုု အျဖစ္ ၾကီး ထြား လာ ေစမည္႕ ေရာင္ စုုံ မဂၢ ဇင္း ) ဟူ၍ ကဗ်ည္း ထိုုး ထား သည္ ။ Knowledge သည္ ၀ိဇၨာ၊ သိ ပၺံ ၊ အ နုုပညာ ၊သမိုုင္း ၊ပထ၀ီ ၊ ဘာသာစါေပ ၊ ဆိုုင္၇ာ ပညာေပး ေဆာင္း ပါးမ်ား ပါ၀င္ ျပီး ထိုု မ ဂၢ ဇင္း မ်ားကိုု စုု ထား လ ွ်င္ စြယ္စုုံ က်မ္း တစ္ ခုု ျဖစ္ လာ မည္ ျဖစ္ သည္။ Finding Out သည္ Knowlegde အလြယ္ စား ဟုု ဆိုု ႏုုိင္ သည္ ။ Knowledge ကိုု လူငယ္မ်ား ဖတ္ ၍ လြယ္ကူ ေအာင္ ေရး သား ထား ျခင္း ျဖစ္ သည္ ။ အသက္အရြယ္ အား ျဖင့္ Knowledge (K) သည္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္ေလာက္ အတြက္ ျဖစ္ ျပီး Finding Out (FO) သည္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မ်ား အတြက္ ျဖစ္ သည္ ။ K ထဲတြင္ မပါ၀င္ေသာ အခန္းမ်ား ျဖစ္ သည္႕ -- ပံုုျပင္ က႑ ၊ အ ဂၤ လိပ္စာ သင္ခန္းစာ ၊ရွိတ္ စပီးယား ၏ ျပ ဇာတ္ မ်ား ကိုု သရုုပ္ ေဖၚ ထား ေသါ ရုုပ္ ျပ ဇာ တ္လမ္း မ်ား သည္ (FO) ထဲ တြင္ ပါ သည္ ။

Understanding Science(US) သည္ သူ၏ အမည္အတိုုင္း သိပၺံ အေၾကာင္းျဖစ္ သည္။ အေရးအသါး ႏွင့္ တင္ျပ ပံုုမ်ား သည္ K ထက္ ပိုု ၍ အဆင့္ ျမင့္ သည္။ Look and Learn (LAL ) သည္ အပါတ္စဥ္ ထုုတ္ေသာ ပညာေပး စါေစာင္ ျဖစ္ သည္။ ၄င္း သည္ K , FO , US တိုု႕ ကိုု ပံုုစံ တစ္ မ်ိုုး ျဖင့္ ခြဲ ထုုတ္ ေသာ စါေစာင္ ျဖစ္ သည္ ။ အေပၚ ရံ ၾကည္႕ လိုုက္ လ ွ်င္ K, FO , US တိုု႕ သည္ စကၠဴ အ ထူ စား ကိုု သံုးထား သည္ ကိုုေတြ႕ ရ သည္။ LAL တြင္သံုုးထား ေသာ စ ကၠဴ မွာ မဂၢ ဇင္း စကၠဴမ်ိဳး ျဖစ္ သည္။ LAL တြင္ ေဆာင္းပါးမ်ာ တင္ ဆက္ ပံုု မွာ K , FO , US တိုု႕ ျဖင့္ လြန္စြာ ကြာ ျခား ပါ သည္ ။ LAL တြင္ ပါ၀င္ေသာေဆာင္းပါး မ်ား သည္ ပညာေပး ေဆာင္းပါးမ်ား ျဖစ္ေသာ္ လည္း ၊ တင္ျပပံုုမွာ သာမန္အေပ်ာ္ဖတ္ ေဆာင္းပါး မ်ား ပံုုစံမ်ိဳး ျဖစ္ ပါသည္။

LAL၏ ထူးျခားခ်က္မွာ ေဆာင္းပါးမ်ား၏ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုုစာေစာင္ထဲရိွ ေဆာင္းပါးမ်ားကုုိ ဖတ္သြားရံုုျဖင့္ပင္ အလြန္စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျဖစ္ေစပါသည္။ ဥပမာ - ေအာက္ပါေခါင္းစဥ္မ်ားကိုု ဖတ္ၾကည့္ပါ။ အနာဂတ္ကိုု ၾကိဳျမင္ေသာသူ (စာေရးဆရာ H.G Wells အေၾကာင္း)၊ ပင္လယ္ထဲမွ ဆယ္ယူခဲ့ရေသာျမိဳ႕ (Amsterdam ျမိဳ႕၏သမိုုင္း)၊ မိုုင္ေပါင္း သံုုးရာရွည္ေသာ ေရႊလမ္းၾကီး (ေတာင္အာဖရိက၏ ေရႊတြင္းအေၾကာင္း)၊ သူ၏ပန္းခ်ီလက္ရာမ်ားကုုိ ေငြရဖိုု႔အတြက္သာသံုုးသူ (ပန္းခ်ီဆရာ Teniers အေၾကာင္း)၊ အစိုုးရတစ္ခုုကိုု ျပဳတ္က်ေစခဲ့ေသာ စာေရးဆရာ (Gullivers Travels ေရးေသာ စာေရးဆရာ Jonathan Swift အေၾကာင္း)၊ ဟိုုေရွးအခါမွ ယခုုအထိ သာမာန္ေစ်းဆိုုင္မ်ား စူပါမားကက္မ်ားျဖစ္ေပၚလာပံုု သမိုုင္း၊ ငလက္မ၏ အံ့ဖြယ္သမိုုင္း၊ ေပ်ာ္ရႊင္ေသာ မ်က္ႏွာဖန္တီးသူမ်ား (မ်က္ႏွာဖံုုးျပဳလုုပ္သူမ်ား)၊ သဲကႏၱာရထဲမွ သူပုုန္ေခါင္းေဆာင္ (Lawrence of Arabia ၏ အထုုပၺတၱိ)၊ မီးျဖင့္ စာေရးေသာဓါတ္ေငြ႕ (နီယြန္ေရာင္ျခည္ အေၾကာင္း)။ LAL ထဲတြင္ ကြ်န္ ေတာ္ အလြန္ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ေသါ အခန္း တစ္ ခုု မွာ A Guide to Authors and their works - စါေရးဆရာမ်ား ႏွင့္ ၄င္း တိုု႕ ၏ စါေပ လက္ရာ မ်ား-- ျဖစ္သည္။

 စိတ္ထဲတြင္ ဤ ကဲ့ သိုု႕ ေသာ ေခါင္း စဥ္ ျဖင့္ ျမန္ မာစာေပ အေၾကာင္း ကိုုေရးခ်င္စိတ္ မ်ား ေပၚလာ သည္ ။ သိုု႕ ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္ ၏အားနည္းခ်က္ တစ္ခုု ေၾကာင့္ မေရးႏုုိင္ပါ ။ ထိုုအားနည္း ခ်က္ မွာ -ကြ်န္ေတာ္ ကိုုယ္တိုုင္ က ျမန္မာစာေပကိုု ကြ်မ္းက်င္စြာ မတတ္ေျမာက္ျခင္း ျဖစ္ သည္ ။ ျမန္မာလူမ်ိဳး ျဖစ္လ်က္ ႏွင့္ ျမန္မာ စါေပ ကိုု မတတ္ေၾကာင္း ကိုု ၀န္ခံ ရသည္ မွာ ရွက္ဖိုု႕ ေကါင္း ပါ သည္ ။

K ,US ,FO ,LAL တိုု႕ တြင္ သေဘာတရားအားျဖင့္ တူေသာ အရာ တစ္ခုု ရိွ ပါသည္။ ၄င္းမွာ မ်က္ႏွာဖုုံး ဒီဇိုုင္း ျဖစ္သည္ ။ ထိုုစာေဆာင္ မ်ား၏ မ်က္နွာဖုုံးမ်ား တြင္အတြင္း မွ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုုခုု ကိုု ပံုုေဖၚ ထား သည္ ကိုု ေတြ႕ ရသည္ ။ ထိုု အရာကိုု အတုုယူ ၍ ၊ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ မ်က္ ႏွာ ဖုုံးတြင္ အ တြင္း ထဲမွ အေၾကာင္း အရာ မ်ား ကိုု ပံုုေဖၚ ထားသည္ကိုု ေတြ႕ ရ သည္ ။ ေပ်ာ္ေတာ္ ဆက္ မ်က္ႏွာဖံုုး ကိုု ဆရာဦးဘၾကည္ ကသရုုပ္ေဖၚ ေပးျခင္း ျဖစ္ ျပီး ၊ ထူးျခားသည္ မွာ ဆရာ ၾကီးသည္ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ ၏ အေျခအေန ကိုုသိေသာ ေၾကာင့္ ၊ ပန္းခ်ီ ဆြဲ ခကိုုလံုုး ၀ မယူ ဘဲ ၊ ေမတၱာ ျဖင့္ ကူညီ ျခင္း ျဖစ္ သည္ ။

 ေမေမေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ ၏ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မွာ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ မဂၢ ဇင္း ကိုု E,G,S ,R ,SF ,P ,K , US , FO , LAL ဟူေသာ စါေဆာင္ မ်ား ၏ အႏွစ္ သာရ မ်ား ျဖင့္ ဖန္တီးေပး ရန္ ျဖစ္ပါ သည္ ။ လက္ေတြ႕ ဘ၀ ႏွင့္ စိတ္ကူး သည္ ေတာ္ေတာ္ ကြာ ျခား ပါ သည္ ။

အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကိုု ဂ်ဴနီယာ ၀င္း ၏ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ ေသာ The Rise and Fall of Pyaw Daw Zet (ေပ်ာ္ ေတာ္ဆက္ မဂၢ ဇင္း ၏ က် ဆံုုး ခန္း) တြင္ ဖတ္ ရႈုုွ ႏုုိ င္ ပါ သည္ ။

P= Princess
E = Eagle
K= Knowledge
G= Girl
US= Understanding Science
S= Swift
FO = Finding Out
R= Robin
LAL = Look and Learn
SF = School Friend

 ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း ( သခၤ်ာ )  

P(2) Eagle မွ Dan Dare - Pilot of the Future _ အနာဂါတ္ ၏ ေလယဥ္ မႈး ကိုု သိပၺံ မႈး တင္က ဗိုုလ္မႈး ၾကီး ဇဲြ ေမာင္ ဟူေသာအမည္ ျဖင့္ ေပ်ာ္ေတာ္ ဆက္ တြင္ အခန္းဆက္ သိပၺြံ ဇာတ္ လမ္း ေရး သားခဲ့ သည္။ ပန္းခ်ီ ကုုိ တင္၀င္း က သရုုပ္ေဖၚ ခဲ့ သည္။  

P(3) Eagle မွ Can you catch a Crook ? ကိုု စံုုေထာက္ေက်ာ္မငး္ဒင္ ဟူ ၍ ေဒၚ ခင္မ်ိဳးခ်စ္ ကေရးျပီး ကိုုတင္၀င္း က သရုုပ္ ေဖၚ ခဲ့ သည္။ + P(4) School Friend မွ Dilly Dreem ကိုု တူးမာ နဲ႕ အဂၤ လိပ္စာ ဟူ ၍ ဦးခင္ေမာင္လတ္ ကေရး ျပီး ကိုုတင္၀င္း က သရုုပ္ ေဖၚ ခဲ့ သည္။ P (5) Look and Learn မွ Tom Thumb ကိုု င လ ကၼဟူ ၍ ေပ်ာ္ ေတာ္ ဆက္ တြင္ ဘာ သာ ျပန္ ခဲ့ သည္ ။ P(6) Eagle မွ Historical Flops ကိုု ၾကံ ၾကံ ဖန္ဖန္ ၊ မ စြန္ ေသာ တည္ထြင္ မႈမ်ား ဟူ ၍ ဘာသာျပန္ တင္ ဆက္ ခဲ့ သည္ ။ P(7) ေပ်ာ္ ေတာ္ ဆက္ ထဲ မွ တူး မာ နဲ႕ အ ဂၤလိပ္စါ ကိုု ပနး္ခ်ီ ကိုုတင္၀င္း ကေရးဆြဲျပီး ယခုုအခါတြင္ ကါတြန္းေမါင္ရစ္က Academic Weekly တြင္ ေရြႊ မိ နဲ႕ အ ဂၤ လိပ္စာ ဟူ၍ တင္ ျပ ပံုု ။   P(11) Understanding Science မွ Dinosaur’s Eggs ကိုု ဒိုု င္ ေနာဆား ဥ မ်ား ဟူ၍ ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ တြင္ ဘါ သါ ျပန္ တင္ ဆက္ ပံုု ။ P(14) Finding Out မွ Pottery ကိုု အိုုး ခြက္ အ ေၾကာင္း ဟူ ၍ တင္ ျပ ပုုံ ။ P(16) Finding Out မွ Numbers at Work ကိုု သခ်ာၤ ပညာ လြယ္ ကူ စြာ ဟူ ၍ ဘာသာ ျပန္ တင္ ျပ ပုုံ ။ P(18) Finding Out မွ Rubber ကိုု ၾကက္ေပါင္ အေၾကာင္း သိေကါင္ းစ ရာ ဟူ ၍ တင္ ျပ ပုုံ ။ P(21) ေပ်ာ္ ေတာ္ ဆက္ ၏ ျမန္မာ မႈ ေဆာင္း ပါး မ်ား ။
P(27 , 29 ) Knowledge , Understanding Science , Finding Out , Look and Learn ႏွ င့္ ေပ်ာ္ ေတာ္ ဆက္ မ်က္ ႏွာ ဖံုုးမ်ား တြင္ အထဲ မွ အ ေ ၾကာင္း အရာ မ်ား ကိုု ပုုံ ေဖၚ ျပ ထား ပံုု ။

ေမာင္စြမ္းရည္ - ဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ရာျပည့္ ဘဘလတ္သို႔ အလြမ္းစာ)

(မိုုးမခ) ၾသဂုုတ္ ၁၆၊ ၂၀၁၅

ျမန္မာစာေပေလာကမွာ နာမည္ေက်ာ္စံုတြဲ စာေရးဆရာေလးငါးတြဲ ရိွပါတယ္။ စိတ္တူကိုယ္တူ၊ဝါသနာတူ စံုတြဲေတြျဖစ္လို႔ အားက်စရာေကာင္းပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္၊ လူထုဦးလွ ေဒၚအမာ၊ ဆရာတက္တိုး ေဒၚႏုယဥ္၊ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ဦးခ်စ္ေမာင္ ေဒၚမမေလး၊ မင္းယုေဝ ေငြတာရီ စတဲ့ စံုတြဲေတြျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္က အညာမွာေနတာမ်ားလို႔ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ဦးခ်စ္ေမာင္နဲ႔ ေငြတာရီတို႔ဆိုရင္ မျမင္ဖူးလိုက္ပါဘူး။ သူတို႔က အေသေစာၾကလို႔ပါ။

က်ေနာ္မႏၱေလးမွာ ေနတုန္းက လူထုဦးလွ ေဒၚအမာတို႔ဟာ စာေပေရးရာအရ က်ေနာ္ဦးခိုက္အားထားစရာ သတင္းစာဆရာ၊စာေရးဆရာ စံုတြဲ ျဖစ္ခဲ့သလို က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္တဲ့အခါ သတင္းစာဆရာ၊စာေရးဆရာစံုတြဲ ျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီးဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႔ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္တို႔ဟာ စာေပေရးရာအရာ က်ေနာ္ဦးခိုက္အားထားစရာ စံုတြဲျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ရပ္ကြက္တခုတည္းမွာ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္ေနေလေတာ့ အဝင္အထြက္လဲမ်ားပါတယ္။ ရန္ကုန္ ကမာရြတ္ ဝဂၢီထဲမွာ ေနၾကတာပါ။ေခြးတေဟာင္ ေၾကာင္တေအာ္ၾကားနိုင္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္းေတြပါ။

က်ေနာ္က ခုအခါ လူႀကီးတန္းကို ဝင္လာၿပီဆိုေတာ့ လူႀကီးေတြကို ပိုၿပီး ကိုယ္ခ်င္းစာၾကည့္ႏိုင္ခဲ့ၿပီ ဆိုရပါမယ္။လူႀကီးေတြက သူတို႔အတိတ္ကို စၿမံဳ႕ျပန္ခ်င္တတ္ၾကသလို လူငယ္ေတြဆီက စာသစ္ေပသစ္ ကေလာင္သစ္ေတြ အေၾကာင္းကိုစနည္းနာခ်င္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ဆိုရင္ ဆရာႀကီးတို႔နဲ႕ လူငယ္စာေပသမားေတြၾကားမွာ ဆက္သားေအာင္သြယ္ ေခၚရမလား၊“ တံတား ” တမန္ေခၚရမလား ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဆရာႀကီးေမာင္ႏံွက ေခတ္စာေတြကို အၿမဲထိေတြ႕ေနေတာ့ လူငယ္ေျခတက္ လက္စြမ္းထက္ၾကသူေတြကို စာနဲ႕သာမက လူကိုပါေတြ႕ဆံုခ်ီးေျမွာက္ခ်င္ၾကပါတယ္ ။ေမာင္သာႏိုး၊တင္မိုး၊ကိုေလး၊ စမ္းစမ္းႏြဲ႕၊ မစႏၵာ၊ ခ်စ္ဦးညိဳ ၊ႏုႏုရည္ စတဲ့ လူငယ္ေျခတက္ေတြကို ဖိတ္ၾကားေပးရပါတယ္။သူတို႔ဟာ ဝမ္းတြင္းစုန္းေတြ၊ပါရမီရွင္ေလးေတြကို အားရပါးရ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ ငါတို႔က “ ဘူးသြင္းစုန္း ” ေတြဟဲ့။ ပါရမီ မရိွလို႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ယူရတာလို႔ ေျပာၾကရွာပါတယ္။

က်ေနာ္ကေတာ့ စာဖတ္စအရြယ္ဆယ္ႏွစ္သားေလာက္ကတည္းက ဆရာေသာ္တာေဆြေရး ရႈမဝမဂၢဇင္းပါဟာသစာေပေတြကို ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္းရဲ႕လက္ရာေတြနဲ႕ တြဲဖက္ဖတ္ရႈရင္း ဆရာႀကီးတို႔ကို ဟာသဇာတ္ေဆာင္ေတြအျဖစ္ သိလာရတာဆိုေတာ့ စိတ္ထဲက အလြန္ကိုရင္းႏီွးေနခဲ့လို႔ ေျပာသင့္မေျပာသင့္ မဆင္ျခင္ဘဲ ေျပာခ်င္ရာေျပာေလ့ရိွလို႔ ခဏခဏကန္ေတာ့ရတဲ့အျပင္ ဆရာမႀကီးလက္ျမန္ေျချမန္နဲ႕ ကန္လိုက္ေခါက္လိုက္မွာစိုးလို႔ ထထေျပးရတာလဲအေမာပါ။ မလာတာၾကာရင္ ဘဘလတ္က တုုတ္ေကာက္ကိုင္ၿပီး လမ္းမေပၚကေန “ ဟဲ့- ဆင္းခဲ့ ” လို႔ လွမ္းေအာ္ေခၚေတာ့တာပါ ။ေရးရင္းေတြးရင္းနဲ႕ မ်က္ရည္လည္ေအာင္ လြမ္းမိပါတယ္။

ဆရာေသာ္တာေဆြက ဆရာႀကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ ၊ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္၊ဒ ဂုန္တာရာ၊ ၾကည္ေအးစတဲ့ ရင္းႏီွးသူေတြကိုသူ႔ရဲ႕ ဟာသစာေပထဲက ဒုန္းပ်ံထဲမွာ သြင္းၿပီး လအာကာသထဲ ပစ္လႊတ္ခဲ့တာပါ။ ေခါင္းစဥ္က “ ဖိုးေသာ္တာစႏၵာလ ကိုကြယ္” လို႔ဆိုထင္ပါရဲ႕  ။ႏွစ္ေပါင္း ၆၀-၇၀ ကစာေတြဆိုေတာ့ ေမ့ေတ့ေတ့ျဖစ္ကုန္ပါၿပီ။ စာထဲက ဆရာေသာ္တာေဆြက “ ကိုလတ္ ”နဲ႕ “ အမႀကီး ” လို႔ ေခၚတာလဲ မွတ္မိပါတယ္။ က်ေနာ္ ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ကို စေတြ႕ေတာ့ အမႀကီးလို႔ပဲ ေခၚခဲ့ပါတယ္။ အေမအရြယ္၊အေဒၚအရြယ္ကို အမႀကီးေခၚခဲ့မိတာပါ။ ဘဘလတ္ကိုေတာ့ သူကိုယ့္သူ “ဘဘ ”လို႔ညႊန္းဆိုေလ့ရိွလို႔ ဘဘလတ္ ေခၚခဲ့ပါတယ္။တင္မိုးက ဘဘလတ္ဟာ ေက်ာင္းဆရာႀကီးနဲ႕တူလြန္းလို႔တဲ့ “ ဆရာႀကီး ” လို႔ပဲေခၚပါတယ္။

ဘဘလတ္က မံုရြာဇာတိ၊အမႀကီးက စစ္ကိုင္းဇာတိလို႔ မွတ္သားခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ႏွစ္ဦးလံုးမွာ အဂၤလိပ္ေခတ္ ရဲဝန္ေထာက္မ်ိဳးေတြလုိ႔လဲ မွတ္သားထားရဖူးပါတယ္။ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္သိရသေလာက္ ဆရာႀကီးဆရာမႀကီးတို႔တေဆြ တမ်ိဳးလံုးဟာ သတင္းစာဆရာ ၊စာေရးဆရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ပုလိပ္အရာရိွတဦး (ေနာက္ေတာ့ ရဲအရာရိွတဦး )လို႔ ကေလာင္အမည္ခံသူ ရဲအရာရိွဦးဘေသာ္ဟာ ဘဘလတ္ရဲ႕ အကိုအရင္းပါ။ ရဲ မႈခင္းမဂၢဇင္း တည္ေထာင္ထုတ္ေဝသူပါ။ခင္ေမာင္ရီ၊ ခင္ေမာင္ၾကည္၊ ခင္ေမာင္စီတို႔လဲ စာနယ္ဇင္းသမားေတြခ်ည္းပဲ။ ရဲအရာရိွႀကီးရဲ႕သားေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕စာေပကိုတြဲၿပီး စိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။ ဆိပ္ကမ္းအမတ္ ေဒၚစန္းစန္းဆိုရင္ သူတို႕နဲ႕ ေမာင္ႏွမေပါ့။အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အမတ္ (၁၉၉၀တုုန္းက) ေပါ့။

ထူးျခားခ်က္တခုက ႏွစ္ဖက္ေဆြမ်ိဳးမိသားစုေတြဟာ ျမန္မာစာေပသာမက အဂၤလိပ္စာေပကိုပါ စိတ္ဝင္တစားေလ့လာ လိုက္စားၾကတာပါပဲ။ ဆရာႀကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ဆိုရင္ တကၠသိုလ္မွာလဲ အဂၤလိပ္စာျပဖူးတဲ့အျပင္ ျပင္ပမွာလဲ တသက္လံုး အဂၤလိပ္စာကိုပဲ သင္ၾကားပို႔ခ်သြားပါတယ္။ အဂၤလိပ္ကဗ်ာေတြ၊ ျပဇာတ္ေတြ ရြတ္ဆိုသင္ၾကားေပးရတာကို အရသာလဲခံပါတယ္။ ခု သူ႔ေျမးမကေလးက သူတို႔အဖိုးအဖြား ဘဘလတ္နဲ႔ အဖြားခ်စ္တို႔အေၾကာင္းကို သူတို႔ရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ စာအုပ္တအုပ္ေရးထုတ္လိုက္တာကို ေတြ႔ရေတာ့ သူတို႔အဖိုးအဖြားေတြရိွေသးရင္ ဝမ္းသာရွာမယ္လို႔ ေတြးမိပါတယ္။

တိုက္ဆိုင္ပံုက သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏံွဟာ ၁၉၁၅ မွာ တႏွစ္တည္းေမြးဖြားၾကသူေတြျဖစ္လို႔သူတို႔ဟာ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၅ မွာ ရာျပည့္ပြဲတၿပိဳင္တည္းက်င္းပခြင့္ႀကံဳလိုက္ၾကရပါတယ္။ က်ေနာ္ ဗမာျပည္မွာ မရိွလို႔ ပြဲႀကီးပြဲေကာင္းလြတ္္သြားေပမဲ့ ၂၀၁၅ တႏွစ္လံုး က်ေနာ္က ဘဘလတ္တို႔ရာျပည့္ပြဲကို ျပည္ပစာနယ္ဇင္းေတြမွာ ဆင္ႏႊဲေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ နဲ႔ လူထုေဒၚအမာတို႕ကလဲ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္မွာ ဖြားသူေတြျဖစ္လို႔ ၁၀၀ျပည့္ေတြပါပဲ။ က်ေနာ္က ရာျပည့္ ၅ဦးကို ေဆာင္းပါးေတြ၊ကဗ်ာေတြေရးဖြဲ႕ၿပီး တႏွစ္လံုးဂါရဝျပဳေနခဲ့တာပါ။

ဘဘလတ္အေၾကာင္းကို က်ေနာ္ျပည္ပမထြက္ခင္က ထုတ္ခဲ့တဲ့ စာေပရုပ္ပံုလႊာ ၁ စာအုပ္တအုပ္ထဲမွာ ထည့္ေရးခဲ့ဖူးၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဘဘလတ္ဟာ အရပ္သြယ္သြယ္ရွည္ရွည္၊ အမႀကီးေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ကလဲ အရပ္သြယ္သြယ္ရွည္ရွည္မို႔ လိုက္ဖက္တဲ့စံုတြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပသမားခ်င္းလဲျဖစ္၊ အဂၤလိပ္စာသမားခ်င္းလဲ ျဖစ္ၾကလို႔ပိုၿပီး လိုက္ဖက္ပါတယ္။ဘဘလတ္က မဟာဝိဇၨာ၊အမႀကီးက ဝိဇၨာဘြဲ႔ရေတြပါ။ တကၠသိုလ္မွာလဲ အဂၤလိပ္စာျပခဲ့သူေတြပါ။ အဂၤလိပ္စာဆရာ၊အဂၤလိပ္လိုစာအုပ္ေရးသူေတြ ျဖစ္ၾကေပမဲ့ ဗိုလ္ဆန္သူေတြေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အညာသားေတြျဖစ္လို႔ အညာဆန္တယ္လို႔ပဲ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ 

ဘဘလတ္အျပင္ထြက္ရင္ တိုက္ပံုအက်ၤ ီအၿမဲဝတ္ပါတယ္။  သကၠလပ္ဦးထုပ္လဲ အၿမဲေဆာင္းၿပီး တုတ္ေကာက္ျဖစ္ေစ၊ဖဲထီးရိုးေကာက္ျဖစ္ေစ အၿမဲေဆာင္သြားေလ့ရိွပါတယ္။ တသက္လံုးလုပ္တဲ့အလုပ္ကေတာ့ အဂၤလိပ္စာသင္တဲ့အလုပ္ပါပဲ။စာသင္တာကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအျဖစ္နဲ႔သာ မဟုတ္ပါ။ ဝါသနာလဲပါလို႔ စာေပအရသာခံၿပီး သင္ေလ့ရိွတယ္လို႔ သူ႕ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြက ေျပာေလ့ရိွပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းစစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ သူငယ္ခ်င္းဗုိလ္ခ်ဳပ္တင္ေဖက တဆင့္ေခၚလို႔အားနာပါးနာနဲ႔ အဂၤလိပ္ လုပ္သားျပည္သူ႔သတင္းစာမွာ ဇနီးေမာင္ႏံွဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗုိလ္ေနဝင္းကိုယ္တိုင္က “ ကိုလတ္တို႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေရးပါ။ ဘာမွဝင္မစြက္ေစရပါဘူး ” လို႔ အာမခံလို႔ဝင္လုပ္တာပါ။ ဘဘလတ္တို႔ဇနီးေမာင္ႏံွက “ ဗိုလ္ေနဝင္းမ်က္ႏွာမၾကည့္ တိုင္းျပည္ၾကည့္ၿပီးေရးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ” ေျပာေလ့ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တေန႕ေတာ့ ဗိုလ္ေနဝင္းက ေခၚေတြ႕တယ္။ “ ကိုလတ္တို႔လဲပင္ပန္းၾကၿပီ။ ေအးေအးေဆးေဆးနားရေအာင္ ႏိုင္ငံေရြးပါ။ ဘယ္ႏိုင္ငံႀကိဳက္သလဲ။ သံအမတ္အျဖစ္နဲ႔ သြားၿပီးအနားယူပါလို႔ ” ေလခ်ိဳေသြးသတဲ့။ အဲဒီကာလမွာ သံအမတ္ရာထူးကို ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက ေဒၚလာစားအလုပ္မို႔ အလြန္စံုမက္ၾကၿပီး အလုအယက္ျဖစ္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ဘဘလတ္သာမက ဆရာတက္တိုးကိုလဲ ေခၚၿပီးဒီလိုပဲေျပာသတဲ့ ။ႏွစ္ဦးလံုးက သံအမတ္အလုပ္ကိုခါးခါးသီးသီးျငင္းလိုက္ၾကပါတယ္။ ဘဘလတ္က--

“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ … ဗိုလ္ခ်ဳပ္ က်ေနာ့္ကို မလိုလားေတာ့ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႕က ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ပဲဝါသနာပါတယ္။ ဒီအလုပ္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို အားနာလို႔ ဝင္လုပ္တာပါ။ သံအမတ္ေရာ၊ ဘာေရာ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ ခုပဲ သတင္းစာအလုပ္က ထြက္လိုက္ပါမယ္ ” လို႔ေျပာၿပီး သူတိုက္တဲ့ လဖက္ရည္ၾကဲေတာင္ မေသာက္ေတာ့ဘဲ ထလာျပန္ခဲ့သတဲ့။ ဘဘလတ္အထလိုက္မွာ ဗိုလ္ေနဝင္းက “ မခင္ျမလဲ စိတ္ေကာင္းရွာမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ” အဆစ္အစြက္ေျပာလိုက္ျပန္ေတာ့ “ အမေလး။ မခင္ျမကလဲ ဒီအလုပ္ကို အစကတည္းက မလုပ္ခ်င္ရွာဘူး။ ခုလို သတင္းၾကားရရင္ ထ က မွာ ” လို႕ေျပာၿပီးထြက္လာခဲ့ေတာ့ ဗုိလ္ေနဝင္းခမ်ာ ပါးစပ္အေဟာင္းသားနဲ႕က်န္ရစ္သတဲ့။

ဘဘလတ္လဲ သတင္းစာတိုက္ကို တန္းျပန္ၿပီး ေရာက္သြားေတာ့ တိုက္ထဲမဝင္ေသးဘဲ လဖက္ရည္ဆိုင္ဝင္ၿပီး အလုပ္သမားတေယာက္ကို“ အယ္ဒီတာစားပြဲမွာ ကိုဝင္းတင္နဲ႔ ကိုေသာင္း(ေအာင္ဗလ)တုိ႔ကို ေခၚေခ်။ ဘဘ လဖက္ရည္ဆိုင္က ေစာင့္ေနတယ္ေျပာ” လို႔လႊတ္လိုက္ၿပီး လက္ဖက္ရည္သံုးခြက္ “ ရွယ္ ”မွာသတဲ့။ သူလူ႔ေတြေရာက္လာေတာ့  “ ဗိုလ္ေနဝင္းတိုက္တဲ့ ႏြားေသးရည္လို လဖက္ရည္ႀကဲႀကဲကို ငါမေသာက္ခဲ့ဘူးေဟ့။ ဒီေန႔ ေဟာဒီလဖက္ရည္အေကာင္းစားနဲ႔ ငါ့လူေတြကို တိုက္ၿပီး သတင္းေကာင္းေျပာမယ္။ ဘဘလတ္ အလုပ္ထြက္ခဲ့ၿပီ ”တဲ့။ အက်ိဳးအေၾကာင္း ရွင္းျပလိုက္တယ္။ကိုဝင္းတင္(ဟံသာဝတီဦးဝင္းတင္) နဲ႔ ကိုေသာင္း(ေအာင္ဗလ) တို႔လဲဝမ္းသာအားရ ေသာက္ခဲ့ၾကသတဲ့။ ဘဘလတ္တို႕က အဲသလိုလူမ်ိဳးပါ။

ဘဘလတ္တို႔က လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးေခတ္တို႔မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊သခင္သန္းထြန္း၊  သခင္စိုး၊ ဗိုလ္လက္်ာ စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ တရင္းတႏီွးလက္တြဲလုပ္ခဲ့သူေတြပါ။ ဘဘလတ္ေရာ၊ အမႀကီးေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ေရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ အတြင္းေရး၊ အတြင္းဝန္၊အပါးေတာ္ၿမဲသေဘာ အနီးကပ္ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၾကသူေတြပါ။ ဘဘလတ္ဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႕ ရြယ္တူပါ။ အလုပ္လုပ္ၾကေတာ့ သေဘာမတူရင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကေအာ္သလို ဘဘလတ္ကလဲ ေအာ္တတ္ၾကသတဲ့ ။ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ကေတာ့ ယခု မရန္းၿခံ ေခၚတဲ့ အထက(၁)ကမာရြတ္မွာ ဘီဒီေအစစ္ရံုးခ်ဳပ္လုပ္ထားတုန္းက တဦးတည္းေသာ အမ်ိဳးသမီး စစ္ဝန္မႈထမ္းအျဖစ္ စစ္ယူနီေဖါင္းပြပြႀကီးဝတ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးသတဲ့။ ရံုးခန္းထဲမွာေတာ့ ရံုးစာေတြကိုင္ရတဲ့ “ ခ်ာပရာစီ ”သေဘာပါပဲတဲ့။ ဒါေပမဲ့ လစ္ရင္လစ္သလို မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ ဝင္ၿပီး ေရဒီယိုက အဂၤလိပ္လိုလႊင့္တဲ့ စစ္သတင္းေတြနားေထာင္ကူးယူၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္စိုး၊ သခင္ဗဟိန္း တို႔ဆီလွ်ိဳ႕ဝွက္ပို႔ေပးရသတဲ့။ ဂ်ပန္က ေရဒီယိုနားေထာင္ရင္ ေသဒဏ္ေၾကညာထားလို႔ လွ်ိဳ႔ဝွက္သတင္းယူရတာေပါ့။ အဲဒီအခါမွာ ဗုိလ္ေနဝင္းဟာ ဆပ္ပလိုင္းရံုးေခၚ ရိကၡာရံုးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ရေတာ့ တခါတခါမွ ရံုးခ်ဳပ္ကိုလာရင္း ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ရဲ႕ အမည္ရင္း  “ မခင္ျမ ” ကိုေခၚၿပီး ဘာစာေတြလာေသးသလဲလုိ႔ေမးေလ့ရိွသတဲ့။ဒါေၾကာင့္ စစ္အတြင္းမွာ ဗိုလ္ေနဝင္းနဲ႕လဲ ရင္းႏီွးခဲ့ၾကပါတယ္။

အဲဒါက  ဂ်ပန္ေခတ္ပါ။ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဖဆပလဥကၠ႒၊ သခင္သန္းထြန္းက အတြင္းေရးမွဴး၊ အစိုးရအဖြဲ႕မွာ ဝန္ႀကီးေတြပါ။ ဘဘလတ္နဲ႕ အမႀကီးတို႔က စစ္ၿပီးစမွာ အလုပ္အကိုင္မရိွေတာ့ လဟာျပင္ေစ်းမွာ ခံုဖိနပ္ကို အထမ္းနဲ႕ ခ်ေရာင္းေနတယ္ဆိုထင္ပါရဲ႕။ ဖိနပ္ေရာင္းတာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ဝန္ႀကီးသခင္သန္းထြန္းက ျဖတ္သြားျဖတ္လာနဲ႕ သူတို႕ကိုျမင္သြားေတာ့ အံ့အားသင့္ၿပီး ဆလြန္းကားေလးေပၚက ဆင္းလာသတဲ့။ “ ကိုလတ္နဲ႕ မခင္ျမ တို႔ပါလား။ ဘာေတြလုပ္ေနၾကတာလဲ။ လာလာ။ ကားေပၚတက္ ” လို႕ဇြတ္ဆြဲေခၚၿပီးငိုပါသတဲ့။ “ ျဖစ္ရေလဗ်ာ၊ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႕ လာမေတြ႕သလဲ” လို႔တဖြဖြ ေျပာရင္း ရိႈက္ႀကီးတငင္ျဖစ္ေနရွာသတဲ့။ ကြန္ျမဴနစ္ႀကီးတဦးရဲ႕ လြမ္းခန္းလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။ ဒီဇာတ္လမ္းက အမႀကီးေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ကိုယ္တိုင္ေျပာျပဖူးတာပါ။

ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး မ်က္ရည္က်ခန္းတခုကို ဒီေဆာင္းပါးပါ ႀကံဳႀကိဳက္လို႔ မွတ္တမ္းတင္လိုက္ၿပီးမွ ဘဘလတ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏံွမ်က္ရည္က်ခန္းကိုလဲ မွတ္တမ္းတင္ရပါအံုးမယ္။ ၈ ေလးလံုးကာလက ေက်ာင္းသားလူငယ္ေလးေတြဟာ ကမာရြတ္အဝိုင္း မိုးစိုုႀကီးထဲမွာ ညအိပ္ညေန အစာငတ္ခံဆႏၵျပပြဲဆင္ႏႊဲေနၾကတဲ့ ကာလမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔  ဝဂၢီရပ္ကြက္ထဲက ကေလးေတြလဲပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာပုတီးကုန္းေမာင္စိန္ဝင္းလဲပါတယ္။ က်ေနာ္သြားေရာက္အားေပးေဟာေျပာၿပီး ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို အားေပးေနစဥ္ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္လဲေရာက္လာတယ္။ သူ႕သမီးက ေဘးက ေဖးမလာပါတယ္။က်ေနာ္က ဆီးႀကိဳႏႈတ္ဆက္ေတာ့ ကေလးေတြကိုၾကည့္ၿပီးအံ့ဩခ်ီးက်ဴးစကားဆိုရင္း မ်က္ရည္ေတြက်လာပါၿပီး ျပန္သြားပါတယ္။ ဆႏၵျပလူငယ္ေတြက တခ်ိဳ႕ထလာၿပီး “ ခုနက လာတဲ့ဘဘက ဘယ္သူလဲ” လို႔ေမးပါတယ္။“  ကဗ်ာဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္ပါ ” လို႔ေျပာေတာ့ မလွမ္းမကမ္းေရာက္သြားတဲ့ ဆရာႀကီးကို အမီွလိုက္ၿပီး “ အားေပးစကား ခ်ီးျမွင့္ပါအံုး ” လို႔ ပန္ၾကားပါတယ္။ ဆရာႀကီးက “ အဘမ်က္ရည္မဆည္နိုင္ဘူး။ လူၾကားထဲ အရွက္ကြဲပါမယ္။ မေျပာပါရေစနဲ႔၊ကဗ်ာတပုဒ္ေရးေပးလိုက္မယ္ ” ဆိုၿပီး က်ေနာ့္ကို ေခၚသြားပါတယ္။ ဆႏၵျပလူငယ္ေတြကို ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာတပုဒ္ေရးေပးၿပီး က်ေနာ့္ကို ဖတ္ခိုင္းေတာ့ ပရိတ္သတ္က ၃- ၄ခါ ျပန္ဖတ္ခိုင္းပါတယ္။

ဖတ္ၿပီးထြက္လာေတာ့ ဘဘလတ္တို႔ဇနီးေမာင္ႏံွလဲ လမ္းၾကားထဲက ထြက္လာပါတယ္။ က်ေနာ္ေနာက္က လူငယ္ေတြက “ဘဘလတ္တို႔လဲ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို အားေပးစကားေျပာပါအံုး။ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ကေတာ့ ကဗ်ာနဲ႔ ဂုဏ္ျပဳလို႔ ဆရာက ဖတ္ၿပၿပီးသြားပါၿပီ ” လို႔ ေျပာျပတယ္။ က်ေနာ္က “ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္မ်က္ရည္မဆည္ႏိုင္လို႔ စကားမေျပာေတာ့ဘဲ ကဗ်ာေရးေပးလိုက္တာ ” လို႕လွ်ာရွည္လိုက္မိပါတယ္။ ဘဘလတ္က “ ငါလဲ ကေလးေတြကို ၾကည့္ၿပီးငိုခ်င္လာၿပီဆိုၿပီး ႏွစ္ေယာက္လံုးငိုပါေလေရာ။ သူတို႔ကလဲ “ငါတို႔စကားေျပာလို႔မရေတာ့ဘူး။ စာေရးေပးမယ္” ဆိုၿပီး အိမ္ျပန္စာေရးၿပီးေပးပါတယ္။ ဆရာ့ သားသမီးမ်ားပဲ ေရာက္လာလို႔ သူတို႕ကိုပဲ ဖတ္ျပေပးဖို႔ လက္လႊဲလိုက္ပါတယ္။သား သခ်ၤာပါေမာကၡေဒါက္တာခင္ေမာင္ဝင္းနဲ႔ သမီးေခၽြးမ ရႊရည္ဝင္းတို႔ ဘဘလတ္တို႔ကိုယ္စား ဖတ္ျပသြားခဲ့ပါတယ္။ ဘဘလတ္တို႔ မ်က္ရည္နဲ႔ ေရးတဲ့စာေတြပါ။

ဘဘလတ္တို႔ဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြအားလံုးနဲ႕ ရင္းႏီွးကၽြမ္းဝင္ခဲ့ေပမဲ့ သူ႔တို႕အကူအညီလိုရင္သာေပးခဲ့ၿပီး ကိုယ့္မွာ အကူအညီလိုလို႔ဆိုတဲ့အေနနဲ႕ေတာ့ တခါမွ အခြင့္အေရးမေတာင္းခဲ့ၾကပါဘူး။စာသင္တဲ့အလုပ္နဲ႕ပဲ တသက္လံုး ေမြ႕ေလ်ာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘဘလတ္တို႔အိမ္ဟာ ဒဂုန္တာရာ၊ ထင္လင္း ၊ျမသန္းတင့္၊ ဦးဝင္းတင္၊ ကဗ်ာဆရာမ ၾကည္ေအးတို႔ေခတ္က စားအိမ္ေသာက္အိမ္ျဖစ္သလို က်ေနာ္တို႔ေခတ္မွာလဲ လူငယ္စာေရးဆရာေတြရဲ႕ စားအိမ္ေသာက္အိမ္ပါပဲ။ ထြက္ေပၚလာသမွ် လူငယ္ေျခတက္ေတြကို ေခၚယူအားေပးေလ့ရိွပါတယ္။လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးမွာေတာ့ ဦးသုခ၊ ဦးခ်င္းစိန္၊ ဇဝန ၊ေသာ္တာေဆြ စတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႕ အတူ စာဆိုေတာ္ေန႕ျပဇာတ္ေတြမွာ ဘဘလတ္တို႕ႏွစ္ဦးလံုး စင္ေပၚတက္ခဲ့ၾကဖူးသတဲ့။ က်ေနာ္တို႕က မႏၱေလးမွာ အလယ္တန္းေက်ာင္းသားဘဝပဲရိွေသးတဲ့ ကာလေပါ့။

ဘဘလတ္သီခ်င္းဆိုတာကိုေတာ့ ႏွစ္စဥ္ထမႏွဲပြဲေတြမွာ ၾကားရၿမဲပါ။ ၇၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္အိမ္က ထမႏွဲပြဲ ေန႕ခင္းပိုင္းမွာလုပ္တယ္ဆိုရင္ ညပိုင္းက်ေတာ့ ဘဘလတ္တို႔အိမ္က ထမႏွဲပြဲပါ။ ေရွ႕ေနႀကီးဦးထြန္းတင္ရဲ႕ အိမ္က ထမႏွဲပြဲေရာ သံုးပြဲဆက္လုပ္တာရိွပါတယ္။ စာေရးဆရာေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ဆံုေလ့ရိွပါတယ္။ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လဲ လာေလ့ရိွပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔နဲ႔ ဘဘလတ္တို႔တြဲၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတုန္းက ေဒၚစုနဲ႕ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ဝင္း (ဘဘလတ္တို႕ရဲ႕သား ကိုသံေခ်ာင္း) တို႕က ကစားေဖၚေတြပါ။ ေဒၚစုက ေဒါက္တာခင္ေမာင္ဝင္း (သခ်ၤာပါေမာကၡႀကီး) ကုိ ငယ္ငယ္ကအတိုင္း ကိုသံေခ်ာင္းလို႔ပဲ ေခၚပါတယ္။ ထမႏွဲပြဲညမွာ အေကာ္ဒီယံအုန္းေက်ာ္လဲလာေလ့ရိွတယ္။ ဘဘလတ္နဲ႕ ေရႊညာေမာင္(ဦးခ်င္းစိန္) ႏွစ္ေယာက္တြဲၿပီး “ တို႕ဗမာ ” သီခ်င္းကို လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းၿပီး သီဆိုၾကရင္ ကိုအုန္းေက်ာ္က အေကာ္ဒီယံနဲ႕ တီးမႈတ္ေပးပါတယ္။ ဗီဒီယိုရုပ္ရွင္ရိုက္ကူးထားတာေတြ ရိွပါအံုးမယ္။ လြမ္းစရာေတြပါပဲ။

တေန႕ေတာ့ က်ေနာ္နဲ႕ ကိုဝင္းတင္(ဟံသာဝတီဦးဝင္းတင္) တို႕ဆံုၿပီး ဘဘလတ္တို႕ဆီသြားပါတယ္။အမႀကီးေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္က သူငယ္စဥ္က သူမိဘစကားနားမေထာင္ဘဲ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္ခဲ့ပံုေတြကိုေျပာျပပါတယ္။ရဲဝန္ေထာက္ႀကီးသမီးက သတင္းစာေလာကဝင္လိုက္၊ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္ေတြနဲ႕ေပါင္းလိုက္ လုပ္ေတာ့ ဘယ္မိဘကႀကိဳက္မွာလဲ။ “ ငါ့တသက္မွာ မေကာင္းတာေတြခ်ည္းပဲလုပ္ခဲ့တယ္။ ေကာင္းတာတခုပဲရိွတယ္ဆိုရင္ ကိုလတ္ကို အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ေရြးတာပါပဲ ” တဲ့။ က်ေနာ္က လက္ျမန္ေျချမန္ အမႀကီးနဲ႕ေဝးရာ ခပ္ခြာခြာသြားၿပီး “ ဘဘလတ္ကလဲ ခုလိုေျပာမယ္ထင္တယ္။ ငါ့တသက္မွာ ေကာင္းတာေတြခ်ည္းလုပ္ခဲ့တယ္။ မေကာင္းတာ တခုလုပ္ခဲ့တာရိွတယ္ဆိုရင္---- လို႔ အဆံုးမသတ္ဘဲ ဝင္ေျပာလိုက္မိပါတယ္။ ဘဘလတ္က က်ေနာ္တို႕ဖို႔ ေကာ္ဖီခြက္ေတြယူလာရာက “ ေအး--ေအး ဟုတ္တယ္၊ဟုတ္တယ္။ဆက္ေျပာ၊ဆက္ေျပာ ” လို႔အားေပးပါတယ္။ အမႀကီးက ထရိုက္လို႔ က်ေနာ္က ထြက္ေျပးရပါတယ္။ဒါကိုလဲက်ေနာ္က ေဆာင္းပါးေရးၿပီး ေသာင္းေျပာင္းေထြလာမဂၢဇင္းမွာ ရပ္ေက်ာ္ရြာေက်ာ္ ေရးလိုက္ပါေသးတယ္။ မသြားရဲလို႔ အတန္ၾကာေတာ့ ႀကိမ္လံုးကိုင္ၿပီးဘဘလတ္ နဲ႕အမႀကီးတို႔ က်ေနာ့္အိမ္ေရွ႕က ေအာ္ေခၚပါတယ္။ “ လာခဲ့ ၊ဆင္းခဲ့ ” လို႔ေခၚတယ္။လမ္းေပၚက လူေတြက အထူးအဆန္းအျဖစ္ၾကည့္ေနၾကပါေသးတယ္။ က်ေနာ္က ရယ္ရယ္ေမာေမာနဲ႕ အိမ္ေပၚကဆင္းၿပီး လိုက္သြားရပါတယ္။

အမႀကီးေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္က ေရာဂါထူပါတယ္။ ဘဘလတ္က ဖ်ားနာခဲပါတယ္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ (အသက္ ၈၂) ကြယ္လြန္ခါနီးမွာ တုပ္ေကြးနည္းနည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲက ႏွစ္ေပါင္း၄၀ ေတာခိုရာက ျပန္လာတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ ဦးလြင္ (ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ရဲ႕ေမာင္အရင္း) မမာမက်န္းတာကို တူျဖစ္သူ ကိုခင္ေမာင္ၾကည္အိမ္ ပုိ႔ထားၿပီး တေန႔ ၁၀၀ဖုိးေလာက္ကုန္ေအာင္ ေကၽြးေမြးျပဳစုရျပန္ပါေသးတယ္။ က်န္းက်န္းမာမာ ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္းနဲ႔ သြားလာေနလွ်က္ပါပဲ။ က်ေနာ္နဲ႔ ေမာင္ေပါက္စည္ မႏၱေလးစာေပေဟာေျပာပြဲတစ္ခုသြားရင္း လူထုတုိက္ကုိေရာက္ေတာ့ လူထုေဒၚေဒၚက ဘဘလတ္ဆံုးေၾကာင္း သတင္းဆုိး ေျပာပါတယ္။ ဦးလြင္ဆံုးတာေရာ ဘဘလတ္ဆံုးတာေရာ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုး မကန္ေတာ့လိုက္ရပါ။ ဘဘ လတ္ မကြယ္လြန္ခင္ သူ႔သားသမီးေတြကုိ ေသတမ္းစာေပးခဲ့ရာမွာ က်ေနာ့ကိုလဲ ေပးသြားခဲ့ပါတယ္။ သူမ်ားကုိ ဒုကၡမေပးခ်င္လုိ႔ လူမသိသူမသိ ေသသြားခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကို အဂၤလိပ္ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကုိ မွီျငမ္းေရး ထားတာပါ။ က်ေနာ္က တန္ဖုိးရွိတဲ့စာအျဖစ္နဲ႔ အမ်ိဳးသားစာၾကည့္တုိက္ကို သြားလွဴထားလုိက္ပါတယ္။ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာတစ္ဦးက ခြင့္မေတာင္းဘဲယူၿပီး မဂၢဇင္းထဲထည့္လုိက္လုိ႔ တစ္ႏုိင္ငံလံုး သိသြားခဲ့ပါတယ္။ စိတ္သေဘာေကာင္းတဲ့ ဘဘလတ္ဟာ ေကာင္းရာသုဂတိ ေရာက္မွာပါ။

ဘဘလတ္တုိ႔ဇနီးေမာင္ႏွံ သုဂတိဘံုမွာ ဆံုၾကပါေစ။

ေမာင္စြမ္းရည္

၂၀၁၅ ဂ်ဴလုိင္ ၂၀